Kiểm soát việc xuất khẩu hàng hóa mang giá trị văn hóa tại Anh
09/09/2016 | 20:31Để giảm bớt gánh nặng của những hàng hóa sẽ được xuất khẩu, Bộ trưởng ngoại giao Anh đã ban hành một số giấy phép mở cho phép xuất khẩu một vài mặt hàng nhất định mà không cần có giấy phép xuất khẩu riêng.
Anh là một quốc gia rộng lớn và đông dân nhất trong Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, nằm về phía Tây Bắc của châu Âu. Về địa lý, nước Anh giáp với hai quốc gia anh em trong Vương quốc Anh - Scotland ở phía Bắc và Wales ở phía Tây. Việc kiểm soát xuất khẩu hàng hóa mang giá trị văn hóa ở Anh cũng được thắt chặt theo Đạo luật Kiểm soát xuất khẩu 2002. Bộ trưởng Ngoại giao Anh đã đưa ra hướng dẫn mang tính luật pháp về những tiêu chuẩn được cân nhắc trước khi quyết định có nên cấp giấy phép xuất khẩu hàng hóa mang giá trị văn hóa hay không.
1. Về việc cấp giấy phép
Để giảm bớt gánh nặng của những hàng hóa sẽ được xuất khẩu, Bộ trưởng ngoại giao đã ban hành một số giấy phép mở cho phép xuất khẩu một vài mặt hàng nhất định mà không cần có giấy phép xuất khẩu riêng. Có hai loại hiện tại đang có hiệu lực: Giấy phép mở xuất khẩu nói chung và Giấy phép mở xuất khẩu riêng. Tuy nhiên, tại nơi yêu cầu có giấy phép riêng theo Quy chế Hội đồng (EEC) số 3911/92 về xuất khẩu sản phẩm văn hóa (sửa đổi) có liên quan đến việc xuất khẩu tới các điểm đến bên ngoài Liên minh Hải quan châu Âu cho các đối tượng văn hóa nhất định (Quy chế EU), một nhà xuất khẩu có thể không dựa vào giấy phép mở trừ khi giấy phép đó được ban hành theo Quy chế của EU.
Giấy phép mở xuất khẩu nói chung (OGEL)
- Các OGEL, có thể được sử dụng bởi bất kỳ nhà xuất khẩu nào, có thể cho phép xuất khẩu thường xuyên các mặt hàng được định giá dưới ngưỡng tài chính quy định. Các OGEL cũng cho phép xuất khẩu (tối đa là ba tháng) một số hàng hóa xuất khẩu tạm thời phổ biến và tái xuất một số hàng nhập khẩu tạm thời phổ biến. Hơn nữa, các nhà xuất khẩu cần phải có giấy phép riêng của Anh, OGEL cũng có thể cho phép xuất khẩu một mặt hàng mang tính chất văn hóa mà giấy phép đã được cấp theo quy định của EU (nếu không sẽ phải có giấy phép riêng của Vương quốc Anh).
- Bộ trưởng Ngoại giao sẽ thường xuyên tham vấn toàn diện với tất cả các bên quan tâm và sẽ xem xét đến quan điểm của họ, trước khi đình chỉ, sửa đổi hoặc thu hồi một OGEL.
Giấy phép mở xuất khẩu riêng (OIEL)
- Một OIEL có thể được cấp cho một cá nhân được đặt tên, công ty, tổ chức, cho phép cả việc xuất khẩu thường xuyên hoặc xuất khẩu tạm thời các đối tượng được quy định. Việc sở hữu một OIEL cũng có thể có nghĩa rằng đơn xin phép xuất khẩu riêng theo yêu cầu của Quy chế EU không cần chịu sự giám sát đối với những thứ có tầm quan trọng quốc gia. Một OIEL có thể phải chịu các điều kiện bao gồm yêu cầu lưu giữ hồ sơ của tất cả các hàng hóa xuất khẩu thực hiện theo OIEL.
- Khi cả OGEL và OIEL đều không bao gồm một đối tượng cụ thể, Bộ trưởng Ngoại giao sẽ yêu cầu có giấy phép xuất khẩu riêng.
2. Tầm quan trọng quốc gia
Thông thường chỉ những hàng hóa có giá trị bằng hoặc cao hơn ngưỡng tài chính trong OGEL và đã tồn tại ở Anh trong hơn 50 năm, mới được coi là có tầm quan trọng quốc gia.
2.1. Vai trò của Cố vấn chuyên gia
- Một loại hàng hóa như vậy được đề xuất bởi một trong những thành viên trong ban cố vấn chuyên gia (một Giám đốc, một nhân viên bảo tồn có thâm niên hay người phụ trách trong một trong những bảo tàng và phòng trưng bày quốc gia), người có thể tác động đến việc cấp giấy phép xuất khẩu dựa trên cơ sở mặt hàng đó đáp ứng được một hay nhiều tiêu chí Waverley.
- Tiêu chí Waverley bao gồm:
Waverley 1: Hàng hóa có mối quan hệ chặt chẽ với lịch sử đất nước và cuộc sống mà nếu xuất khẩu sẽ là một sự mất mát hơn hay không?
