Dự toán tổng kinh phí thực hiện Đề án là 2.150 tỉ đồng. Đề án hướng đến đối tượng bao gồm các bộ phận cấu thành của di sản văn hóa thế giới đô thị cổ Hội An. Phạm vi triển khai Đề án trong khu vực khoanh vùng bảo vệ của di sản, một số khu vực lân cận khu vực khoanh vùng bảo vệ khu di sản có yếu tố lịch sử, văn hóa, cảnh quan và có quan hệ đến hoạt động quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị của di sản.

Trong quá trình phát triển, di sản đô thị cổ Hội An tồn tại nhiều nguy cơ, thách thức lớn đe dọa trực tiếp đến sự sống còn của di sản, chẳng hạn: Nguy cơ phát triển đô thị gây mất cân bằng giữa vấn đề bảo tồn tài nguyên di sản văn hóa với phát triển du lịch, dịch vụ. Nguy cơ về sức ép môi trường và thiên tai tác động của quá trình biến đổi khí hậu. Nguy cơ tác động từ du lịch với biến đổi giá trị văn hóa, tình trạng biến dạng kiến trúc và công năng sử dụng di tích phục vụ mục đích kinh doanh du lịch diễn ra phổ biến.

Sự biến động về cơ cấu dân cư, nghề nghiệp, môi trường sống, tâm lý xã hội,... từ tình trạng thay đổi chủ sở hữu, cho thuê mặt bằng kinh doanh dẫn đến những biến đổi trong “nếp nhà”, lối sống, nếp sống, giềng mối cố kết cộng đồng cư dân phố cổ vốn được coi là “hồn cốt” của văn hóa Hội An. Nguy cơ mất tính chân xác trong hoạt động bảo tồn di sản.

Nhiều di sản văn hóa đang trong tình trạng hư hỏng nặng nề, nhiều công trình đã trở thành phế tích và bị biến dạng qua thời gian, bị mai một; chưa đảm bảo điều kiện về cơ sở khoa học, giải pháp, công nghệ, nguồn lực để phục hồi; nguy cơ biến dạng di sản sau khi phục hồi.

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, tháng 1.2012, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Quy hoạch đầu tư tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản văn hóa thế giới đô thị cổ Hội An gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2012-2025”. Để chủ động triển khai nhanh quy hoạch, phù hợp với yêu cầu thực tế của di sản đô thị cổ Hội An, UBND tỉnh Quảng Nam chỉ đạo triển khai xây dựng danh mục các dự án thành phần để trình Thủ tướng Chính phủ xin chủ trương đầu tư.

Theo đó bao gồm 4 dự án thành phần là: Đầu tư Phòng chống cháy khu phố cổ Hội An; Tu bổ, tôn tạo các di tích loại đặc biệt, loại I, Hội Quán, Đình, Chùa, Miếu; phục hồi các bảo tàng, rạp, chợ, nhà vệ sinh; phục hồi cảnh quan ven sông, tái tạo hình ảnh thương cảng cũ (bến thuyền, thuyền cổ…); Cải tạo thích nghi mặt tiền tuyến phố, tái hiện không gian phố cổ, cải tạo hạ tầng khu phố cổ; Đầu tư trưng bày Bảo tàng Hội An.

Dự kiến tổng mức đầu tư là 454,39 tỉ đồng, trong đó nguồn vốn ngân sách Trung ương (vốn chương trình mục tiêu phát triển văn hóa từ Chính phủ) là 80% và nguồn vốn ngân sách địa phương là 20%.

Tuy nhiên, khả năng cân đối ngân sách Trung ương theo kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 không đáp ứng được nguồn vốn để đầu tư. Nguồn vốn ngân sách địa phương cũng hạn chế, không bố trí được cho các dự án thành phần của quy hoạch. Đến nay, các dự án thành phần thuộc quy hoạch chưa bố trí được nguồn vốn nên các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra của quy hoạch chưa thể triển khai.

Mặc dù vậy, tỉnh Quảng Nam và TP Hội An đã lồng ghép, nỗ lực huy động nguồn lực để đạt mục tiêu bảo tồn nguyên vẹn các giá trị vốn có của di sản, vừa tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, an ninh, nâng cao đời sống nhân dân, hướng đến xây dựng TP Hội An trở thành thành phố sinh thái - văn hóa - du lịch.

Trong quá trình phát triển, Hội An vẫn chưa phát huy hết tiềm năng, lợi thế sẵn có; công tác quy hoạch và huy động nguồn lực đầu tư không theo kịp yêu cầu của sự phát triển. Công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa, môi trường sinh thái của Hội An đối diện với nhiều thách thức, đặc biệt là nguy cơ đánh mất bản sắc văn hóa truyền thống, mất cân bằng trong phát triển.

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn cấp thiết đặt ra, trên cơ sở kế thừa “Quy hoạch đầu tư tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản đô thị cổ Hội An gắn với phát triển thành phố Hội An và du lịch giai đoạn 2012-2025”, việc xây dựng và trình Chính phủ ban hành Đề án bảo tồn và phát huy giá trị di sản đô thị cổ Hội An đến năm 2030, định hướng đến năm 2035 là hết sức cấp thiết và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng để làm cơ sở đề ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, hiệu quả hơn nữa trong thời gian đến.

Đề án cũng đưa ra quan điểm bảo tồn và phát huy giá trị di sản Hội An theo đúng nguyên tắc bảo tồn tính chân xác; giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa kế thừa, bảo tồn và phát triển, theo phương châm “bảo tồn để phát triển” và “phát triển để bảo tồn”. Qua đó nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế sẵn có của di sản; hình thành vùng động lực, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ và gắn kết với phát huy tiềm năng, lợi thế của các địa phương liên quan trong quá trình phát triển.