Đọc bài viết
Tạm dừng
Dừng đọc
Đang tải...Góp ý kiến dự thảo Quy định quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích, danh thắng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
14/08/2012 | 13:21(VP) - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Văn bản 2712/BVHTTDL-PC về việc góp ý kiến cho dự thảo Quy định quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích, danh thắng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Phúc đáp Công văn số 1205/SVHTTDL-DSVH ngày 16/7/2012 của Sở VHTTDL tỉnh Thanh Hóa đề nghị góp ý kiến cho dự thảo Quy định quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích, danh thắng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, sau khi nghiên cứu dự thảo, Bộ VHTTDL (Vụ Pháp chế) có ý kiến như sau:
Về dự thảo Quyết định ban hành Quy định:
Tại tên Quyết định và Điều 1 của dự thảo, đề nghị sửa lại quy định “di tích lịch sử, văn hóa” thành “di tích lịch sử - văn hóa” theo đúng các quy định của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa.
Tại phần căn cứ ban hành Quyết định: Đề nghị sửa lại các căn cứ thứ hai, thứ ba, thứ tư và thứ năm cho thống nhất với quy định căn cứ thứ nhất như sau: “Căn cứ Luật Di sản văn hóa ngày 29 tháng 6 năm 2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa ngày 18 tháng 6 năm 2009;
Căn cứ luật Xây dựng ngày 26 tháng 11 năm 2003 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản của Luật Xây dựng ngày 19 tháng 6 năm 2009;
Căn cứ Luật Quy hoạch đô thị ngày 17 tháng 6 năm 2009;
Căn cứ Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 năm 2010…
Đề nghị nghiên cứu quy định căn cứ thứ sáu của dự thảo là căn cứ vào Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTTDL. Hiện nay, Bộ VHTTDL đang soạn thảo Thông tư để thay thế Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTTDL, Thông tư này dự kiến ban hành trong năm 2012. Vì vậy, dự thảo quy định Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTTDL là căn cứ của dự thảo chưa thật hợp lý, đề nghị nghiên cứu để có thể không quy định Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTTDL là căn cứ của dự thảo.
Về dự thảo Quy định:
Phạm vi và đối tượng điều chỉnh:
Tại Điều 1 dự thảo quy định phạm vi điều chỉnh là “các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, kiến trúc nghệ thuật, danh lam thắng cảnh” chưa thật hợp lý.
Theo quy định tại khoản 3 và 4 Điều 4, Điều 28 Luật Di sản văn hóa, khoản 9 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa thì di tích có hai loại: di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh. Theo quy định tại Điều 11 Nghị định số 98/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa quy định phân loại di tích như sau: di tích lịch sử (di tích lưu niệm sự kiện, di tích lưu niệm danh nhân); di tích kiến trúc nghệ thuật; di tích khảo cổ; danh lam thắng cảnh, không có loại di tích văn hóa, di tích cách mạng. Vì vậy, đề nghị cần nghiên cứu để xác định lại phạm vi điều chỉnh của dự thảo Quy định là các di tích lịch sử (di tích lưu niệm sự kiện, di tích lưu niệm danh nhân), di tích kiến trúc nghệ thuật, di tích khảo cổ, danh lam thắng cảnh cho phù hợp với các quy định của Luật Di sản văn hóa.
Dự thảo còn một số quy định chưa hợp lý, chưa phù hợp, cụ thể:
Tại khoản 2 Điều 2 quy định về di tích cấp tỉnh đặc biệt, quy định về loại di tích này chưa thật hợp lý. Tại khoản 2 Điều 1 dự thảo không quy định di tích cấp tỉnh đặc biệt thuộc phạm vi điều chỉnh của dự thảo Quy định. Các quy định về tiêu chí của di tích cấp tỉnh đặc biệt hoàn toàn dựa trên các quy định về di tích quốc gia đặc biệt tại Luật Di sản văn hóa, chỉ thay phạm vi quốc gia thành phạm vi tỉnh, quy định tiêu chí như vậy rất khiên cưỡng. Nếu có di tích đáp ứng được các tiêu chí di tích cấp tỉnh đặc biệt theo quy định của dự thảo thì nên được đề nghị xếp hạng di tích quốc gia, không nên đưa vào danh sách loại di tích trung gian giữa di tích cấp tỉnh và di tích cấp quốc gia.