Waverley 2: Hàng hóa có tầm quan trọng nổi bật về thẩm mỹ hay không?
Waverley 3: Hàng hóa có ý nghĩa lớn trong việc nghiên cứu nghệ thuật, học thuật hay lịch sử hay không?
- Một giải thích đã sửa đổi của các tiêu chí Waverley đã được đặt ra trong Đánh giá 5 năm của Ủy ban đánh giá việc xuất khẩu các tác phẩm nghệ thuật, được công bố vào ngày 8 tháng 12 năm 2003, và sau đó được thông qua như sau:
Hàng hóa có mối quan hệ chặt chẽ với lịch sử đất nước và cuộc sống mà nếu xuất khẩu sẽ là một sự mất mát hơn hay không?
Tiêu chí này đề cập đến bảo vật quốc gia, mà việc xuất khẩu sẽ là một mất mát lớn vì chúng có giá trị nghệ thuật, lịch sử, khảo cổ nổi bật. Loại này có thể bao gồm các hàng hóa được sản xuất ở nước ngoài, nhưng có tầm quan trọng quốc gia vì có mối liên hệ với một người, vị trí hoặc sự kiện quan trọng. Tiêu chí đầu tiên ban đầu được dự định dành cho các hàng hóa như viên ngọc quý của Alfred hoặc bản thảo của Elegy Gray nhưng chúng tôi đặt nó vào trong một bối cảnh rộng hơn bao gồm hàng hóa có tầm quan trọng lớn đối với lịch sử địa phương, hoặc là một phần của bộ sưu tập có ý nghĩa lịch sử trọng đại, hoặc được liên kết với các sự kiện lịch sử, con người hoặc địa điểm quan trọng. Ví dụ về hàng hóa của “Waverley 1” bao gồm: tiền gửi từ con tàu "hoàng gia" được chôn cất từ Sutton Hoo, những viên ngọc Middleham, sách thánh ca Lutterell, con chó của Alcibiades, bức chân dung thu nhỏ của Henry Stuart, Vua Darnley, kho lưu trữ bản thảo liên quan đến việc chỉnh sửa những định lý toán học của Newton, Huân chương trao cho Ngài William Carnegie có liên hệ với trận chiến Trafalgar, ảnh Lewis Carroll của Alice Liddell (Alice trong Alice ở xứ sở thần tiên), tiêu chuẩn Hoàng gia thuộc về Ngài Ernest Shackleton và lá cờ của thuyền trưởng Scott.
Hàng hóa có tầm quan trọng nổi bật về thẩm mỹ hay không?
Việc đánh giá tầm quan trọng thẩm mỹ nổi bật là đánh giá chủ quan. Ủy ban đánh giá không hạn chế tiêu chí này với những công trình vĩ đại về hội họa hay điêu khắc. Có thể ví dụ, việc kết luận rằng một hộp đựng thuốc hút tinh tế cũng như một bức họa của Poussin có đáp ứng tiêu chí này hay không. Trong trường hợp với các tác phẩm của những nghệ sĩ lớn, có thể tuyên bố rằng bất cứ sản phẩm gì từ bàn tay của Rembrandt đều xuất sắc. Tuy nhiên, Ủy ban đánh giá không phải luôn bị ảnh hưởng bởi lập luận như vậy, và có thể xem xét đến tình trạng cũng như chất lượng của các tác phẩm và mức độ thiệt hại, phục hồi mà nó có thể đã phải chịu. Ví dụ về “Waverley 2” bao gồm những bức tranh Venus và Adonis của Titian và bức Gia đình Thánh với Chúa hài đồng của Fra Bartolommeo, Gia đình George II trên ghế của William và John Linnell, tác phẩm điêu khắc của Henry Moore, chim Basket, tủ gỗ gụ thời George III của Thomas Chippendale, một bản vẽ của Gainsborough, một gia đình nông dân đi chợ và bức tranh màu nước của Van Gogh, Thu hoạch ở Provence.
Hàng hóa có ý nghĩa lớn trong việc nghiên cứu nghệ thuật, học thuật hay lịch sử hay không?
Hàng hóa được coi là có ý nghĩa nổi bật hoặc do tự bản thân chúng hoặc do có liên hệ với một người, địa điểm, sự kiện, lưu trữ, trong bộ sưu tập hoặc tập hợp. Các hàng hóa này có vai trò như một tiêu chuẩn để đánh giá các hàng hóa khác vì chúng có thể làm sáng tỏ các nghiên cứu về loại hình của chúng. Ủy ban đánh giá tin rằng “học thuật” nằm trong mối quan hệ với văn hóa nên nó bao gồm một số lượng lớn các ngành. Ví dụ như lịch sử nghệ thuật, khảo cổ học, dân tộc học, nhân loại học, cổ sinh vật học (tùy thuộc vào định nghĩa của thuật ngữ “hóa thạch” ) khoa học, kỹ thuật, kiến trúc, văn học, vv… Chúng tôi nhấn mạnh rằng đây là một danh sách minh họa và không hẳn là toàn diện . Ví dụ cho “Waverley 3” bao gồm: bàn viết của một phụ nữ của Thomas Chippendale, dụng cụ toán học liên quan đến Charles, Earl Stanhope , sổ cái và sổ tài khoản của Messrs Fribourg và Treyer , ba album ảnh hưởng đến hình ảnh của kiến trúc Ấn Độ và cảnh quan của Samuel Bourne , một chiếc xe đua Hutton , và bản thảo Roll Swan.
