Tại buổi họp báo, ông Hoàng Đức Hậu, Vụ trưởng Vụ Văn hoá dân tộc, Bộ VHTTDL đã công bố Quyết định số 1270/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt  đề án. Theo đó, Đề án Bảo tồn, phát triển văn hoá các dân tộc thiểu số Việt Nam  đến năm 2020  sẽ được thực hiện trong thời gian từ năm 2011 đến 2020, chia làm hai giai đoạn: giai đoạn 1 từ năm 2011 đến 2015, giai đoạn 2 từ 2016 đến 2020. Đối tượng là các dân tộc thiểu số VN, tập trung ưu tiên cho phát triển văn hoá các dân tộc thiểu số ít người, các dân tộc không có điều kiện tự bảo vệ và phát huy di sản văn hoá của dân tộc mình. Địa bàn thực hiện là khu vực miền núi, dân tộc thiểu số; ưu tiên vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, những vùng phải di dời để phát triển kinh tế, vùng có nguy cơ cao bị mai một bản sắc văn hoá, vùng dân tộc trọng điểm (Tây Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ).


Đề án bao gồm 4 mục tiêu tổng quát, 12 mục tiêu. Trong đó nhấn mạnh các mục tiêu: bảo tồn, phát huy bản sắc văn hoá truyền thống của các dân tộc thiểu số phù hợp với tình hình thực tế, đặc biệt chú trọng địa bàn các dân tộc có nguy cơ bị biến dạng văn hoá cao. Phát huy vai trò của các chủ thể văn hoá trong phát triển văn hoá truyền thống của các dân tộc. Đồng thời, tôn vinh các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số; khích lệ sáng tạo các giá trị văn hoá mới; góp phần giảm dần sự chênh lệch về mức sống và hưởng thụ văn hoá giữa các vùng, các dân tộc, gắn kết giữa phát triển kinh tế với bảo tồn và phát triển văn hoá các dân tộc. Tăng cường đầu tư của Nhà nước, đẩy mạnh xã hội hoá các hoạt động văn hoá, huy động mọi nguồn lực cho bảo tồn và phát triển văn hoá các dân tộc thiểu số VN, gắn kết giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế với phát triển văn hoá, đặc biệt tại các địa bàn trọng điểm: vùng đồng bào dân tộc, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo...

Đề án cũng bao gồm 12 nhiệm vụ trọng tâm, trong đó đặc biệt nhấn mạnh nội dung ban hành Bộ chỉ số về phát triển  văn hoá các dân tộc thiểu số VN. Bên cạnh 7 giải pháp: đột phá, cấp bách, giao lưu, nguồn lực, tuyên truyền, lồng ghép, cơ chế chính sách, Đề án còn bao gồm 6 dự án: Bộ chỉ số, bảo tồn khẩn cấp, đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực, gắn kết phát triển kinh tế và bảo tồn văn hoá, quảng bá, giao lưu. Tổng kinh phí thực hiện Đề án dự kiến là 1512 tỷ đồng.

Không nặng về các dự án đầu tư, các chương trình hỗ trợ từ trên xuống, Đề án tập trung bảo tồn khẩn cấp và nâng cao năng lực tự bảo vệ trước nguy cơ mai một văn hoá của các dân tộc thiểu số rất ít người, tạo điều kiện phát huy văn hoá các dân tộc thiểu số có số dân đông. Đề án sẽ được thực hiện với quan điểm xuyên suốt: Nhà nước không làm thay, chỉ đóng vai trò hỗ trợ, tác động tạo điều kiện, môi trường thuận lợi, phù hợp để bảo tồn, phát triển văn hoá đặc trưng của các dân tộc thiểu số VN. Điểm mới của Đề án chính là phương thức triển khai theo hướng từ dưới lên, chủ thể văn hoá đề xướng, thực hiện và thụ hưởng, tập trung cho các dự án hỗ trợ, tăng cường năng lực với vai trò con người- chủ thể văn hoá là trung tâm, không nặng về các dự án đầu tư.


Giai đoạn trước mắt từ nay đến năm 2015, Đề án sẽ tập trung vào các nhiệm vụ: Xây dựng Bộ chỉ số phát triển văn hoá các dân tộc thiểu số VN đến năm 2020; tổng kiểm kê các di sản văn hoá tiêu biểu của các dân tộc thiểu số; hỗ trợ bảo tồn khẩn cấp văn hoá các dân tộc thiểu số có số dân rất ít người (dưới 5000 người); ưu tiên đào tạo đội ngũ cán bộ là con em người dân tộc thiểu số làm công tác văn hoá; hỗ trợ truyền dạy và phát huy các giá trị VHNT truyền thống dân tộc của cộng đồng, nghệ nhân; từng bước phát huy hiệu quả sử dụng hệ thống các thiết chế văn hoá cơ sở, nâng cao mức hưởng thụ văn hoá cho đồng bào các dân tộc thiểu số; bước đầu đưa giáo dục văn hoá truyền thống các dân tộc thiểu số vào các trường học trên địa bàn; xây dựng cơ chế, chính sách và giải pháp nâng cao hưởng thụ và hoạt động văn hoá của nhân dân vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số.

Phát biểu tại buổi họp báo, Thứ trưởng Hồ Anh Tuấn cho biết, trong thời gian tới, Bộ VHTTDL sẽ chủ trì, phối hợp với các Ban, Bộ, Ngành thành lập Ban chỉ đạo, Nhóm công tác Đề án 1270 Trung ương; tuyên truyền, giới thiệu về Đề án. Bên cạnh đó, thống nhất với các Bộ, Ngành, địa phương xây dựng kế hoạch thực hiện Đề án năm 2012, tổng hợp kế hoạch thống nhất với Bộ kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính để cân đối bố trí vốn ngân sách thực hiện Đề án năm 2012, rà soát lồng ghép Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hoá; tổ chức Hội nghị triển khai Đề án 1270 và xây dựng các Dự án thành phần giai đoạn 2011- 2015.

Thứ trưởng Hồ Anh Tuấn cũng cho biết, Bộ VHTTDL tổ chức công bố nội dung Đề án không chỉ nhằm mục đích giới thiệu, quảng bá tới đông đảo người dân và bạn bè quốc tế mà còn qua đó nhằm thiết lập một kênh giám sát, kiểm tra và đóng góp ý kiến cho việc thực hiện đề án từ dư luận xã hội và các phương tiện thông tin đại chúng nhằm thực hiện Đề án được tốt hơn nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hoá của đồng bào các dân tộc thiểu số Việt Nam trong nhiều năm tới.

HCTC