Nhiều tiềm năng phát triển du lịch

Hải Dương được coi là “phên dậu phía Đông" của kinh thành Thăng Long, nơi gắn bó với tên tuổi của nhiều anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa như: Khúc Thừa Dụ, Trần Hưng Đạo, Trần Nhân Tông, Chu Văn An, Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Trãi… Với 3.199 di tích lịch sử, văn hóa, trong đó có 144 di tích được xếp hạng Quốc gia, 4 khu di tích đã được xếp hạng quốc gia đặc biệt (khu di tích và danh thắng Côn Sơn - Kiếp Bạc đã được Chính phủ đưa vào danh mục xây dựng thành khu du lịch quốc gia); 8 bảo vật quốc gia và 9 di sản văn hóa phi vật thể được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh.

Trên địa bàn tỉnh còn nhiều danh lam thắng cảnh, hang động kỳ thú như núi Côn Sơn, núi Phượng Hoàng, núi An Phụ, núi Dương Nham, chùa Nhẫm Dương - tổ đường của Thiền phái Tào Động Việt Nam, nơi đây còn lưu giữ nhiều hiện vật quý hiếm như xương động vật, xương người tiền sử hóa thạch, công cụ lao động bằng đá, đồ dùng sinh hoạt bằng gốm, tiền cổ... Tương ứng với hệ thống di tích được phân bổ khá dày, Hải Dương có trên 700 di tích tổ chức được lễ hội, trong đó có những lễ hội lớn như Côn Sơn, Kiếp Bạc (Chí Linh), Đền Cao (Kinh Môn), Đền Tranh (Ninh Giang)… Có thể nói, lễ hội và di tích ở Hải Dương là một tiềm năng, thế mạnh lớn về văn hóa tâm linh cho ngành du lịch của tỉnh và của cả vùng Đông Bắc.

Hải Dương được đánh giá là rất giàu tiềm năng phát triển du lịch sinh thái. Trong đó phải kể đến Đảo Cò (Thanh Miện) với hệ sinh thái độc đáo hiếm có tại khu vực đồng bằng sông Hồng. Du lịch sinh thái miệt vườn gắn với cây đặc sản tại huyện Thanh Hà với nhiều trải nghiệm mới lạ, độc đáo, hấp dẫn khách du lịch.

Các làng nghề truyền thống chủ yếu sử dụng phương pháp sản xuất thủ công tạo sự hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước khi tham quan, tìm hiểu và trải nghiệm các công đoạn tạo ra sản phẩm như: Làng nghề bánh đa Hội Yên (Ninh Giang), bánh đa Lộ Cương (TP Hải Dương), chiếu cói Tiên Kiều (Thanh Hà), thêu Xuân Nẻo (Tứ Kỳ)… cùng với đó là các làng nghề thủ công mỹ nghệ như: vàng bạc Châu Kê (Bình Giang), gốm Chu Đậu (Nam Sách)… Các làng nghề này cũng tạo thế mạnh để phát triển du lịch nông thôn kết hợp du lịch sinh thái và du lịch làng nghề, du lịch tâm linh.

Hải Dương không chỉ có tiềm năng và thế mạnh về tài nguyên thiên nhiên, giá trị lịch sử văn hoá mà còn thuận lợi về giao thông thuỷ, bộ, đường sắt, cảng biển và cảng hàng không, như quốc lộ 5 Hà Nội - Hải Dương - Hải Phòng; quốc lộ 18 Hà Nội - Hải Dương - Quảng Ninh, cao tốc Hà Nội - Hải Dương - Hải Phòng, cảng biển Hải Phòng và cảng hàng không Cát Bi (Hải Phòng), Vân Đồn (Quảng Ninh) và Nội Bài (Hà Nội), đặc biệt là mạng lưới giao thông kết nối liên tỉnh, liên vùng như: cầu Dinh, cầu Quang Thanh kết nối với Hải Phòng; cầu Triều, cầu Đông Mai với Quảng Ninh; cầu Hiệp với Thái Bình … đây sẽ là lợi thế tốt để đáp ứng nhu cầu tham quan, tìm hiểu đầu tư để tạo sự bứt phá phát triển du lịch trong thời gian tới.