2.2. Tuyên bố chung áp dụng cho tất cả các tiêu chí
Một cố vấn chuyên gia có thể tính đến lợi ích địa phương. Điều này không có nghĩa lợi ích địa phương là một tiêu chí lớn hơn giống như một hoặc nhiều tiêu chí Waverley phải đáp ứng. Trong quá trình quyết định liệu có nên phản đối hay không, Cố vấn chuyên gia nên đưa ra quyết định chỉ dựa trên cơ sở các tiêu chí Waverley. Các yếu tố khác không nên gây ảnh hưởng đến phán quyết đó. Đặc biệt, những yếu tố sau không nên xem xét đến:
- Lợi ích của cố vấn chuyên gia trong việc đạt được mục đích cho tổ chức của chính mình;
- Thông tin rằng tổ chức của chính chuyên gia cố vấn đó hiện không đủ khả năng mua một món hàng hóa cụ thể;
- Thông tin rằng một tổ chức công đang có quan tâm tới việc mua một hàng hóa cho bộ sưu tập;
- Khả năng khi một số hàng hóa từ một bộ sưu tập đang được bán, một món đồ có thể bị mang ra trao đổi lấy giấy phép cho một món đồ khác;
- Một tuyên bố hoặc cam kết của chủ sở hữu rằng, trong suốt thời gian đó, hàng hóa sẽ được cung cấp hoặc để lại cho một tổ chức ở đất nước này;
- Những nhận định về giá trị hiển thị trên mẫu đơn, cả cao hơn hoặc thấp hơn một cách đáng ngờ (mặc dù cố vấn chuyên gia có thể được xin ý kiến xem giá trị công bố có hợp lý so với giá cả trên thị trường không);
- Nơi mà người nộp đơn muốn xuất khẩu các mặt hàng, và các điều kiện cất giữ hàng hóa ở đó;
- Nhấn mạnh việc đầu cơ trong những trường hợp công khai.
2.3. Ủy ban đánh giá các tác phẩm nghệ thuật xuất khẩu và các hàng hóa mang lợi ích văn hóa
- Nếu cố vấn chuyên gia phản đối, việc đánh giá sẽ được chuyển Ủy ban đánh giá về việc xuất khẩu các tác phẩm nghệ thuật và các hàng hóa mang lợi ích văn hóa, một cơ quan độc lập hoạt động không do luật định, tư vấn cho Bộ trưởng bộ Thể thao, Văn hóa, Truyền thông. Ngoài tám thành viên thường trực của Ủy ban, mà mỗi người trong số họ đều có chuyên môn trong một hoặc nhiều loại hàng hóa có giá trị văn hóa, Ủy ban còn được hỗ trợ của ba ban Hội thẩm độc lập cho từng trường hợp. Đây là những chuyên gia trong các lĩnh vực cụ thể được xem xét và, đối với các trường hợp mà họ tham dự, họ có đầy đủ quyền thành viên của Ủy ban.
- Ủy ban đánh giá sẽ tư vấn cho Bộ trưởng về việc hàng hóa có hay không thỏa mãn một hoặc nhiều tiêu chí Waverley. Nếu hàng hóa được coi là không nằm trong tiêu chuẩn Waverley, nó được cấp giấy phép xuất khẩu theo thủ tục bình thường.
- Khi Ủy ban tư vấn rằng một hoặc nhiều tiêu chí được đáp ứng, họ sẽ đề nghị ra quyết định về việc trì hoãn giấy phép trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 2-6 tháng, mặc dù bất kỳ khoảng thời gian trì hoãn nào cũng có thể được đề nghị) để tạo cơ hội cho đề nghị bồi thường để mua dành cho các chủ sở hữu. Ủy ban sẽ đề nghị giá thị trường công bằng mà tại đó đề nghị nên được thực hiện.
- Tính đến những tư vấn của Ủy ban đánh giá, Bộ trưởng ngoại giao sẽ quyết định cấp giấy phép xuất khẩu hay trì hoãn quyết định với đơn xin cấp giấy phép trong thời hạn quy định. Bộ trưởng Ngoại giao cũng sẽ quyết định thị trường giá công bằng mà tại đó người đề nghị mua sẽ trả cho chủ sở hữu.
- Nếu không có đề nghị mua, bán trong khoảng thời gian trì hoãn, thông thường giấy phép sẽ được cấp. Nếu đề nghị mua, bán được chấp nhận, đơn xin cấp giấy phép xuất khẩu không còn hiệu lực.
2.4. Từ chối giấy phép xuất khẩu
- Chủ sở hữu hoàn toàn tự do trong việc từ chối lời đề nghị mua hàng được thực hiện trong khoảng thời gian trì hoãn. Tuy nhiên, nếu chủ sở hữu từ chối đề nghị, Bộ trưởng Ngoại giao sẽ tính đến đề nghị đó trong việc quyết định có hay không cấp giấy phép. Nếu một đề nghị mua bị từ chối từ một tổ chức công (viện bảo tàng, thư viện hoặc cơ quan di sản khác như Tổ chức Niềm tin Quốc gia), Bộ trưởng Ngoại giao thường sẽ từ chối cấp giấy phép.