Tại khoản 1 Điều 9 dự thảo quy định các di tích đã được xếp hạng nhưng chưa có điều kiện phát huy giá trị phải được bảo vệ nguyên trạng. Quy định như dự thảo chưa phù hợp với quy định tại khoản 14 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa, theo quy định này, các di tích được đưa vào danh mục kiểm kê di tích của địa phương cũng được bảo vệ theo quy định của Luật Di sản văn hóa. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu để quy định cho phù hợp.
Tại khoản 1 Điều 11 dự thảo quy định về thẩm quyền xếp hạng di tích của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ VHTTDL, Chủ tịch UBND tỉnh không hợp lý vì Quy định do UBND cấp tỉnh ban hành không quy định được thẩm quyền cho Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ VHTTDL, đồng thời quy định thẩm quyền xếp hạng di tích đã được quy định cụ thể tại khoản 11 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sưng một số điều của Luật Di sản văn hóa. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu bỏ quy định tại khoản này.
Đề nghị nên nghiên cứu để bổ sung tại dự thảo các quy định về trách nhiệm của Giám đốc Sở VHTTDL, Chủ tịch UBND cấp huyện, Chủ tịch UBND cấp xã nơi có di tích, chủ di tích trong việc lập hoặc tham gia lập hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích, nội dung quy định này có thể được ghép với quy định tại khoản 4 thành một khoản của Điều này.
Tại khoản 1 Điều 18 dự thảo quy định một số văn bản là căn cứ cho việc lập quy hoạch và bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích. Vì đây là quy định có tính nguyên tắc nên việc dự thảo quy định quá chi tiết tên các văn bản là không hợp lý vì trong số những văn bản dự thảo có quy định thì có một số văn bản đang được nghiên cứu để ban hành văn bản thay thế trong thời gian tới như Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTT, Quyết định số 13/2004/QĐ-BVHTT, đồng thời dự thảo cũng chưa thể quy định được tên Nghị định của Chính phủ quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích. Vì vậy đề nghị nghiên cứu có thể quy định theo hướng chung thì phù hợp hơn, ví dụ: “Việc lập quy hoạch và bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa được thực hiện theo các quy định của pháp luật về xây dựng, di sản văn hóa và các quy định của pháp luật có liên quan.”.
Tại khoản 2 Điều 19 dự thảo quy định thẩm quyền lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương, nhiệm vụ quy hoạch và đồ án quy hoạch di tích, trong đó có quy định về thẩm quyền của Thủ tuớng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ VHTTDL. Quy định như dự thảo không có căn cứ vì Nghị định của Chính phủ quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ phục hồi di tích chưa được ban hành, Quy định của UBND tỉnh không thể quy định thẩm quyền cho Thủ tướng Chính phủ hoặc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ VHTTDL.
Tương tự như vậy, tại khoản 4 Điều 19, dự thảo cũng không thể quy định trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ VHTTDL trong việc quản lý quy hoạch di tích.
Đề nghị nghiên cứu để quy định lại các vấn đề trên cho phù hợp. Dự thảo nên bổ sung quy định về trách nhiệm của Sở VHTTDL và các cơ quan có liên quan trong việc lập hồ sơ quy hoạch di tích để trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, đề nghị phê duyệt theo thẩm quyền.
Dự thảo còn có một số quy định chưa rõ, cụ thể:
Quy định phân cấp quản lý di tích và thành lập ban quản lý di tích tại Điều 4 và Điều 5 của dự thảo.
Tại Điều 4 quy định về phân cấp quản lý di tích căn cứ theo hạng di tích và hình thức sở hữu di tích (di tích quốc gia đặc biệt giao cho Sở VHTTDL trực tiếp quản lý; di tích cấp quốc gia, di tích cấp tỉnh đặc biệt giao cho UBND cấp huyện quản lý; di tích cấp tỉnh và di tích trong danh mục kiểm kê giao cho UBND xã quản lý; di tích cấp quốc gia, cấp tỉnh thuộc sở hữu tư nhân giao cho chủ sở hữu di tích tự quản lý. Quy định như dự thảo còn có một số điểm chưa thật rõ, cụ thể: Chưa quy định rõ về về phân cấp quản lý đối với loại di tích đã được xếp hạng thuộc sở hữu tập thể, sở hữu chung của cộng đồng và các hình thức sở hữu khác; Chưa quy định rõ phân cấp quản lý đối với di tích trong danh mục kiểm kê thuộc sở hữu tư nhân, thuộc sở hữu tập thể, sở hữu chung của cộng đồng và các hình thức sở hữu khác.
