Vai trò của các Không gian sáng tạo trong nền kinh tế sáng tạo Việt Nam một lần nữa đã được khẳng định thông qua  Hội thảo “Vai trò của các Không gian Văn hóa và Sáng tạo trong nền kinh tế sáng tạo” do Hội đồng Anh và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp tổ chức .

Hội thảo là hoạt động trong khuôn khổ dự án Không gian Văn hóa Sáng tạo Việt Nam với phần hỗ trợ ngân sách bởi Liên minh Châu Âu và do Hội đồng Anh phối hợp với Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam thực hiện trong vòng 3 năm từ 2018 – 2021.

TS Hoàng Thị Hoa, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục thanh niên, thiếu niên và nhi đồng Quốc hội. Ảnh: Gia Linh

Dự án Không gian Văn hóa Sáng tạo Việt Nam đề xuất một chuỗi các hoạt động tập trung vào phát triển một mạng lưới các không gian văn hóa nghệ thuật và sáng tạo đang đóng vai trò tích cực trong việc kết nối với những nghệ sĩ, người thực hành nghệ thuật và sáng tạo với khán giả trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật và sáng tạo. Văn hóa là một nhân tố và yếu tố định hướng sự phát triển bền vững, là một cách để kết nối cộng động và hỗ trợ sự phát triển cởi mở, toàn bộ và ổn định của xã hội.

Trong bối cảnh hiện nay, nền kinh tế sáng tạo đang ngày một phát triển, đặc biệt là từ những khu vực đô thị hóa nhất của cả nước như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Chiến lược Quốc gia về Phát triển ngành Công nghiệp văn hóa tới năm 2020, tầm nhìn 2030 đã mở ra một triển vọng đầy hứng khởi để phát triển và tăng trưởng cho nền công nghiêp văn hóa và sáng tạo tại Việt Nam. Trong nền kinh tế sáng tạo, các không gian văn hóa và sáng tạo – các tổ chức và doanh nghiệp làm việc trong lĩnh vực văn hóa và nghệ thuật – là những yếu tố chủ chốt.

Ngài Gareth Ward, Đại sứ Vương Quốc Anh chia sẻ, các ngành công nghiệp văn hóa cấu thành nền kinh tế lớn của châu Âu với 2 triệu việc làm (tức khoảng 7% lực lượng lao động của Châu Âu). Các ngành kinh tế sáng tạo đóng góp quan trọng vào nền kinh tế, tại nước Anh, các ngành kinh tế này đều có sự tăng trưởng mạnh và đóng góp khoảng 4% vào tổng giá trị nền kinh tế quốc dân của Vương Quốc Anh (khoảng 240 tỷ Bảng). Các ngành kinh tế sáng tạo của Việt Nam vẫn đang phát triển và hội nhập. Việt Nam cũng là thị trường lớn để phát triển công nghiệp sáng tạo. Đây là một thời điểm thích hợp để nhà nước cũng như doanh nghiệp tư nhân ở Việt Nam phát triển các ngành công nghiệp sáng tạo.

Ngài Bruno Angelet – Đại sư Liên minh Châu Âu tại Việt Nam cho biết, vào năm 2016, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều hỗ trợ đáng kể cho các ngành công nghiệp văn hóa mới nổi của đất nước thông qua việc phê chuẩn Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh: Gia Linh

Tại Việt Nam, Không gian Văn hóa Sáng tạo có tiềm năng trong việc tham gia và hỗ trợ các biểu đạt nghệ thuật cũng như các cơ hội tiếp cận với đời sống văn hóa. Một không gian văn hóa sáng tạo là một địa điểm, có thật hay trực tuyến , có sự mệnh giúp những nghệ sĩ và người thực hành cùng hợp tác làm việc và tổ chức những chương trình, hoạt động về văn hóa, nghệ thuật và sáng tạo đến với công chúng. Tại Việt Nam, phần lớn các không gian này đều hoạt động độc lập, thường được dẫn dắt và quản lý bởi các nghệ sĩ hoặc người thực hành nghệ thuật và sáng tạo.

Mạng lưới không gian văn hóa sáng tạo đang dần lớn mạnh của Việt Nam cung cấp sự hỗ trợ cần thiết cho các nghệ sĩ và người thực hành sáng tạo, giúp họ xây dựng một môi trường sống động, lành mạnh, nơi mọi người có thể tiếp cận và tận hưởng đời sống văn hóa, ngài Bruno Angelet cho hay.

Bà Hoàng Thị Hoa - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục thanh niên, thiếu niên và nhi đồng Quốc hội cho biết nếu trước đây khi nói về sức mạnh của một quốc gia người ta hay nói đến sức mạnh của kinh tế, quân sự, dân số đông … nhưng ngày nay người ta nhắc đến sức mạnh mềm xuất phát từ nền văn hóa với các giá trị về mặt chính trị, tư tưởng, thể chế, chính sách đối nội, đối ngoại… Văn hóa không còn là lĩnh vực xếp cuối trong danh sách đầu tư. 

Câu chuyện văn hóa và công nghiệp ở Việt Nam phải được quan tâm, đầu tư. Phát triển công nghiệp sáng tạo là hoạt động bắt nguồn từ sự sáng tạo và kỹ năng, năng khiếu của cá nhân, có tiềm năng tạo ra của cải và việc làm qua quá trình khai thác tri thức; là sự kết nối giữa văn hóa, thương mại và công nghệ để tạo ra lợi nhuận, bởi vậy cần tạo ra không gian sáng tạo cho cá nhân, hỗ trợ thông qua chính sách giúp người sáng tạo có thể truyền tải tri thức, công trình của mình đến công chúng, bà Hoa khẳng định.

Một vấn đề quan trọng là phải có sự trao đổi giữa các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách với các không gian văn hóa sáng tạo; thúc đẩy hơn nữa các không gian văn hóa sáng tạo này. Hội thảo này cũng là cơ hội để giao lưu học hỏi, kết nối các không gian văn hóa sáng tạo, và chia sẻ kinh nghiệm của Châu Âu để vận dụng vào Việt Nam với vai trò là nuôi dưỡng những ý tưởng đổi mới các không gian văn hóa sáng tạo, yếu tố then chốt để phát triển các ngành công nghiệp sáng tạo nói chung và công nghiệp văn hóa của Việt Nam./.