- Tuy nhiên, khi một đề nghị mua bị từ chối từ một tổ chức tư nhân, trong việc xác định cấp hoặc không cấp giấy phép, Bộ trưởng Ngoại giao sẽ chỉ tính đến lời đề nghị chỉ khi bên đề nghị đã kết hợp đề nghị với một cam kết công khai với tổ chức công họ sẽ đảm bảo sự tiếp cận công khai các hàng hóa, cung cấp các điều kiện bảo tồn thỏa đáng và không bán hàng hóa trong một thời gian quy định (nhằm đảm bảo việc tiếp cận công cộng). Trong trường hợp này như vậy, Bộ trưởng Ngoại giao thường sẽ từ chối cấp giấy phép.
- Bộ trưởng Ngoại giao cũng sẽ thường từ chối cấp giấy phép trong trường hợp chủ sở hữu chỉ ra trước rằng họ không sẵn sàng chấp nhận lời đề nghị mua (nếu có).
- Ngoài ra, nếu đơn bị thu hồi sau đề nghị mua, bán đã được tạo từ một nguồn công cộng, chủ sở hữu có thể được coi là đã từ chối đề nghị bồi thường để mua, và bất kỳ đơn xin cấp phép tiếp theo nào thông thường sẽ được xử lý như một giấy phép đã bị từ chối.
2.5. Đơn xin cấp giấy phép xuất khẩu tiếp sau
- Trường hợp đơn tiếp theo được thực hiện để xin cấp giấy phép xuất khẩu một hàng hóa nằm trong tiêu chuẩn Waverley là của một người, tại thời điểm nộp đơn đầu tiên, đã từ chối (hoặc từ chối xem xét) đề nghị mua, bán, nó sẽ được cấp phép như thủ tục bình thường. Nếu cố vấn chuyên gia từ chối cấp giấy phép theo các Tiêu chí Waverley, đơn sẽ được chuyển đến Ủy ban đánh giá việc Xuất khẩu các tác phẩm nghệ thuật và các hàng hóa có giá trị văn hóa để xem xét hàng hóa vẫn đáp ứng một hoặc nhiều tiêu chí Waverley hay không.
- Nếu đơn tiếp theo được tạo trong vòng 10 năm hoặc lâu hơn ngày giấy phép bị từ chối (hoặc ngày chủ sở hữu đã từ chối xem xét đề nghị mua) và Ủy ban kết luận rằng hàng hóa vẫn đáp ứng một hoặc nhiều tiêu chí Waverley, không có thay đổi gì về hoàn cảnh kể từ đơn trước đó, Bộ trưởng ngoại giao thường sẽ từ chối cấp giấy phép xuất khẩu mà không có thời gian trì hoãn.
- Nếu kể từ khi giấy phép trước đó bị từ chối (hoặc trong trường hợp chủ sở hữu đã từ chối xem xét đề nghị mua), hàng hóa đã sẵn sàng để bán cho một tổ chức công cộng (hoặc một chủ tư nhân trong bối cảnh của phần 22), Bộ trưởng Ngoại giao sẽ xem xét đến tất cả các yếu tố liên quan, chẳng hạn như việc giá hợp lý, danh tính của người mua tiềm năng, thời gian kể từ lời đề nghị và thời gian từ khi giấy phép trước bị từ chối. Bộ trưởng Ngoại giao sẽ xem xét việc không có đề nghị mua trong khi đưa ra quyết định về giấy phép, nhưng yếu tố này sẽ không mang tính chất quyết định.
2.6. Hàng hóa được nhập khẩu
Trong trường hợp có bằng chứng cho thấy một hàng hóa đã được nhập khẩu trong vòng 50 năm qua, giấy phép xuất khẩu thông thường sẽ được cấp trừ khi bị xem xét đặc biệt áp dụng cho hàng hóa xuất xứ từ Liên minh châu Âu hoặc nếu nó là đối tượng của luật pháp Liên minh châu Âu hoặc Hoa Kỳ.
2.7. Hàng hóa từ một nước thành viên của Liên minh Châu Âu
Theo Quy chế của EU, Anh không phải cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép cho một loại hàng hóa được vận chuyển bất hợp pháp từ lãnh thổ của một nước thành viên vào hoặc sau ngày 01 tháng 1 năm 1993. Do đó, đơn xin cấp giấy phép trong trường hợp như vậy theo Quy chế, phải bị từ chối và mở rộng ra, giấy phép thường áp dụng theo pháp luật Vương quốc Anh, OGEL không thể là căn cứ.
2.8. Những địa điểm cấm vận
Giấy phép không được cấp cho việc xuất khẩu đến một địa điểm cấm vận. Điều này có nghĩa là một điểm đến mà lệnh cấm xuất khẩu được áp dụng dưới hiệu lực của một lệnh cấm được bao gồm trong việc thực thi pháp luật Liên minh châu Âu hoặc của Liên hợp quốc.
