Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay, không phải ai cũng có cơ hội được tiếp cận đến sách, được đọc bởi nhiều điều kiện không cho phép, đặc biệt là người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn. Với mục tiêu đem ánh sáng tri thức đến cho người dân ở mọi hoàn cảnh, mọi điều kiện, Vụ Thư viện-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã viết dự án xe ô tô thư viện lưu động và vận động, tìm nguồn tài trợ.

Nhận thấy ý nghĩa của dự án, Quỹ Thiện Tâm của Tập đoàn Vingroup đã đồng ý tài trợ xe ô tô thư viện lưu động đợt 1 cho năm thư viện tỉnh. Cùng với đó Quỹ FORCE (Hà Lan) đã tài trợ cho mỗi ô tô thiết bị đọc sách cho người khiếm thị đảm bảo khả năng phục vụ đa phương tiện cho người khuyết tật. Sau một năm triển khai, các thư viện công cộng tại năm tỉnh đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, góp phần hỗ trợ người dân tiếp cận với thông tin tri thức và học tập suốt đời, phát triển văn hóa đọc tại địa phương, đặc biệt là vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.  

Lễ khai trương và tổ chức phục vụ xe ô tô thư viện lưu động đa phương tiện tại tỉnh An Giang    

Đối với người dân, hoạt động của xe ô tô thư viện lưu động đã góp phần trang bị thêm kiến thức trong học tập, giải trí, nâng cao vốn hiểu biết, trang bị cho các em những kiến thức trong học tập và kỹ năng sống. Với sự trang bị của máy tính có kết nối internet, và các thiết bị đa phương tiện khác, mô hình phục vụ này đã giúp cho đồng bào có thể tiếp cận với công nghệ thông tin, giải trí, tra cứu phục vụ hoạt động lao động sản xuất, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm công dân trong việc tuân thủ chính sách pháp luật của Nhà nước.

Trong năm 2017, năm thư viện tỉnh thành tiếp nhận xe đã  triển khai 268 đợt luân chuyển sách báo và phục vụ lưu động đến các thư viện cấp xã, thư viện trường học, đồn biên phòng với 985.148 lượt người được phục vụ. Trong đó tại một số địa phương đã có tổ chức phục vụ đối tượng là người khiếm thị (như Nghệ An với trên 200 lượt người), lượt sách báo luân chuyển của năm tỉnh trong năm 2017 ước đạt hơn 1.8 triệu lượt.

Phục vụ lưu động trong trường học tại Nghệ An

Song song với phục vụ sách báo, các thư viện đã triển khai phục vụ máy tính và truy cập internet kết hợp với các buổi chiếu bóng phục vụ bà con nhân dân. Các xe ô tô thư viện lưu động đã phục vụ hơn 30.000 lượt, cao nhất là Thư viện tỉnh Gia Lai đạt 19.810 lượt người truy cập máy tính và internet, thấp nhất  là: Sơn La 3.166 lượt, An Giang là 2.450 lượt. Hàng chục ngàn lượt người đã tham gia các hoạt động chiếu phim lưu động, điển hình như: Gia Lai đạt 25.450 lượt, An Giang đạt18.400 lượt…

Phục vụ chiếu phim tại Gia Lai

Bên cạnh những kết quả đạt được như trên, các thư viện tỉnh cũng đã tích cực triển khai nhiều hoạt động với các chủ đề khác nhau, thu hút được đông đảo bạn đọc thuộc mọi tầng lớp, mọi đối tượng tham gia: “Hành trang tri thức cho em”; “ Đọc sách vì ngày mai”; “Niềm tin và hy vọng”, “Tri thức và tương lai”, tổ chức Ngày hội “Tuổi trẻ với sách”,  phát động phong trào “Xây dựng văn hóa đọc trong thanh thiếu niên”; Tổ chức tuyên truyền, giới thiệu sách báo; Thi trả lời câu hỏi; Thi tìm tin trên máy tính; Thi xếp sách nghệ thuật; Thi tìm sách nhanh; Hướng dẫn bạn đọc tra cứu, sử dụng máy tính; Hướng dẫn bạn đọc truy nhập Internet…

• Xe ô tô thư viện lưu động phục vụ tại Trung đoàn bộ binh 38 Đắk Pơ-Gia Lai

Việc phục vụ xe thư viện lưu động đã tạo được sự chú ý và gây ấn tượng tốt đẹp đối với người dân địa phương. Vì vậy, các thư viện đã nhận được sự quan tâm, ủng hộ của các cấp chính quyền, các đơn vị, cơ quan, trường học khi được phối hợp. Các thư viện tỉnh đã chú trọng đến việc gắn hoạt động của xe ô tô thư viện lưu động với các hoạt động tuyên truyền phục vụ các nhiệm vụ chính trị tại địa phương, thực hiện các Đề án của Chính phủ, như Đề án Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, Đề án Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong các thư viện, bảo tàng, nhà văn hóa, câu lạc bộ...

Để giúp cho các thư viện triển khai dịch vụ có hiệu quả, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang xây dựng Thông tư hướng dẫn hoạt động phục vụ lưu động của thư viện tạo hành lang pháp lý cho các thư viện triển khai các hoạt động phục vụ lưu động, tạo điều kiện cho người dân có cơ hội tiếp cận thông tin, tri thức và học tập suốt đời.

Hơn một năm triển khai, mô hình Xe ô tô thư viện lưu động đa phương tiện đã khẳng định tính hiệu quả. Cùng với hành trình của những chuyến xe “Ánh sáng tri thức” người dân, đặc biệt là trẻ em tại các địa phương đã có thêm cơ hội được học hỏi, tiếp cận với sách, báo, tài liệu. Để người dân trên mọi miền Tổ quốc có cơ hội thuận lợi với thông tin và tri thức, mô hình này cần tiếp tục được nhân rộng trên phạm vi toàn quốc.

Minh Hương