Tại Điều 5 quy định cơ quan quản lý VHTTDL các cấp có trách nhiệm hướng dẫn, thẩm định quy định nội quy, quy chế hoạt động di tích thuộc sở hữu tư nhân. Quy định như dự thảo chưa rõ cơ quan quản lý VHTTDL cấp nào thực hiện trách nhiệm hướng dẫn, thẩm định quy định nội quy quy chế hoạt động di tích thuộc sở hữu tư nhân tương ứng.
Đề nghị cần nghiên cứu để quy định rõ hơn các vấn đề nêu trên.
Các quy định về phân cấp quản lý di tích, cũng như quy định về thành lập Ban quản lý di tích đã được quy định tại một số văn bản như Thông tư số 3011/VH-TT ngày 28/10/1985 của Bộ Văn hóa về phân cấp quản lý bảo quản và tu bổ di tích lịch sử và văn hóa, Quyết định số 1706/2001/QĐ-BVHTT ngày 24/7/2001 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin phê duyệt Quy hoạch Tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh đến năm 2020. Tuy nhiên, các quy định về phân cấp quản lý di tích và cơ cấu, thành phần, nguyên tắc hoạt động của Ban quản lý di tích tại các văn bản nêu trên còn chưa cụ thể và phù hợp với tình hình thực tế quản lý di tích. Đặc biệt là đối với các di tích thuộc sở hữu tư nhân, hay sở hữu tập thể, dòng họ.
Hiện nay, Bộ VHTTDL đang tiến hành nghiên cứu để ban hành những quy định cụ thể về việc phân cấp quản lý di tích và mô hình ban quản lý di tích tại các địa phương. Nhưng căn cứ vào yêu cầu thực tiễn quản lý di tích trên địa bàn, các địa phương có thể nghiên cứu để ban hành các quy định về phân cấp quản lý di tích và mô hình Ban quản lý di tích của địa phương mình, đảm bảo qua đó xác định rõ ràng, cụ thể trách nhiệm và quyền hạn của các cấp, các ngành ở địa phương trong quản lý di tích phù hợp với các quy định về di sản văn hóa và tình hình thực tế của địa phương. Các quy định về phân cấp quản lý di tích và mô hình ban quản lý di tích tại các địa phương có thể được nghiên cứu để quy định theo hướng UBND tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo các quy định của Luật Di sản văn hóa đối với tất cả các di tích trên địa bàn tỉnh; phân cấp việc quản lý điều hành trực tiếp di tích đã được xếp hạng hay thuộc danh mục kiểm kê di tích cho Sở VHTTDL, UBND cấp huyện, UBND cấp xã đối với các di tích thuộc thẩm quyền quản lý (di tích thuộc sở hữu nhà nước, di tích được Nhà nước đầu tư tu bổ, phục hồi); di tích thuộc sở hữu tư nhân, thuộc sở hữu tập thể, sở hữu chung của cộng đồng và các hình thức sở hữu khác đã được xếp hạng hay thuộc danh mục kiểm kê di tích nên được giao lại cho chủ sở hữu di tích trực tiếp quản lý.
Tại Điều 16 có quy định về cấp phép hoạt động nghiên cứu khoa học, đề nghị nên nghiên cứu để quy định rõ hơn về trình tự, thủ tục cấp phép hoạt động như số lượng hồ sơ, nơi gửi hồ sơ, thời gian cấp phép.v.v.
Dự thảo còn có một số lỗi về kỹ thuật trình bày văn bản, cụ thể:
Tại khoản 6 Điều 2 dự thảo quy định giải thích từ ngữ “di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, kiến trúc nghệ thuật, danh lam thắng cảnh trong Quy định này gọi chung là di tích”. Quy định như dự thảo không hợp lý về kỹ thuật trình bày vì đây là quy định viết tắt của một cụm từ, không phải là quy định giải thích từ ngữ. Quy định viết tắt của một cụm từ nên được quy định tại điều, khoản mà cụm từ xuất hiện lần đầu và được dùng thống nhất trong các quy định tại các điều, khoản tiếp theo của văn bản. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu để quy định lại quy định viết tắt của cụm từ “di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, kiến trúc nghệ thuật, danh lam thắng cảnh” cho phù hợp, có thể quy định theo hướng quy định việc viết tắt cụm từ tại khoản 2 Điều 1 như sau:
“2. Phạm vi điều chỉnh Ià di tích lịch sử, di tích kiến trúc nghệ thuật, di tích khảo cổ, danh lam thắng cảnh (sau đây gọi chung là di tích), bao gồm:
a) Di tích quốc gia đặc biệt;
b) Di tích quốc gia;
c) Di tích cấp tỉnh;
d) Di tích trong danh mục kiểm kê ...”