1. Về việc cấp giấy phép
Để giảm bớt gánh nặng của những hàng hóa sẽ được xuất khẩu, Bộ trưởng ngoại giao đã ban hành một số giấy phép mở cho phép xuất khẩu một vài mặt hàng nhất định mà không cần có giấy phép xuất khẩu riêng. Có hai loại hiện tại đang có hiệu lực: Giấy phép mở xuất khẩu nói chung và Giấy phép mở xuất khẩu riêng. Tuy nhiên, tại nơi yêu cầu có giấy phép riêng theo Quy chế Hội đồng (EEC) số 3911/92 về xuất khẩu sản phẩm văn hóa (sửa đổi) có liên quan đến việc xuất khẩu tới các điểm đến bên ngoài Liên minh Hải quan châu Âu cho các đối tượng văn hóa nhất định (Quy chế EU), một nhà xuất khẩu có thể không dựa vào giấy phép mở trừ khi giấy phép đó được ban hành theo Quy chế của EU.
Giấy phép mở xuất khẩu nói chung (OGEL)
- Các OGEL, có thể được sử dụng bởi bất kỳ nhà xuất khẩu nào, có thể cho phép xuất khẩu thường xuyên các mặt hàng được định giá dưới ngưỡng tài chính quy định. Các OGEL cũng cho phép xuất khẩu (tối đa là ba tháng) một số hàng hóa xuất khẩu tạm thời phổ biến và tái xuất một số hàng nhập khẩu tạm thời phổ biến. Hơn nữa, các nhà xuất khẩu cần phải có giấy phép riêng của Anh, OGEL cũng có thể cho phép xuất khẩu một mặt hàng mang tính chất văn hóa mà giấy phép đã được cấp theo quy định của EU (nếu không sẽ phải có giấy phép riêng của Vương quốc Anh).
- Bộ trưởng Ngoại giao sẽ thường xuyên tham vấn toàn diện với tất cả các bên quan tâm và sẽ xem xét đến quan điểm của họ, trước khi đình chỉ, sửa đổi hoặc thu hồi một OGEL.
Giấy phép mở xuất khẩu riêng (OIEL)
- Một OIEL có thể được cấp cho một cá nhân được đặt tên, công ty, tổ chức, cho phép cả việc xuất khẩu thường xuyên hoặc xuất khẩu tạm thời các đối tượng được quy định. Việc sở hữu một OIEL cũng có thể có nghĩa rằng đơn xin phép xuất khẩu riêng theo yêu cầu của Quy chế EU không cần chịu sự giám sát đối với những thứ có tầm quan trọng quốc gia. Một OIEL có thể phải chịu các điều kiện bao gồm yêu cầu lưu giữ hồ sơ của tất cả các hàng hóa xuất khẩu thực hiện theo OIEL.
Ảnh minh họa. (nguồn: vov.vn)
- Trong quá trình xem xét việc cấp một OIEL, Bộ trưởng Ngoại giao sẽ xem xét các yếu tố như quyền thành viên của một hiệp hội thương mại chuyên nghiệp và mức độ các cấp của OIEL sẽ làm giảm gánh nặng hành chính cho người nắm giữ OIEL. Một OIEL thông thường sẽ không được cấp mà không có sự thỏa thuận của các cố vấn chuyên gia có liên quan (một Giám đốc, một nhân viên bảo tồn có thâm niên hay người phụ trách trong một trong những bảo tàng và phòng trưng bày quốc gia).- Khi cả OGEL và OIEL đều không bao gồm một đối tượng cụ thể, Bộ trưởng Ngoại giao sẽ yêu cầu có giấy phép xuất khẩu riêng.
2. Tầm quan trọng quốc gia
Thông thường chỉ những hàng hóa có giá trị bằng hoặc cao hơn ngưỡng tài chính trong OGEL và đã tồn tại ở Anh trong hơn 50 năm, mới được coi là có tầm quan trọng quốc gia.
2.1. Vai trò của Cố vấn chuyên gia
- Một loại hàng hóa như vậy được đề xuất bởi một trong những thành viên trong ban cố vấn chuyên gia (một Giám đốc, một nhân viên bảo tồn có thâm niên hay người phụ trách trong một trong những bảo tàng và phòng trưng bày quốc gia), người có thể tác động đến việc cấp giấy phép xuất khẩu dựa trên cơ sở mặt hàng đó đáp ứng được một hay nhiều tiêu chí Waverley.
- Tiêu chí Waverley bao gồm:
Waverley 1: Hàng hóa có mối quan hệ chặt chẽ với lịch sử đất nước và cuộc sống mà nếu xuất khẩu sẽ là một sự mất mát hơn hay không?
Waverley 2: Hàng hóa có tầm quan trọng nổi bật về thẩm mỹ hay không?
Waverley 3: Hàng hóa có ý nghĩa lớn trong việc nghiên cứu nghệ thuật, học thuật hay lịch sử hay không?
- Một giải thích đã sửa đổi của các tiêu chí Waverley đã được đặt ra trong Đánh giá 5 năm của Ủy ban đánh giá việc xuất khẩu các tác phẩm nghệ thuật, được công bố vào ngày 8 tháng 12 năm 2003, và sau đó được thông qua như sau:
Hàng hóa có mối quan hệ chặt chẽ với lịch sử đất nước và cuộc sống mà nếu xuất khẩu sẽ là một sự mất mát hơn hay không?
