Thiết chế văn hóa, thể thao: Khó thu hút đầu tư, "gánh" nhiều loại thuế
13/05/2024 | 08:21Trong phiên thảo luận tại Hội thảo Văn hóa 2024 diễn ra sáng 12.5 tại Quảng Ninh, các đại biểu chia sẻ khó khăn chung của các thiết chế văn hóa, thể thao. Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam 10 năm nay không thu hút được 1 nhà đầu tư, Khu liên hợp Thể thao quốc gia "gánh" nhiều loại thuế.
NSND Xuân Bắc: Khai thác cho thuê mặt bằng giúp người lao động thêm nguồn thu
Theo NSND Xuân Bắc, Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam, từ năm 2022, Nhà hát được phê duyệt đề án khai thác mặt bằng, theo Nghị định số 151/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Tuy nhiên, trước nay do mặt tiền của Nhà hát khá hẹp, khó cho thuê, việc khai thác chỉ dừng lại ở mức độ đấu giá.
Việc đề án khai thác được phê duyệt, đem đến tin vui cho người lao động ở Nhà hát Kịch Việt Nam, bởi họ sẽ có thêm nguồn thu, phúc lợi, thêm động lực làm việc.
“Nếu không sớm cải thiện vấn đề này, nhà hát khó thu hút lao động bình thường chưa nói đến thu hút nhân tài vì lương quá thấp”, NSND Xuân Bắc nói.
Cũng theo NSND Xuân Bắc, Nhà hát Kịch Việt Nam còn gặp khó khăn chung về vấn đề nguồn nhân lực với các đơn vị sự nghiệp khác.
Để đảm bảo biên chế hai đoàn diễn, Nhà hát Kịch Việt Nam cần khoảng 108-110 người, nhưng hàng năm bị cắt bớt, nay chỉ còn 63, 64 người, gộp hai đoàn mới đủ tiêu chuẩn để biểu diễn.
NSND Xuân Bắc cũng đề cập vấn đề ngân sách bị cắt giảm dẫn đến khó thu hút nguồn lực lao động với cơ chế tiền lương như hiện nay.
Thu hút đầu tư- vấn đề đau đầu của Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam
Ông Trịnh Ngọc Chung - Quyền Trưởng Ban Quản lý Làng Văn hóa- Du lịch các dân tộc Việt Nam cho biết, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam được xây dựng với mục tiêu trở thành trung tâm hoạt động văn hóa tầm cỡ quốc gia. Tuy nhiên, 10 năm qua, đơn vị này chưa thu hút được dự án đầu tư nào.
Làng Văn hóa được xác định quy hoạch với 7 khu chức năng, trong đó có 2 khu đầu tư bằng nguồn ngân sách Nhà nước, 5 khu thu hút đầu tư ngoài Nhà nước. Nhiều năm nay Làng Văn hóa không thu hút được nhà đầu tư tư nhân nào do vướng mắc về thẩm quyền.
“Quy định về thẩm quyền của Làng văn hóa có trong Quyết định 319 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ban hành năm 2014. Theo đó Trưởng BQL Làng Văn hóa được phép phê duyệt quy hoạch, cho thuê đất, cấp chứng nhận đầu tư… Tuy nhiên, sau này Luật Đất đai, Luật Xây dựng bổ sung, sửa đổi không cập nhật nội dung này”, ông Chung nói.
Với các dự án thu hút đầu tư vào Làng Văn hóa, nhà đầu tư không được hưởng ưu đãi nào dù nguồn lực đầu tư lớn, thu hồi vốn chậm.
Khu liên hợp Thể thao quốc gia: Doanh nghiệp chỉ dám đầu tư cầm chừng
Tương tự như Làng Văn hóa- Du lịch các dân tộc Việt Nam, Khu Liên hợp Thể thao quốc gia cũng kêu khó trong thu hút đầu tư.
Ông Nguyễn Trọng Hổ, Giám đốc Khu liên hợp Thể thao quốc gia cho biết, là một trong những đơn vị tự chủ sớm. Từ năm 2014, đơn vị này đã tự chủ từ tổ chức cho đến tài chính.
Theo đề án được lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt đề án ngày 10.4.2023, Khu Liên hợp được khai thác tài sản dôi dư. Tuy nhiên, Khu Liên hợp Thể thao quốc gia thường xuyên tổ chức các sự kiện chính trị quốc tế rất lớn, cho dù được khai thác trong lúc nhàn rỗi nhưng lúc nào Nhà nước cần, phải trả lại mặt bằng nguyên trạng. Chính vì vậy, các đơn vị không đầu tư lớn. Bên cạnh đó, việc nộp thuế sử dụng đất với Khu Liên hợp cũng rất lớn; việc khai thác các tài sản sẵn có, quy định về xã hội hóa với các danh mục nhà thi đấu, sân vận động chưa rõ ràng...