Tại khoản 2 và khoản 3 Điều 5 có quy định “cấp huyện” thành lập Ban quản lý di tích cùng cấp; “cấp xã” thành lập Ban quản lý di tích cùng cấp. Quy định như dự thảo chưa chính xác vì không có quy định viết tắt “cấp huyện” và “cấp xã” mà chỉ có quy định viết tắt cho “UBND cấp huyện” và “UBND cấp xã”. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu để thay cụm từ “cấp huyện” và “cấp xã” tại các quy định nêu trên thành “UBND cấp huyện” và “UBND cấp xã” cho chính xác.
Tại khoản 2 Điều 9 đề nghị nghiên cứu để bổ sung đoạn “hoặc bị xâm hại” vào sau cụm tù “có dấu hiệu xuống cấp” cho đầy đủ và phù hợp với quy định của Luật Di sản văn hóa.
Tại điểm c khoản 5 Điều 11 quy định trách nhiệm “hồi cố hồ sơ” của Sở VHTTDL. Cụm từ “hồi cố hồ sơ” ít đuợc sử dụng trong soạn thảo văn bản nên khó hiểu. Đề nghị nghiên cứu để có thể thay thế cụm từ này cho dễ hiểu hơn, ví dụ thay bằng cụm từ “bổ sung các nội dung còn thiếu so với quy định tại Thông tư số 09/2011/TT-BVHTTDL”.
Tại khoản 3 Điều 16 đề nghị sửa cụm từ “hồ sơ đăng ký nghiên cứu khoa học” thành "hồ sơ xin cấp phép nghiên cứu khoa học” cho thống nhất với các quy định tại khoản 1 và 2 Điều này.
Tại khoản 4 Điều 16 đề nghị sửa cụm từ “đối tượng” thành “tổ chức, cá nhân”, sửa đoạn “quy định tại khoản 1, 2, 3 - Điều 16 Quy định này” thành “quy định tại khoản 1, 2 và 3 Điều này”. Tương tự như vậy, tại điểm b khoản 3 Điều 19 đề nghị sửa đoạn “quy định tại khoản 2 - Điều 19 Quy định này” thành “quy đinh tại khoản 2 Điều này”; tại điểm b khoản 5 Điều 20 đề nghị sửa đoạn “quy đinh tại khoản 4 Điều 20 quy định này” thành “quy định tại khoản 4 Điều này”.
Tại khoản 2 Điều 17 đề nghị sửa cụm từ “Nhà nước đầu tư tu bổ, tôn tạo” thành “Nhà nước đầu tư, tu bổ, phục hồi” cho phù hợp với quy định của Luật Di sản văn hoá.
HCTC
Về dự thảo Quyết định ban hành Quy định:
Tại tên Quyết định và Điều 1 của dự thảo, đề nghị sửa lại quy định “di tích lịch sử, văn hóa” thành “di tích lịch sử - văn hóa” theo đúng các quy định của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa.
Tại phần căn cứ ban hành Quyết định: Đề nghị sửa lại các căn cứ thứ hai, thứ ba, thứ tư và thứ năm cho thống nhất với quy định căn cứ thứ nhất như sau: “Căn cứ Luật Di sản văn hóa ngày 29 tháng 6 năm 2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa ngày 18 tháng 6 năm 2009;
Căn cứ luật Xây dựng ngày 26 tháng 11 năm 2003 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản của Luật Xây dựng ngày 19 tháng 6 năm 2009;
Căn cứ Luật Quy hoạch đô thị ngày 17 tháng 6 năm 2009;
Căn cứ Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 năm 2010…
Đề nghị nghiên cứu quy định căn cứ thứ sáu của dự thảo là căn cứ vào Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTTDL. Hiện nay, Bộ VHTTDL đang soạn thảo Thông tư để thay thế Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTTDL, Thông tư này dự kiến ban hành trong năm 2012. Vì vậy, dự thảo quy định Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTTDL là căn cứ của dự thảo chưa thật hợp lý, đề nghị nghiên cứu để có thể không quy định Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTTDL là căn cứ của dự thảo.