Tiêu chí này đề cập đến bảo vật quốc gia, mà việc xuất khẩu sẽ là một mất mát lớn vì chúng có giá trị nghệ thuật, lịch sử, khảo cổ nổi bật. Loại này có thể bao gồm các hàng hóa được sản xuất ở nước ngoài, nhưng có tầm quan trọng quốc gia vì có mối liên hệ với một người, vị trí hoặc sự kiện quan trọng. Tiêu chí đầu tiên ban đầu được dự định dành cho các hàng hóa như viên ngọc quý của Alfred hoặc bản thảo của Elegy Gray nhưng chúng tôi đặt nó vào trong một bối cảnh rộng hơn bao gồm hàng hóa có tầm quan trọng lớn đối với lịch sử địa phương, hoặc là một phần của bộ sưu tập có ý nghĩa lịch sử trọng đại, hoặc được liên kết với các sự kiện lịch sử, con người hoặc địa điểm quan trọng. Ví dụ về hàng hóa của “Waverley 1” bao gồm: tiền gửi từ con tàu "hoàng gia" được chôn cất từ Sutton Hoo, những viên ngọc Middleham, sách thánh ca Lutterell, con chó của Alcibiades, bức chân dung thu nhỏ của Henry Stuart, Vua Darnley, kho lưu trữ bản thảo liên quan đến việc chỉnh sửa những định lý toán học của Newton, Huân chương trao cho Ngài William Carnegie có liên hệ với trận chiến Trafalgar, ảnh Lewis Carroll của Alice Liddell (Alice trong Alice ở xứ sở thần tiên), tiêu chuẩn Hoàng gia thuộc về Ngài Ernest Shackleton và lá cờ của thuyền trưởng Scott.
Hàng hóa có tầm quan trọng nổi bật về thẩm mỹ hay không?
Việc đánh giá tầm quan trọng thẩm mỹ nổi bật là đánh giá chủ quan. Ủy ban đánh giá không hạn chế tiêu chí này với những công trình vĩ đại về hội họa hay điêu khắc. Có thể ví dụ, việc kết luận rằng một hộp đựng thuốc hút tinh tế cũng như một bức họa của Poussin có đáp ứng tiêu chí này hay không. Trong trường hợp với các tác phẩm của những nghệ sĩ lớn, có thể tuyên bố rằng bất cứ sản phẩm gì từ bàn tay của Rembrandt đều xuất sắc. Tuy nhiên, Ủy ban đánh giá không phải luôn bị ảnh hưởng bởi lập luận như vậy, và có thể xem xét đến tình trạng cũng như chất lượng của các tác phẩm và mức độ thiệt hại, phục hồi mà nó có thể đã phải chịu. Ví dụ về “Waverley 2” bao gồm những bức tranh Venus và Adonis của Titian và bức Gia đình Thánh với Chúa hài đồng của Fra Bartolommeo, Gia đình George II trên ghế của William và John Linnell, tác phẩm điêu khắc của Henry Moore, chim Basket, tủ gỗ gụ thời George III của Thomas Chippendale, một bản vẽ của Gainsborough, một gia đình nông dân đi chợ và bức tranh màu nước của Van Gogh, Thu hoạch ở Provence.
Hàng hóa có ý nghĩa lớn trong việc nghiên cứu nghệ thuật, học thuật hay lịch sử hay không?
Hàng hóa được coi là có ý nghĩa nổi bật hoặc do tự bản thân chúng hoặc do có liên hệ với một người, địa điểm, sự kiện, lưu trữ, trong bộ sưu tập hoặc tập hợp. Các hàng hóa này có vai trò như một tiêu chuẩn để đánh giá các hàng hóa khác vì chúng có thể làm sáng tỏ các nghiên cứu về loại hình của chúng. Ủy ban đánh giá tin rằng “học thuật” nằm trong mối quan hệ với văn hóa nên nó bao gồm một số lượng lớn các ngành. Ví dụ như lịch sử nghệ thuật, khảo cổ học, dân tộc học, nhân loại học, cổ sinh vật học (tùy thuộc vào định nghĩa của thuật ngữ “hóa thạch” ) khoa học, kỹ thuật, kiến trúc, văn học, vv… Chúng tôi nhấn mạnh rằng đây là một danh sách minh họa và không hẳn là toàn diện . Ví dụ cho “Waverley 3” bao gồm: bàn viết của một phụ nữ của Thomas Chippendale, dụng cụ toán học liên quan đến Charles, Earl Stanhope , sổ cái và sổ tài khoản của Messrs Fribourg và Treyer , ba album ảnh hưởng đến hình ảnh của kiến trúc Ấn Độ và cảnh quan của Samuel Bourne , một chiếc xe đua Hutton , và bản thảo Roll Swan.
