Trường THCS Phan Văn Trị là một trong những ngôi trường đầu tiên ứng dụng nền tảng Thư viện số trong học tập tại Thành phố Hồ Chí Minh. Thư viện số của trường được thành lập từ tháng 12/2024 với mục tiêu nhằm mở rộng, phát huy không gian văn hóa đọc, xây dựng theo mô hình thư viện mở thân thiện và đạt chuẩn quốc tế, giúp bạn đọc dễ dàng tìm thấy cảm hứng học tập và khám phá. Cùng với đó, hướng tới xây dựng một nền tảng thư viện số, cho phép quản lý và truy cập các tài liệu số. Đây là nơi học sinh và giáo viên có thể tìm kiếm, đọc, xem, nghe, luyện tập và tải tài liệu.

Thư viện số áp dụng công nghệ quét và số hóa để chuyển đổi sách, truyện, và các nguồn tài nguyên truyền thống thành định dạng điện tử, tối ưu hóa quy trình tìm kiếm tài nguyên. Đồng thời tích hợp công cụ tra cứu và từ điển vào nền tảng giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm và hiểu nội dung; cung cấp tính năng tương tác với câu hỏi và bài tập sau khi học viên xem video hoặc đọc tài liệu.

Giờ đây, thay vì chỉ mượn sách giấy truyền thống với nhiều hạn chế về số lượng, thời gian mượn - trả và tính cập nhật, các em học sinh có thể truy cập vào kho học liệu số phong phú chỉ với vài thao tác đơn giản trên máy tính hoặc điện thoại. Từ sách giáo khoa, ebook đến video, podcast, flashcard, mọi nguồn tài liệu đều được số hóa một cách khoa học, dễ tìm kiếm và tương tác. Không còn là không gian yên tĩnh với những kệ sách xếp chồng, thư viện đã trở thành nền tảng học tập thông minh, phục vụ mọi lúc, mọi nơi, trên mọi thiết bị.

Dự án thư viện số được nhà trường triển khai theo hướng bài bản và có chiều sâu. quá trình chọn lọc, số hóa tài liệu, đảm bảo tính cập nhật, chuẩn hóa và tuân thủ các quy định về bản quyền. Với sự hỗ trợ của đội ngũ giáo viên bộ môn, nhân viên thư viện, kỹ thuật viên CNTT, hàng nghìn đầu sách và tài liệu đã được chuyển đổi sang định dạng số, lưu trữ trên nền tảng trực tuyến do trường quản lý.

Điểm đặc biệt của thư viện số trường THCS Phan Văn Trị không chỉ nằm ở việc số hóa tài liệu, mà còn ở tư duy đổi mới trong cách tiếp cận việc học. Thư viện được thiết kế thân thiện, dễ sử dụng với chức năng tìm kiếm thông minh và phân loại tài liệu theo môn học, khối lớp. Học sinh và giáo viên có thể truy cập thư viện số qua website: https://thcs-phanvantri.govap.hcm.dlib.vn sau đó đăng nhập tài khoản riêng.

Một trong những thành công bước đầu đáng ghi nhận của mô hình thư viện số là sự thay đổi tích cực trong thói quen đọc và học tập của học sinh. Nếu như trước đây, việc đọc sách thường bị giới hạn bởi thời gian và không gian (chỉ đọc tại thư viện trường, hoặc phải mượn sách mang về), thì nay, các em có thể đọc bất cứ khi nào có thời gian rảnh. Học sinh cũng có thể mượn hoặc tải tài liệu từ thư viện số về thiết bị cá nhân. Nhiều học sinh chia sẻ rằng, việc đọc sách trên điện thoại hoặc máy tính bảng giúp các em tiếp cận tài liệu nhanh hơn, tiện lợi hơn và dễ tạo ghi chú cá nhân để ôn tập.

Để có thể triển khai thành công mô hình thư viện số, không thể không nhắc đến vai trò quan trọng của đội ngũ giáo viên trong việc triển khai và đồng hành cùng thư viện số. Giáo viên không chỉ là người truyền đạt kiến thức, mà còn là người hướng dẫn, định hướng học sinh cách sử dụng thư viện số hiệu quả. Từ việc tổ chức giờ đọc tài liệu số trên lớp, đến giao bài tập yêu cầu tra cứu tài liệu trong thư viện số, các thầy cô đã từng bước đưa mô hình này trở thành một phần trong phương pháp dạy học hiện đại. Học sinh được khuyến khích làm chủ việc học, tự tìm hiểu, tổng hợp thông tin và phản biện - những kỹ năng rất cần thiết cho công dân toàn cầu trong tương lai.

Hiện nay, thư viện số của trường đang lưu trữ gần 8.000 tài liệu số cung cấp nguồn tài nguyên đa phương tiện gồm sách, truyện, sách nói, video bài giảng, tài liệu, giáo án, bài giảng điện tử và ngân hàng đề trắc nghiệm… Thư viện số cũng liên kết với cơ sở dữ liệu ngành giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh.

Nhằm khuyến khích học sinh sử dụng thư viện số, nhà trường còn tổ chức Tuần lễ đọc sách số. Hàng tuần, hàng tháng có thống kê và tuyên dương bạn đọc tích cực đọc sách tại thư viện và trên thư viện số.

Trong năm học mới 2025 - 2026, thư viện đã và đang tiến hành đầu tư trang thiết bị, mở rộng không gian văn hóa đọc (thêm không gian thư viện xanh) để bạn đọc có thể tiếp cận, phát huy trong việc truy cập, sử dụng thư viện số.

Dự án thư viện số trường THCS Phan Văn Trị không chỉ là nỗ lực đổi mới giáo dục tại một ngôi trường cụ thể, mà còn mang ý nghĩa lớn hơn - là mô hình mẫu để nhân rộng tại các trường học khác trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh và cả nước. Trong tương lai gần, trường THCS Phan Văn Trị đặt mục tiêu phát triển thư viện số trở thành một thư viện học tập thông minh, tích hợp trí tuệ nhân tạo để gợi ý tài liệu phù hợp theo năng lực và sở thích người học, tạo ra không gian học tập cá nhân hóa và linh hoạt. Đó không chỉ là mục tiêu công nghệ, mà là khát vọng nuôi dưỡng những thế hệ học sinh biết học hỏi suốt đời, biết sử dụng công nghệ để nâng cao năng lực bản thân và góp phần xây dựng xã hội tri thức.

Thành công bước đầu của dự án chuyển đổi số thư viện tại trường THCS Phan Văn Trị là minh chứng rõ ràng cho tinh thần đổi mới và tầm nhìn dài hạn của một ngôi trường trung học. Trong thời đại mà tri thức luôn vận động và công nghệ ngày càng phát triển, việc đưa thư viện truyền thống lên không gian số là một bước đi tất yếu. Chuyển đổi số không chỉ là "số hóa sách", mà là chuyển đổi tư duy giáo dục. Và trường THCS Phan Văn Trị đang tiên phong trên hành trình đó, với thư viện số như một biểu tượng cho khát vọng học tập không giới hạn trong thời đại mới - thời đại mà học sinh làm chủ việc học, tiếp cận tri thức một cách thông minh, linh hoạt và đầy cảm hứng./.