Nghệ thuật lấy lại vị thế trên “sân nhà”
08/10/2025 | 11:00Những đêm nhạc "cháy vé" chỉ trong vài giờ, các bộ phim đạt doanh thu trăm tỷ, hàng loạt sản phẩm đậm bản sắc dân tộc chinh phục giới trẻ… Tất cả cho thấy nghệ thuật Việt Nam đang được khán giả trong nước đón nhận nồng nhiệt, khẳng định bản lĩnh, sức sáng tạo và tầm vóc của công nghiệp văn hóa nước nhà.
Chinh phục khán giả trong nước
Trong một thời gian dài, thị trường giải trí Việt Nam thường được cho là "nhường" sân nhà hoàn toàn cho "khách". Từ những bộ phim bom tấn, chương trình âm nhạc, mẫu thiết kế… khán giả Việt dường như luôn tìm thấy sức hấp dẫn ở sản phẩm nhập khẩu. Thế nhưng, chỉ trong vài năm trở lại đây, cục diện ấy đã thay đổi ngoạn mục.
Điện ảnh Việt đã lấy lại lòng tin của khán giả thông qua hàng loạt tác phẩm như Mai, Lật mặt 7: Một điều ước, Nhà bà Nữ… không chỉ đạt doanh thu ấn tượng mà còn thể hiện sự đa dạng về thể loại và chất lượng sản xuất. Đặc biệt, năm 2025 ghi dấu bước ngoặt quan trọng với sự xuất hiện của các bộ phim về chiến tranh cách mạng tạo nên hiện tượng phòng vé, thu hút đông đảo khán giả trẻ - đối tượng vốn ít quan tâm đến dòng phim này. Mưa đỏ của Điện ảnh Quân đội nhân dân thậm chí nhanh chóng trở thành bộ phim Việt Nam có doanh thu cao nhất mọi thời đại.

Mưa đỏ tạo nên hiện tượng phòng vé. Ảnh: ĐPCC
Âm nhạc Việt cũng đang chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ với hàng loạt chương trình biểu diễn quy mô lớn như Đại nhạc hội V-Fest, các chương trình biểu diễn của Anh trai vượt ngàn chông gai, Anh trai say hi... cùng liveshow của những nghệ sĩ tên tuổi như Hà Anh Tuấn, Mỹ Tâm, Soobin... Các chương trình nghệ thuật chính luận - vốn bị xem là khó tiếp cận khán giả - cũng trở thành những “concert quốc gia” được đầu tư bài bản cả về công nghệ lẫn nghệ thuật biểu diễn. Nhiều chương trình tạo nên sức hút chưa từng có, được công chúng săn đón như: Tổ quốc trong tim, V Concert - Rạng rỡ Việt Nam…
Sự chuyển dịch này còn lan tỏa sang các lĩnh vực khác. Các bảo tàng cũng trở thành điểm đến hấp dẫn. Theo TS. Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, lượng khách đến Bảo tàng này tăng 200 - 300%, và điều đáng mừng là 70% trong số đó là người Việt Nam, đa số là người trẻ. Triển lãm 80 năm thành tựu đất nước thu hút lượng khách kỷ lục - trên 10 triệu lượt - nhờ cách thể hiện sáng tạo, biến không gian trưng bày thành nơi giao thoa giữa nghệ thuật, lịch sử và công nghệ...
Chất lượng - bản sắc - công nghệ
Những thành tựu nghệ thuật, văn hóa Việt Nam đạt được thời gian gần đây là dấu hiệu rõ nét cho thấy sự trưởng thành của một nền công nghiệp văn hóa đang từng bước khẳng định vị thế ngay trên chính thị trường nội địa, bằng những sản phẩm và dịch vụ ngày càng tiệm cận chuẩn mực quốc tế.
Theo các chuyên gia, chất lượng luôn là yếu tố cốt lõi. Trước áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các sản phẩm văn hóa nước ngoài, các nhà sản xuất, nghệ sĩ và đơn vị sáng tạo trong nước đã buộc phải nhìn nhận lại cách làm, đầu tư nghiêm túc vào từng khâu, từ ý tưởng, kịch bản, diễn xuất cho đến kỹ thuật sản xuất, giữ trái tim khán giả bằng giá trị nghệ thuật, sự chỉn chu và chuyên nghiệp.

Lòng tự hào dân tộc đang trở thành nguồn năng lượng mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp văn hóa trong nước. Ảnh: VTV
Cùng với việc nâng cao chất lượng, công nghệ cũng đóng vai trò quan trọng, góp phần định hình diện mạo mới cho các sản phẩm văn hóa Việt Nam. Trong điện ảnh, công nghệ đã xóa nhòa khoảng cách giữa phim Việt và phim quốc tế. Sự dàn dựng công phu, việc sử dụng kỹ xảo hiện đại và âm thanh sống động đã tạo nên trải nghiệm điện ảnh chân thực và mãn nhãn cho khán giả.
Các chương trình âm nhạc và concert của những nghệ sĩ tên tuổi đã vượt ra khỏi khuôn khổ của một buổi biểu diễn thông thường, trở thành những bữa tiệc thị giác và thính giác, nơi âm thanh, ánh sáng và hình ảnh hòa quyện trong không gian sân khấu hiện đại, màn hình LED khổng lồ và hiệu ứng kỹ xảo 3D sống động. Trình diễn đa phương tiện là một xu thế của sáng tạo nghệ thuật. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo, thực tế tăng cường để sáng tạo sản phẩm biểu diễn độc đáo, có khả năng tương tác với khán giả cũng đã được áp dụng trong nhiều lĩnh vực.
Về phía khán giả, sau một thời gian dài tiếp nhận và tiêu dùng văn hóa ngoại nhập, nhiều người đang dần quay trở lại với những câu chuyện gần gũi, phản ánh chính đời sống và tâm hồn dân tộc, từ những lát cắt lịch sử đầy cảm xúc, vấn đề xã hội đương đại đến các giá trị truyền thống được thể hiện một cách tinh tế và hiện đại. Chính sự đồng cảm và kết nối sâu sắc ấy đã tạo nên một lợi thế cạnh tranh đặc biệt - thứ mà không nền văn hóa nào khác có thể sao chép hay thay thế.
Có thể cảm nhận rõ ràng rằng, lòng tự hào dân tộc đang trở thành nguồn năng lượng thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp văn hóa trong nước. Các nền tảng truyền thông số cũng góp phần lan tỏa mạnh mẽ những giá trị này, giúp sản phẩm văn hóa Việt tiếp cận khán giả nội địa nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Công nghiệp văn hóa Việt Nam đang từng bước phát triển và hội nhập. Để hành trình này được tiếp nối một cách bền vững, nhiều ý kiến cho rằng, các nhà sản xuất và nghệ sĩ Việt Nam cần tiếp tục nuôi dưỡng chất lượng, không ngừng đổi mới công nghệ và đặc biệt là đào sâu kho tàng văn hóa, lịch sử, con người Việt. Và chính sự đồng hành, ủng hộ của khán giả trong nước sẽ là nguồn động lực lớn nhất để văn hóa Việt vươn mình, khẳng định bản sắc độc đáo và vị thế riêng biệt trên bản đồ văn hóa toàn cầu.