2.2. Tuyên bố chung áp dụng cho tất cả các tiêu chí
Một cố vấn chuyên gia có thể tính đến lợi ích địa phương. Điều này không có nghĩa lợi ích địa phương là một tiêu chí lớn hơn giống như một hoặc nhiều tiêu chí Waverley phải đáp ứng. Trong quá trình quyết định liệu có nên phản đối hay không, Cố vấn chuyên gia nên đưa ra quyết định chỉ dựa trên cơ sở các tiêu chí Waverley. Các yếu tố khác không nên gây ảnh hưởng đến phán quyết đó. Đặc biệt, những yếu tố sau không nên xem xét đến:
- Lợi ích của cố vấn chuyên gia trong việc đạt được mục đích cho tổ chức của chính mình;
- Thông tin rằng tổ chức của chính chuyên gia cố vấn đó hiện không đủ khả năng mua một món hàng hóa cụ thể;
- Thông tin rằng một tổ chức công đang có quan tâm tới việc mua một hàng hóa cho bộ sưu tập;
- Khả năng khi một số hàng hóa từ một bộ sưu tập đang được bán, một món đồ có thể bị mang ra trao đổi lấy giấy phép cho một món đồ khác;
- Một tuyên bố hoặc cam kết của chủ sở hữu rằng, trong suốt thời gian đó, hàng hóa sẽ được cung cấp hoặc để lại cho một tổ chức ở đất nước này;
- Những nhận định về giá trị hiển thị trên mẫu đơn, cả cao hơn hoặc thấp hơn một cách đáng ngờ (mặc dù cố vấn chuyên gia có thể được xin ý kiến xem giá trị công bố có hợp lý so với giá cả trên thị trường không);
- Nơi mà người nộp đơn muốn xuất khẩu các mặt hàng, và các điều kiện cất giữ hàng hóa ở đó;
- Nhấn mạnh việc đầu cơ trong những trường hợp công khai.
2.3. Ủy ban đánh giá các tác phẩm nghệ thuật xuất khẩu và các hàng hóa mang lợi ích văn hóa
- Nếu cố vấn chuyên gia phản đối, việc đánh giá sẽ được chuyển Ủy ban đánh giá về việc xuất khẩu các tác phẩm nghệ thuật và các hàng hóa mang lợi ích văn hóa, một cơ quan độc lập hoạt động không do luật định, tư vấn cho Bộ trưởng bộ Thể thao, Văn hóa, Truyền thông. Ngoài tám thành viên thường trực của Ủy ban, mà mỗi người trong số họ đều có chuyên môn trong một hoặc nhiều loại hàng hóa có giá trị văn hóa, Ủy ban còn được hỗ trợ của ba ban Hội thẩm độc lập cho từng trường hợp. Đây là những chuyên gia trong các lĩnh vực cụ thể được xem xét và, đối với các trường hợp mà họ tham dự, họ có đầy đủ quyền thành viên của Ủy ban.
Bảo tàng Anh quốc. (nguồn: vov.vn)
- Cả cố vấn chuyên gia và người nộp đơn xin cấp giấy phép đều được mời nộp bằng chứng cho Ủy ban, giải thích tại sao một hoặc nhiều tiêu chí Waverley có thể hoặc không thể được đáp ứng. Họ cũng được mời tham dự các cuộc họp của Ủy ban mà tại đó trường hợp này đang được xem xét.- Ủy ban đánh giá sẽ tư vấn cho Bộ trưởng về việc hàng hóa có hay không thỏa mãn một hoặc nhiều tiêu chí Waverley. Nếu hàng hóa được coi là không nằm trong tiêu chuẩn Waverley, nó được cấp giấy phép xuất khẩu theo thủ tục bình thường.
- Khi Ủy ban tư vấn rằng một hoặc nhiều tiêu chí được đáp ứng, họ sẽ đề nghị ra quyết định về việc trì hoãn giấy phép trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 2-6 tháng, mặc dù bất kỳ khoảng thời gian trì hoãn nào cũng có thể được đề nghị) để tạo cơ hội cho đề nghị bồi thường để mua dành cho các chủ sở hữu. Ủy ban sẽ đề nghị giá thị trường công bằng mà tại đó đề nghị nên được thực hiện.
- Tính đến những tư vấn của Ủy ban đánh giá, Bộ trưởng ngoại giao sẽ quyết định cấp giấy phép xuất khẩu hay trì hoãn quyết định với đơn xin cấp giấy phép trong thời hạn quy định. Bộ trưởng Ngoại giao cũng sẽ quyết định thị trường giá công bằng mà tại đó người đề nghị mua sẽ trả cho chủ sở hữu.
- Nếu không có đề nghị mua, bán trong khoảng thời gian trì hoãn, thông thường giấy phép sẽ được cấp. Nếu đề nghị mua, bán được chấp nhận, đơn xin cấp giấy phép xuất khẩu không còn hiệu lực.
2.4. Từ chối giấy phép xuất khẩu
- Chủ sở hữu hoàn toàn tự do trong việc từ chối lời đề nghị mua hàng được thực hiện trong khoảng thời gian trì hoãn. Tuy nhiên, nếu chủ sở hữu từ chối đề nghị, Bộ trưởng Ngoại giao sẽ tính đến đề nghị đó trong việc quyết định có hay không cấp giấy phép. Nếu một đề nghị mua bị từ chối từ một tổ chức công (viện bảo tàng, thư viện hoặc cơ quan di sản khác như Tổ chức Niềm tin Quốc gia), Bộ trưởng Ngoại giao thường sẽ từ chối cấp giấy phép.