Về dự thảo Quy định:
Phạm vi và đối tượng điều chỉnh:
Tại Điều 1 dự thảo quy định phạm vi điều chỉnh là “các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, kiến trúc nghệ thuật, danh lam thắng cảnh” chưa thật hợp lý.
Theo quy định tại khoản 3 và 4 Điều 4, Điều 28 Luật Di sản văn hóa, khoản 9 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa thì di tích có hai loại: di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh. Theo quy định tại Điều 11 Nghị định số 98/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa quy định phân loại di tích như sau: di tích lịch sử (di tích lưu niệm sự kiện, di tích lưu niệm danh nhân); di tích kiến trúc nghệ thuật; di tích khảo cổ; danh lam thắng cảnh, không có loại di tích văn hóa, di tích cách mạng. Vì vậy, đề nghị cần nghiên cứu để xác định lại phạm vi điều chỉnh của dự thảo Quy định là các di tích lịch sử (di tích lưu niệm sự kiện, di tích lưu niệm danh nhân), di tích kiến trúc nghệ thuật, di tích khảo cổ, danh lam thắng cảnh cho phù hợp với các quy định của Luật Di sản văn hóa.
Dự thảo còn một số quy định chưa hợp lý, chưa phù hợp, cụ thể:
Tại khoản 2 Điều 2 quy định về di tích cấp tỉnh đặc biệt, quy định về loại di tích này chưa thật hợp lý. Tại khoản 2 Điều 1 dự thảo không quy định di tích cấp tỉnh đặc biệt thuộc phạm vi điều chỉnh của dự thảo Quy định. Các quy định về tiêu chí của di tích cấp tỉnh đặc biệt hoàn toàn dựa trên các quy định về di tích quốc gia đặc biệt tại Luật Di sản văn hóa, chỉ thay phạm vi quốc gia thành phạm vi tỉnh, quy định tiêu chí như vậy rất khiên cưỡng. Nếu có di tích đáp ứng được các tiêu chí di tích cấp tỉnh đặc biệt theo quy định của dự thảo thì nên được đề nghị xếp hạng di tích quốc gia, không nên đưa vào danh sách loại di tích trung gian giữa di tích cấp tỉnh và di tích cấp quốc gia.
Tại khoản 1 Điều 9 dự thảo quy định các di tích đã được xếp hạng nhưng chưa có điều kiện phát huy giá trị phải được bảo vệ nguyên trạng. Quy định như dự thảo chưa phù hợp với quy định tại khoản 14 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa, theo quy định này, các di tích được đưa vào danh mục kiểm kê di tích của địa phương cũng được bảo vệ theo quy định của Luật Di sản văn hóa. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu để quy định cho phù hợp.
Tại khoản 1 Điều 11 dự thảo quy định về thẩm quyền xếp hạng di tích của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ VHTTDL, Chủ tịch UBND tỉnh không hợp lý vì Quy định do UBND cấp tỉnh ban hành không quy định được thẩm quyền cho Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ VHTTDL, đồng thời quy định thẩm quyền xếp hạng di tích đã được quy định cụ thể tại khoản 11 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sưng một số điều của Luật Di sản văn hóa. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu bỏ quy định tại khoản này.
Đề nghị nên nghiên cứu để bổ sung tại dự thảo các quy định về trách nhiệm của Giám đốc Sở VHTTDL, Chủ tịch UBND cấp huyện, Chủ tịch UBND cấp xã nơi có di tích, chủ di tích trong việc lập hoặc tham gia lập hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích, nội dung quy định này có thể được ghép với quy định tại khoản 4 thành một khoản của Điều này.
Tại khoản 1 Điều 18 dự thảo quy định một số văn bản là căn cứ cho việc lập quy hoạch và bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích. Vì đây là quy định có tính nguyên tắc nên việc dự thảo quy định quá chi tiết tên các văn bản là không hợp lý vì trong số những văn bản dự thảo có quy định thì có một số văn bản đang được nghiên cứu để ban hành văn bản thay thế trong thời gian tới như Quyết định số 05/2003/QĐ-BVHTT, Quyết định số 13/2004/QĐ-BVHTT, đồng thời dự thảo cũng chưa thể quy định được tên Nghị định của Chính phủ quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích. Vì vậy đề nghị nghiên cứu có thể quy định theo hướng chung thì phù hợp hơn, ví dụ: “Việc lập quy hoạch và bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa được thực hiện theo các quy định của pháp luật về xây dựng, di sản văn hóa và các quy định của pháp luật có liên quan.”.
