Cuốn sách Sự thật, lẽ phải và ngọn bút của nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi gồm 66 bài viết và trả lời phỏng vấn, được bố cục trong 8 chương: Chương 1: Mạch đập thời đại; Chương 2: Tâm thế cầm bút; Chương 3: Ánh sáng nhân văn; Chương 4: Đạo đức báo chí; Chương 5: Mạnh hơn bảo kiếm; Chương 6: Đồng hành cùng thắng; Chương 7: Mạng xã hội, AI và báo chí; Chương 8: Trái tim và ngọn lửa.

Bên cạnh phần viết về những cơn sóng thời cuộc cùng sự đua tranh quyền lực quyết liệt giữa các cường quốc, cục diện thế giới nhìn từ cuộc xung đột Ukraine, những đổ vỡ trật tự cũ để hình thành cấu trúc quyền lực quốc tế mới; những vấn đề thời sự của nước ta hiện nay như cuộc cách mạnh về tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, các xung lực đột phá, "bộ tứ chiến lược" phát triển đất nước, cuốn sách Sự thật, lẽ phải và ngọn bút còn viết về một số vấn đề căn cốt của báo chí được chiêm nghiệm trong cuộc đời 45 năm cầm bút và hoạt động báo chí của tác giả.

Chia sẻ tại lễ ra mắt cuốn sách của mình, nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi cho biết: Trong bối cảnh truyền thông thương mại, mạng xã hội và các kênh cá nhân phát triển mạnh mẽ, vai trò của báo chí chính thống đôi khi bị hiểu sai, thậm chí bị xem nhẹ. Nhưng truyền thông doanh nghiệp hay cá nhân không thể thay thế sứ mệnh chính trị - xã hội của báo chí cách mạng. Người làm báo phải luôn giữ vững đạo đức nghề nghiệp, bản lĩnh chính trị và ý thức trách nhiệm với xã hội.

"Khi xã hội rơi vào tình trạng nhiễu loạn thông tin, đó là lúc báo chí cần lên tiếng mạnh mẽ nhất - để điều chỉnh nhận thức, định hướng tư tưởng, lan tỏa những giá trị tích cực và đấu tranh không khoan nhượng với cái xấu, cái ác. Sứ mệnh cuối cùng và cũng là cao cả nhất của người làm báo, theo tôi chính là giữ vững niềm tin vào sự thật và lẽ phải, như giữ gìn một thứ ánh sáng dẫn đường cho cả đời người" - Nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi khẳng định.

Cũng theo nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi, ông viết cuốn sách Sự thật, lẽ phải và ngọn bút xuất phát từ sự thôi thúc nội tâm, khi nhìn lại hành trình 45 năm làm báo và chứng kiến nhiều chuyển biến lớn của xã hội, của nghề báo trong kỷ nguyên mới.

"Tôi muốn chia sẻ những suy ngẫm, trải nghiệm chắt lọc từ thực tiễn cầm bút và hoạt động báo chí. Tôi mong muốn cuốn sách có thể truyền cảm hứng, tiếp thêm nội lực cho các đồng nghiệp và bạn đọc của mình" - nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi bày tỏ.

Phát biểu tại buổi lễ, Giám đốc Thư viện Quân đội Mạc Thùy Dương chia sẻ: Cuốn sách là kết tinh của một đời cầm bút, là tiếng nói mạnh mẽ của lương tri, trí tuệ và trách nhiệm công dân của nhà báo Hồ Quang Lợi đối với xã hội.

Trong bối cảnh thế giới biến động không ngừng, khi thông tin đa chiều, đa dạng, đôi khi thật - giả lẫn lộn, thì ngòi bút chính trực, bản lĩnh, nhân văn càng trở nên quý giá, cần thiết hơn bao giờ hết. Điều làm nên giá trị đặc biệt của cuốn sách chính là tư tưởng xuyên suốt. Dù thời đại nào, nhà báo chân chính phải là người "cầm đuốc soi đường", dẫn dắt dư luận bằng sự thật và lẽ phải. Như lời nhà báo Hồ Quang Lợi chia sẻ trong một bài viết: "Trong rừng thông tin hỗn loạn, độc giả cần một la bàn đạo đức để tìm lối đi đúng". La bàn ấy chính là trái tim và lương tri người cầm bút.

"Cuốn sách không chỉ là những trang viết về nghề báo, mà còn là những suy tư sâu sắc về lẽ phải, về sứ mệnh của người cầm bút trong việc bảo vệ sự thật, bảo vệ công lý, bảo vệ lợi ích của nhân dân, của đất nước. Đó cũng là lời nhắc nhở, là ngọn lửa truyền cảm hứng cho các thế hệ nhà báo hôm nay và mai sau, phải luôn giữ vững bản lĩnh, đạo đức, không ngừng học hỏi, đổi mới, sáng tạo để đáp ứng yêu cầu của thời đại mới" - bà Mạc Thùy Dương cho biết.

Trong bài giới thiệu cuốn sách, Thiếu tướng, nhà văn, TS. Nguyễn Hồng Thái, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Công an nhân dân, đã viết: Sự thật, lẽ phải và ngọn bút là cuốn sách nóng hổi tính thời cuộc, sắc sảo kiến giải về văn hóa, câu chữ vừa cẩn trọng vừa bay bổng, thăng hoa vẻ đẹp văn chương.

"Cuốn sách càng đọc càng cuốn hút không chỉ bởi những vấn đề thế sự cả trong nước và quốc tế mà câu chuyện báo chí tưởng như đã trở thành kinh điển hàng trăm năm nay, câu chuyện văn hóa tưởng như đã quen thuộc hàng ngàn năm nay, nhưng sao đọc vẫn hấp dẫn, lôi cuốn, mới mẻ và lý thú. Những vấn đề lý thú về báo chí trong quyển sách này có thể ví như những công trình nghiên cứu mở toàn diện, sâu rộng nhưng đầy hấp dẫn và thuyết phục…

Ba mệnh đề lớn Sự thật - Lẽ phải - Ngọn bút hàm chứa trong đó suy ngẫm đầy trí tuệ, trách nhiệm của một con người suốt đời theo đuổi nghề báo. Sự thật, lẽ phải và ngọn bút có thể coi là một cống hiến đáng trân trọng của Hồ Quang Lợi cho báo chí nước nhà" - TS. Nguyễn Hồng Thái nhận định../.