- Tuy nhiên, khi một đề nghị mua bị từ chối từ một tổ chức tư nhân, trong việc xác định cấp hoặc không cấp giấy phép, Bộ trưởng Ngoại giao sẽ chỉ tính đến lời đề nghị chỉ khi bên đề nghị đã kết hợp đề nghị với một cam kết công khai với tổ chức công họ sẽ đảm bảo sự tiếp cận công khai các hàng hóa, cung cấp các điều kiện bảo tồn thỏa đáng và không bán hàng hóa trong một thời gian quy định (nhằm đảm bảo việc tiếp cận công cộng). Trong trường hợp này như vậy, Bộ trưởng Ngoại giao thường sẽ từ chối cấp giấy phép.
- Bộ trưởng Ngoại giao cũng sẽ thường từ chối cấp giấy phép trong trường hợp chủ sở hữu chỉ ra trước rằng họ không sẵn sàng chấp nhận lời đề nghị mua (nếu có).
- Ngoài ra, nếu đơn bị thu hồi sau đề nghị mua, bán đã được tạo từ một nguồn công cộng, chủ sở hữu có thể được coi là đã từ chối đề nghị bồi thường để mua, và bất kỳ đơn xin cấp phép tiếp theo nào thông thường sẽ được xử lý như một giấy phép đã bị từ chối.
2.5. Đơn xin cấp giấy phép xuất khẩu tiếp sau
- Trường hợp đơn tiếp theo được thực hiện để xin cấp giấy phép xuất khẩu một hàng hóa nằm trong tiêu chuẩn Waverley là của một người, tại thời điểm nộp đơn đầu tiên, đã từ chối (hoặc từ chối xem xét) đề nghị mua, bán, nó sẽ được cấp phép như thủ tục bình thường. Nếu cố vấn chuyên gia từ chối cấp giấy phép theo các Tiêu chí Waverley, đơn sẽ được chuyển đến Ủy ban đánh giá việc Xuất khẩu các tác phẩm nghệ thuật và các hàng hóa có giá trị văn hóa để xem xét hàng hóa vẫn đáp ứng một hoặc nhiều tiêu chí Waverley hay không.
- Nếu đơn tiếp theo được tạo trong vòng 10 năm hoặc lâu hơn ngày giấy phép bị từ chối (hoặc ngày chủ sở hữu đã từ chối xem xét đề nghị mua) và Ủy ban kết luận rằng hàng hóa vẫn đáp ứng một hoặc nhiều tiêu chí Waverley, không có thay đổi gì về hoàn cảnh kể từ đơn trước đó, Bộ trưởng ngoại giao thường sẽ từ chối cấp giấy phép xuất khẩu mà không có thời gian trì hoãn.
- Nếu kể từ khi giấy phép trước đó bị từ chối (hoặc trong trường hợp chủ sở hữu đã từ chối xem xét đề nghị mua), hàng hóa đã sẵn sàng để bán cho một tổ chức công cộng (hoặc một chủ tư nhân trong bối cảnh của phần 22), Bộ trưởng Ngoại giao sẽ xem xét đến tất cả các yếu tố liên quan, chẳng hạn như việc giá hợp lý, danh tính của người mua tiềm năng, thời gian kể từ lời đề nghị và thời gian từ khi giấy phép trước bị từ chối. Bộ trưởng Ngoại giao sẽ xem xét việc không có đề nghị mua trong khi đưa ra quyết định về giấy phép, nhưng yếu tố này sẽ không mang tính chất quyết định.
2.6. Hàng hóa được nhập khẩu
Trong trường hợp có bằng chứng cho thấy một hàng hóa đã được nhập khẩu trong vòng 50 năm qua, giấy phép xuất khẩu thông thường sẽ được cấp trừ khi bị xem xét đặc biệt áp dụng cho hàng hóa xuất xứ từ Liên minh châu Âu hoặc nếu nó là đối tượng của luật pháp Liên minh châu Âu hoặc Hoa Kỳ.
2.7. Hàng hóa từ một nước thành viên của Liên minh Châu Âu
Theo Quy chế của EU, Anh không phải cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép cho một loại hàng hóa được vận chuyển bất hợp pháp từ lãnh thổ của một nước thành viên vào hoặc sau ngày 01 tháng 1 năm 1993. Do đó, đơn xin cấp giấy phép trong trường hợp như vậy theo Quy chế, phải bị từ chối và mở rộng ra, giấy phép thường áp dụng theo pháp luật Vương quốc Anh, OGEL không thể là căn cứ.
2.8. Những địa điểm cấm vận
Giấy phép không được cấp cho việc xuất khẩu đến một địa điểm cấm vận. Điều này có nghĩa là một điểm đến mà lệnh cấm xuất khẩu được áp dụng dưới hiệu lực của một lệnh cấm được bao gồm trong việc thực thi pháp luật Liên minh châu Âu hoặc của Liên hợp quốc.
Hiền Lê lược dịch (Nguồn:www.gov.uk)