Tại khoản 2 Điều 19 dự thảo quy định thẩm quyền lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương, nhiệm vụ quy hoạch và đồ án quy hoạch di tích, trong đó có quy định về thẩm quyền của Thủ tuớng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ VHTTDL. Quy định như dự thảo không có căn cứ vì Nghị định của Chính phủ quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ phục hồi di tích chưa được ban hành, Quy định của UBND tỉnh không thể quy định thẩm quyền cho Thủ tướng Chính phủ hoặc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ VHTTDL.
Tương tự như vậy, tại khoản 4 Điều 19, dự thảo cũng không thể quy định trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ VHTTDL trong việc quản lý quy hoạch di tích.
Đề nghị nghiên cứu để quy định lại các vấn đề trên cho phù hợp. Dự thảo nên bổ sung quy định về trách nhiệm của Sở VHTTDL và các cơ quan có liên quan trong việc lập hồ sơ quy hoạch di tích để trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, đề nghị phê duyệt theo thẩm quyền.
Dự thảo còn có một số quy định chưa rõ, cụ thể:
Quy định phân cấp quản lý di tích và thành lập ban quản lý di tích tại Điều 4 và Điều 5 của dự thảo.
Tại Điều 4 quy định về phân cấp quản lý di tích căn cứ theo hạng di tích và hình thức sở hữu di tích (di tích quốc gia đặc biệt giao cho Sở VHTTDL trực tiếp quản lý; di tích cấp quốc gia, di tích cấp tỉnh đặc biệt giao cho UBND cấp huyện quản lý; di tích cấp tỉnh và di tích trong danh mục kiểm kê giao cho UBND xã quản lý; di tích cấp quốc gia, cấp tỉnh thuộc sở hữu tư nhân giao cho chủ sở hữu di tích tự quản lý. Quy định như dự thảo còn có một số điểm chưa thật rõ, cụ thể: Chưa quy định rõ về về phân cấp quản lý đối với loại di tích đã được xếp hạng thuộc sở hữu tập thể, sở hữu chung của cộng đồng và các hình thức sở hữu khác; Chưa quy định rõ phân cấp quản lý đối với di tích trong danh mục kiểm kê thuộc sở hữu tư nhân, thuộc sở hữu tập thể, sở hữu chung của cộng đồng và các hình thức sở hữu khác.
Tại Điều 5 quy định cơ quan quản lý VHTTDL các cấp có trách nhiệm hướng dẫn, thẩm định quy định nội quy, quy chế hoạt động di tích thuộc sở hữu tư nhân. Quy định như dự thảo chưa rõ cơ quan quản lý VHTTDL cấp nào thực hiện trách nhiệm hướng dẫn, thẩm định quy định nội quy quy chế hoạt động di tích thuộc sở hữu tư nhân tương ứng.
Đề nghị cần nghiên cứu để quy định rõ hơn các vấn đề nêu trên.
Các quy định về phân cấp quản lý di tích, cũng như quy định về thành lập Ban quản lý di tích đã được quy định tại một số văn bản như Thông tư số 3011/VH-TT ngày 28/10/1985 của Bộ Văn hóa về phân cấp quản lý bảo quản và tu bổ di tích lịch sử và văn hóa, Quyết định số 1706/2001/QĐ-BVHTT ngày 24/7/2001 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin phê duyệt Quy hoạch Tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh đến năm 2020. Tuy nhiên, các quy định về phân cấp quản lý di tích và cơ cấu, thành phần, nguyên tắc hoạt động của Ban quản lý di tích tại các văn bản nêu trên còn chưa cụ thể và phù hợp với tình hình thực tế quản lý di tích. Đặc biệt là đối với các di tích thuộc sở hữu tư nhân, hay sở hữu tập thể, dòng họ.