Định hướng phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng

Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Hải Dương lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đưa ra những nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm, trong đó có tăng cường hiệu quả hoạt động xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại; đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá tiềm năng, lợi thế phát triển dịch vụ của tỉnh; tập trung phát triển du lịch thông minh, xây dựng sản phẩm du lịch có chất lượng cao, đa dạng, có thương hiệu… Ngay sau Đại hội, tỉnh Hải Dương đã chỉ đạo xây dựng Đề án “Phát triển du lịch chất lượng cao tỉnh Hải Dương giai đoạn 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050". Đây là Đề án quan trọng để phát triển du lịch, đặc biệt rất cần thiết trong việc phục hồi nền kinh tế nói chung và du lịch nói riêng sau tác động của đại dịch COVID-19, góp phần đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của Hải Dương.

Đề án đã phân tích, đánh giá thực trạng và đưa ra giải pháp phát triển, trong đó định hướng rõ không gian du lịch chính là thành phố Hải Dương và phụ cận, thành phố Chí Linh và phụ cận. Bên cạnh đó, còn 3 không gian du lịch phụ như: thị xã Kinh Môn; huyện Cẩm Giàng - huyện Bình Giang và không gian du lịch huyện Ninh Giang - Thanh Miện. Đồng thời, xác định rõ các khu điểm du lịch trọng tâm và dự án ưu tiên đầu tư theo giai đoạn cụ thể; xác định các tuyến du lịch nội tỉnh, liên tỉnh để liên kết phát triển đảm bảo mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn 2021 - 2025, 2026 -2030 và tầm nhìn đến năm 2050.

Hải Dương sẽ phát triển một số sản phẩm du lịch đặc thù dựa trên những tài nguyên du lịch duy nhất hoặc nổi trội, đặc sắc. Tiêu biểu là tour “Về với nghệ thuật rối nước vùng đồng bằng sông Hồng", “Tìm về giá trị sinh thái cộng đồng đích thực vùng đồng bằng sông Hồng" tại đảo Cò Thanh Miện, “Con đường khoa cử Việt", “Du lịch nghỉ dưỡng làng quê Việt", “Con đường gốm Chu Đậu - Tinh hoa văn hóa Việt", “Du lịch nghỉ dưỡng thiền - dưỡng sinh tại Chí Linh", “Chạm khắc gỗ Đông Giao - nơi hội tụ tài năng đỉnh cao và tâm hồn người thợ xứ Đông", “Văn hóa ẩm thực người xứ Đông". Bên cạnh đó, không thể thiếu các khu di tích - danh thắng trọng điểm như: Côn Sơn - Kiếp Bạc - Phượng Hoàng - chùa Thanh Mai - chùa Ngũ Đài và rừng phong lá đỏ (Chí Linh); Quần thể An Phụ - Kính Chủ - Nhẫm Dương; Văn Miếu Mao Điền và Cụm di tích đền Xưa - chùa Giám và đền Bia...

Thời gian qua, ngành Văn hoá Thể thao và Du lịch đã chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh xây dựng Đề án “Du lịch thông minh" và triển khai thực hiện Đề án “Phát triển du lịch chất lượng cao…" với trọng tâm là phát triển sản phẩm du lịch đặc thù, chủ động trong việc khai thác, mời gọi đầu tư nhằm phát huy tối đa tiềm năng, tạo nhiều giá trị khác biệt từ những lợi thế sẵn có về tài nguyên thiên nhiên, giá trị văn hoá góp phần làm phong phú các sản phẩm du lịch có đủ sức cạnh tranh trong vùng, khu vực và cả nước trước xu thế hội nhập và phát triển.

Hải Dương đã kí kết với các tỉnh Bắc Giang, Quảng Ninh, Hải Phòng về nhiều lĩnh vực như: phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, giao thông, an ninh - quốc phòng, du lịch; tích cực chia sẻ kinh nghiệm, liên kết trong đầu tư hạ tầng giao thông thuận lợi để góp phần phát triển du lịch.

Hiện tại, Hải Dương đang tích cực phối hợp với các tỉnh Quảng Ninh, Bắc Giang, các sở, ngành và địa phương hoàn thiện hồ sơ khoa học quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc trình UNESCO công nhận là di sản thế giới. Đây sẽ là cơ hội rất lớn để quảng bá mảnh đất, con người Hải Dương không chỉ trong nước, mà còn mở rộng ra thế giới, đồng thời khai thác tiềm năng phát triển du lịch Hải Dương thực sự trở thành ngành kinh tế quan trọng.