Chiều 5/5, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2023, báo chí nêu vấn đề Bộ Nội vụ đã xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ điều chỉnh mức lương cơ sở. Hiện, quá trình xây dựng Nghị định này đang ở giai đoạn nào? Bộ Tài chính làm rõ về nguồn lực để thực hiện tăng lương từ ngày 1/7 tới đây?

Chỉ còn 8 tháng nữa cơ chế thuế tối thiểu toàn cầu sẽ được thực thi tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Theo tính toán sẽ có khoảng hơn 100 doanh nghiệp FDI quy mô lớn có thể chịu ảnh hưởng nếu áp dụng từ năm 2024. Việt Nam dự kiến sẽ có những điều chỉnh như thế nào để ứng phó với những tác động tiêu cực của thuế tối thiểu toàn cầu và giữ chân các nhà đầu tư FDI lớn?  

Trả lời nội dung này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, để chuẩn bị ứng phó với các tác động của thuế tối thiểu toàn cầu, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập tổ nghiên cứu do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái là tổ trưởng. Bộ Tài chính cũng được giao nhiệm vụ và đã chủ động thành lập nhóm giúp việc cho Tổ này.

Ngày 18/4 vừa qua, Bộ Tài chính tổ chức hội thảo bàn về các quy tắc thuế tối thiểu toàn cầu, kinh nghiệm áp dụng của các quốc gia và dự kiến tác động cũng như khuyến nghị các giải pháp cho Việt Nam. 

"Qua hội thảo, chúng tôi đánh giá có 2 vấn đề chính. Thứ nhất, Việt Nam có chủ động giành quyền đánh thuế tối thiểu toàn cầu hay chúng ta giữ lại những ưu đãi cho các doanh nghiệp FDI như trước đây theo các chính sách pháp luật của chúng ta? Qua hội thảo, các tổ chức tư vấn độc lập cũng như chính các doanh nghiệp FDI chịu tác động của thuế tối thiểu toàn cầu đều khuyến nghị Việt Nam nên chủ động sớm ban hành quy định pháp luật để giành quyền đánh thuế tối thiểu toàn cầu cho các doanh nghiệp. Tức là chúng ta phải xây dựng, điều chỉnh hệ thống pháp luật để giành quyền đánh thuế tối thiểu toàn cầu theo mức thuế tối thiểu toàn cầu, nghĩa là thay đổi các ưu đãi trước đây chúng ta đã cam kết.

Bên cạnh đó, tiếp tục các giải pháp vẫn thu hút doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tiếp tục đầu tư vào Việt Nam cũng như giành các ưu đãi cho họ mà phù hợp với các điều kiện về chính sách thuế tối thiểu toàn cầu cũng như các chính sách khác mà Việt Nam là thành viên tham gia cam kết", Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho hay. 

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ đã giao cho Bộ Tài chính phối hợp với Bộ KH&ĐT xây dựng giải pháp hỗ trợ tài chính trực tiếp cũng như gián tiếp cho các doanh nghiệp bị ảnh hưởng sau khi chúng ta giành quyền đánh thuế, thay đổi mức độ ưu đãi cho các doanh nghiệp này.

Bộ Tài chính cũng đang phối hợp với Bộ KH&ĐT và các bộ ngành liên quan để cụ thể hóa các chính sách này và dự kiến có một số chính sách có thể hỗ trợ được như: Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng trực tiếp trong khu vực, trong KCN mà những doanh nghiệp đang đóng trên địa bàn đó. 

"Chúng tôi có thể có những chính sách hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp. Chúng tôi cũng có thể có những chính sách để hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện nghiên cứu và phát triển (R&D) trên lãnh thổ Việt Nam và những chính sách khác phù hợp với cam kết của Việt Nam trong hội nhập quốc tế và cũng thỏa mãn những doanh nghiệp FDI mà chúng ta có sự thay đổi về thuế toàn cầu", ông Nguyễn Đức Chi nói. 

Dự kiến Bộ Tài chính cùng với Bộ KH&ĐT và các bộ, ngành liên quan sớm báo cáo Chính phủ cũng như các cơ quan có thẩm quyền khác để sớm chủ động vừa đảm bảo tài chính Việt Nam vừa đảm bảo môi trường tiếp tục hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài, nhất là nhà đầu tư lớn, đem đến Việt Nam những công nghệ tiên tiến và công nghệ cao trong thời gian tới. 

Về nguồn lực để phục vụ cho chính sách tăng lương tối thiểu 1/7 sắp tới, ông Nguyễn Đức Chi cho biết, Bộ Tài chính đã đề xuất với Chính phủ, đề xuất với Quốc hội bố trí đầy đủ nguồn lực để thực hiện việc tăng lương từ 1/7. Bộ đã bố trí trong dự toán ngân sách nhà nước năm 2023 là 12.000 tỷ đồng, còn 47.000 tỷ đồng được bố trí từ nguồn tăng thu dành cho cải cách tiền lương, trong đó ngân sách địa phương là 27.000, ngân sách Trung ương là 20.000 tỷ đồng.

"Một lần nữa xin khẳng định Chính phủ đã chủ động bố trí đầy đủ nguồn lực để phục vụ cho chính sách tăng lương tối thiểu và cải cách tiền lương 6 tháng cuối năm 2023", Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi khẳng định. 

Thông tin thêm về việc này, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng cho biết, nội dung Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi vừa nêu dựa trên cơ sở Nghị quyết 69 của kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV đã thông qua về dự toán ngân sách năm 2023. Trong các phụ lục của Nghị quyết 69 nêu rất rõ nguồn, khoảng gần 60.000.

Nghị quyết 69 đã đăng tải trên mạng rất đầy đủ toàn văn, kể cả các phụ lục về nguồn cải cách tiền lương. Còn về nội dung dự thảo Nghị định, theo nhiệm vụ được Chính phủ phân công, Bộ Nội vụ trong tháng 2 đã chủ động soạn thảo lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa phương và đăng tải trên Cổng TTĐT Chính phủ theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Trên cơ sở ý kiến của các bộ, ngành, địa phương và ý kiến của nhân dân qua Cổng TTĐT Chính phủ, trong tháng 4 vừa rồi Bộ Nội vụ đã gửi Bộ Tư pháp thẩm định và trước ngày nghỉ lễ, Bộ Tư pháp đã tổ chức họp thẩm định Trên cơ sở thẩm định bằng báo cáo, thẩm định bằng văn bản của Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ sẽ khẩn trương tiếp thu, giải trình các ý kiến Bộ Tư pháp thẩm định và sẽ trình Chính phủ trong tháng 5/2023 để thực hiện được từ 1/7/2023 điều chỉnh lương cơ sở từ 1,49 triệu lên 1,8 triệu đồng, tăng 20,8%.