Điện ảnh cũng kêu khó vì thuế cao
Bà Ngô Thị Bích Hạnh, Tổng Giám đốc Công ty BHD cho biết, trong 10 thiết chế làm rạp chiếu phim, có 6 thiết chế có 3 cụm rạp trở lên. Các doanh nghiệp Việt Nam rất khó khăn về nguồn vốn. Thực tế, Luật Điện ảnh (sửa đổi) đã có hiệu lực nhưng chưa có chính sách mới về thuế cho các doanh nghiệp làm điện ảnh. Thậm chí, dự thảo Luật Thuế Giá trị gia tăng (sửa đổi) đang đề xuất tăng thuế cho rạp chiếu từ 5% lên 10%. Mặt khác, tiền thuê đất với các rạp chiếu hiện đang quá cao, Nhà nước cần có chính sách để có mức thuê phù hợp hơn, và có các ưu đãi vốn vay cho doanh nghiệp văn hóa…
"Nhiều thương hiệu rạp chiếu của người Việt, quản lý tại Việt Nam phải bán cổ phần để duy trì hoạt động. Nguồn lực cho thiết chế văn hóa về điện ảnh phần lớn đến là nước ngoài và tư nhân. Mức thuế giá trị gia tăng được áp dụng cho các rạp chiếu phim còn cao”, bà Ngô Thị Bích Hạnh nêu.
Tiền thuê đất tăng, các rạp chiếu phim tư nhân phải thuê các mặt bằng tại các trung tâm thương mại với giá cao. Bà Ngô Thị Bích Hạnh đề xuất giảm tiền thuế và tiền điện cho những doanh nghiệp thuộc ngành văn hóa, đồng thời đề xuất kéo dài thời hạn vay vốn.
Ông Nguyễn Minh Triết (Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam): Phát triển thiết chế văn hóa phục vụ thiếu nhi
Ông Nguyễn Minh Triết - Bí thư T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chủ tịch T.Ư Hội Sinh viên Việt Nam khóa XI - nhấn mạnh thiết chế văn hóa Đoàn, Đội điển hình là trung tâm thiếu nhi là các thiết chế quan trọng.
Ông Nguyễn Minh Triết đánh giá cao chức năng, nhiệm vụ của các công trình này, ví đây như xương sống của tổ chức Đoàn, Đội.
Với các thiết chế đang được triển khai, ông Nguyễn Minh Triết bày tỏ mong muốn các cấp, các ngành sẽ sắp xếp, tạo điều kiện, dành sự quan tâm hơn nữa để thiếu nhi có thiết chế văn hóa riêng.
Với thiếu nhi do đặc thù lứa tuổi, sở thích, tâm sinh lý, dễ bị ảnh hưởng khi các trung tâm thiếu nhi phải sáp nhập với thiết chế khác. Trong việc phát triển thêm thiết chế mới, cần cơ chế phối hợp, đa dạng hóa loại hình, thích hợp với từng vùng miền.
Ví dụ, thiếu nhi ở nông thôn cần địa điểm phát triển kỹ năng, phong trào, còn thiết chế ở thành thị dù đã có nhưng bị cạnh tranh bởi các thiết chế văn hóa có nội dung nước ngoài.
Giải quyết rốt ráo vướng mắc
Trước những khó khăn, vướng mắc nêu trên, bà Trần Diệu An, Phó Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính cho biết, Bộ Tài chính đã hoàn tất công tác soạn thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 151 và đã trình Chính phủ vào tháng 8.2023 và tiếp thu ý kiến của thành viên Chính phủ vào đầu tháng 4.2024, báo cáo Chính phủ ký ban hành.
Trong đó giải quyết cơ bản vướng mắc mà các đơn vị sự nghiệp công lập nói chung và các đơn vị sự nghiệp công lập của ngành văn hóa nói riêng. Từ đó làm rõ về nghĩa vụ tài chính, tiền thuê đất, việc sử dụng vào mục đích phục vụ dịch vụ công và sử dụng tài sản phục vụ mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh liên kết.
Cũng theo bà Trần Diệu An, hiện nay, Thủ tướng có giao cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẩn trương rà soát để ban hành nghị định liên quan đến quản lý, sử dụng và khai thác thiết chế văn hóa, thể thao, nhằm giải quyết được rốt ráo vướng mắc liên quan trong việc quản lý.
Liên quan đến kiến nghị về sửa đổi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ để đưa vào chương trình Quốc hội xin ý kiến vào tháng 10.2024, dự kiến thông qua vào tháng 5.2025. Trong đó, ban soạn thảo đã tiếp thu ý kiến của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như các cơ quan liên quan, nội dung này cũng đã được tổng hợp vào dự thảo của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp. Bộ Tài chính vẫn đang xin ý kiến hoàn thiện đối với dự thảo Luật này…/.