Cuộc thi nhằm lựa chọn được mẫu phác thảo và phương án kiến trúc thỏa mãn các tiêu chí mỹ thuật và kiến trúc làm cơ sở triển khai Dự án xây dựng Tượng đài Thống Nhất.

Theo Đề án vừa được phê duyệt, Tượng đài Thống Nhất là biểu tượng ghi dấu cột mốc lịch sử của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ 21, dành cho tất cả những người mang dòng máu Việt Nam. Công trình được đặt trang trọng trên mảnh đất Thành đồng Tổ quốc - Thành phố Hồ Chí Minh, nơi mang tên Người Anh hùng dân tộc vĩ đại.

Là một tác phẩm nghệ thuật mang giá trị lịch sử, văn hóa và nhân văn sâu sắc, Tượng đài khẳng định tinh thần đấu tranh kiên cường vì độc lập, thống nhất đất nước của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta. Đồng thời, công trình tôn vinh những đóng góp to lớn của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, các chiến sĩ cách mạng, anh hùng liệt sĩ cùng tất cả những người Việt Nam đã hy sinh hoặc góp sức cho sự nghiệp thống nhất đất nước.

Ngoài ý nghĩa lịch sử và tri ân dân tộc, Tượng đài còn thể hiện sự tri ân đối với sự giúp đỡ, ủng hộ của nhân dân thế giới dành cho cuộc đấu tranh chính nghĩa của dân tộc ta. Công trình góp phần giáo dục truyền thống cách mạng hào hùng cho thế hệ mai sau, khơi dậy niềm tự hào và khích lệ tinh thần để Nhân dân tiếp tục xây dựng đất nước giàu đẹp, văn minh, công bằng.

Công trình cần đáp ứng công năng theo quy định, tạo điểm nhấn mỹ thuật tại trung tâm hành chính - thương mại mới của Thành phố. Mẫu phác thảo có thể lồng ghép yếu tố văn hóa vùng, nhưng phải thể hiện giá trị chung của dân tộc, ý nghĩa cuộc đấu tranh giành độc lập, tinh thần đoàn kết, lòng tự hào dân tộc và khát vọng hội nhập quốc tế.

Tác phẩm được chọn là tác phẩm được các Hội đồng đánh giá cao và chọn để đưa vào thực hiện dự án tổ chức xây dựng tượng đài Thống Nhất. Các Hội đồng sẽ phân tích, đánh giá mẫu phác thảo, phương án kiến trúc của các tác giả, đơn vị tham gia dự thi và đề xuất tuyển chọn một cách công khai, dân chủ, bình đẳng, thực hiện theo quy chế, tiêu chí do chủ đầu tư ban hành và theo đúng quy định của pháp luật.

Cuộc thi nhằm chọn được tác phẩm nghệ thuật dự thi xuất sắc nhất, để đưa vào thi công xây dựng công trình Tượng đài Thống Nhất. Đồng thời, phát huy khả năng sáng tạo nghệ thuật điêu khắc và kiến trúc của các tổ chức tham gia cuộc thi, góp phần quyết định giá trị nghệ thuật của Tượng đài Thống Nhất.

Tác phẩm dự thi phải đáp ứng các yêu cầu về nội dung tư tưởng của công trình Tượng đài Thống Nhất, về mỹ thuật, kiến trúc và yêu cầu tổ chức cuộc thi. Hình thức nghệ thuật: Tượng đài (bằng chất liệu bền vững, màu sắc hài hòa phù hợp).

Sau khi Thành phố phê duyệt Đề án cuộc thi, TP.HCM sẽ thông báo phát động thi tuyển rộng rãi. Việc tiếp nhận hồ sơ, phương án dự thi Vòng Sơ khảo trong vòng 45 ngày kể từ khi phát động.

Tổ chức, cá nhân trong nước có năng lực và kinh nghiệm trong lĩnh vực mỹ thuật, điêu khắc và kiến trúc, trừ thành viên Ban Tổ chức, Hội đồng thi tuyển, đều có thể tham gia dự thi.

Các đối tượng tham gia dự thi gửi Hồ sơ dự thi về Thường trực Ban Tổ chức thi tuyển "Sáng tác mẫu phác thảo và phương án kiến trúc Tượng đài Thống Nhất" - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp. Địa chỉ: số 5 Phùng Khắc Khoan, phường Sài Gòn, Thành phố Hồ Chí Minh. Số điện thoại: 028.38247663; Email: bqlddcn@tphcm.gov.vn.

Trong vòng 30 ngày sẽ tổ chức chấm thi. Các Hội đồng Giám khảo tổ chức chấm mẫu phác thảo và phương án thi tuyển theo 02 vòng: Sơ khảo và Chung khảo. Các tác giả lọt vào Vòng Chung khảo nộp lại phương án dự thi Vòng Chung khảo tối đa sau 15 ngày kể từ ngày nhận được Thông báo của Ban Tổ chức cuộc thi.

Mẫu phác thảo tượng đài tham dự Vòng Chung khảo có kích thước từ 130 cm trở lên; Trên chất liệu thạch cao hoặc chất liệu khác (có thể thực hiện bằng chất liệu dự kiến xây dựng); kèm theo thuyết minh ý tưởng nghệ thuật và bản thiết kế cơ sở quy hoạch tổng thể trên khổ giấy A1 (có thể phóng to một số chi tiết cần thiết xung quanh).

Tổ chức trưng bày, triển lãm 03 phương án được lọt vào Vòng Chung khảo lấy ý kiến góp ý, nhận xét và đánh giá rộng rãi của Nhân dân bằng "Phiếu ý kiến" tại Nhà trưng bày Triển lãm Thành phố trong 07 ngày. Tiếp đó, BTC và các Hội đồng nghe tác giả thuyết trình và bảo vệ phương án của mình tại Vòng Chung khảo trong vòng 03 ngày.

Căn cứ Báo cáo kết quả đánh giá, xếp hạng của Hội đồng thi tuyển và ý kiến góp ý của Nhân dân, BTC sẽ tổng hợp và báo cáo UBND TP.HCM xem xét quyết định.

BTC công bố công khai kết quả dự thi của các vòng sau khi có báo cáo kết quả tuyển chọn của Hội đồng Nghệ thuật, Hội đồng Kiến trúc và được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Giải thưởng sẽ được trao trực tiếp cho tác giả, đồng tác giả có tác phẩm dự thi đạt giải hoặc người được tác giả, đồng tác giả có tác phẩm dự thi đạt giải ủy quyền.

Việc trao giải được BTC Cuộc thi thực hiện công khai, tác phẩm đạt giải Nhất được BTC Cuộc thi báo cáo UBND TP.HCM xem xét, trình Ban Thường vụ Thành ủy lựa chọn làm mẫu phác thảo chính thức xây dựng Tượng đài Thống Nhất.

BTC cũng cho biết, mỗi hồ sơ dự thi hợp lệ không trúng giải sẽ được BTC hỗ trợ chi phí ở mức 20 triệu đồng/hồ sơ. Đối với 03 tác phẩm được chọn vào Vòng Chung khảo, BTC hỗ trợ 30 triệu đồng/hồ sơ, phương án để hoàn thiện Bước 2.

Cơ cấu các giải thưởng cụ thể gồm: 01 Giải nhất trị giá 200 triệu đồng; 01 Giải nhì trị giá 150 triệu đồng và 01 Giải ba trị giá 100 triệu đồng.