Hiện nay, Bộ VHTTDL đang tiến hành nghiên cứu để ban hành những quy định cụ thể về việc phân cấp quản lý di tích và mô hình ban quản lý di tích tại các địa phương. Nhưng căn cứ vào yêu cầu thực tiễn quản lý di tích trên địa bàn, các địa phương có thể nghiên cứu để ban hành các quy định về phân cấp quản lý di tích và mô hình Ban quản lý di tích của địa phương mình, đảm bảo qua đó xác định rõ ràng, cụ thể trách nhiệm và quyền hạn của các cấp, các ngành ở địa phương trong quản lý di tích phù hợp với các quy định về di sản văn hóa và tình hình thực tế của địa phương. Các quy định về phân cấp quản lý di tích và mô hình ban quản lý di tích tại các địa phương có thể được nghiên cứu để quy định theo hướng UBND tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo các quy định của Luật Di sản văn hóa đối với tất cả các di tích trên địa bàn tỉnh; phân cấp việc quản lý điều hành trực tiếp di tích đã được xếp hạng hay thuộc danh mục kiểm kê di tích cho Sở VHTTDL, UBND cấp huyện, UBND cấp xã đối với các di tích thuộc thẩm quyền quản lý (di tích thuộc sở hữu nhà nước, di tích được Nhà nước đầu tư tu bổ, phục hồi); di tích thuộc sở hữu tư nhân, thuộc sở hữu tập thể, sở hữu chung của cộng đồng và các hình thức sở hữu khác đã được xếp hạng hay thuộc danh mục kiểm kê di tích nên được giao lại cho chủ sở hữu di tích trực tiếp quản lý.
Tại Điều 16 có quy định về cấp phép hoạt động nghiên cứu khoa học, đề nghị nên nghiên cứu để quy định rõ hơn về trình tự, thủ tục cấp phép hoạt động như số lượng hồ sơ, nơi gửi hồ sơ, thời gian cấp phép.v.v.
Dự thảo còn có một số lỗi về kỹ thuật trình bày văn bản, cụ thể:
Tại khoản 6 Điều 2 dự thảo quy định giải thích từ ngữ “di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, kiến trúc nghệ thuật, danh lam thắng cảnh trong Quy định này gọi chung là di tích”. Quy định như dự thảo không hợp lý về kỹ thuật trình bày vì đây là quy định viết tắt của một cụm từ, không phải là quy định giải thích từ ngữ. Quy định viết tắt của một cụm từ nên được quy định tại điều, khoản mà cụm từ xuất hiện lần đầu và được dùng thống nhất trong các quy định tại các điều, khoản tiếp theo của văn bản. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu để quy định lại quy định viết tắt của cụm từ “di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, kiến trúc nghệ thuật, danh lam thắng cảnh” cho phù hợp, có thể quy định theo hướng quy định việc viết tắt cụm từ tại khoản 2 Điều 1 như sau:
“2. Phạm vi điều chỉnh Ià di tích lịch sử, di tích kiến trúc nghệ thuật, di tích khảo cổ, danh lam thắng cảnh (sau đây gọi chung là di tích), bao gồm:
a) Di tích quốc gia đặc biệt;
b) Di tích quốc gia;
c) Di tích cấp tỉnh;
d) Di tích trong danh mục kiểm kê ...”
Tại khoản 2 và khoản 3 Điều 5 có quy định “cấp huyện” thành lập Ban quản lý di tích cùng cấp; “cấp xã” thành lập Ban quản lý di tích cùng cấp. Quy định như dự thảo chưa chính xác vì không có quy định viết tắt “cấp huyện” và “cấp xã” mà chỉ có quy định viết tắt cho “UBND cấp huyện” và “UBND cấp xã”. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu để thay cụm từ “cấp huyện” và “cấp xã” tại các quy định nêu trên thành “UBND cấp huyện” và “UBND cấp xã” cho chính xác.
Tại khoản 2 Điều 9 đề nghị nghiên cứu để bổ sung đoạn “hoặc bị xâm hại” vào sau cụm tù “có dấu hiệu xuống cấp” cho đầy đủ và phù hợp với quy định của Luật Di sản văn hóa.
Tại điểm c khoản 5 Điều 11 quy định trách nhiệm “hồi cố hồ sơ” của Sở VHTTDL. Cụm từ “hồi cố hồ sơ” ít đuợc sử dụng trong soạn thảo văn bản nên khó hiểu. Đề nghị nghiên cứu để có thể thay thế cụm từ này cho dễ hiểu hơn, ví dụ thay bằng cụm từ “bổ sung các nội dung còn thiếu so với quy định tại Thông tư số 09/2011/TT-BVHTTDL”.
Tại khoản 3 Điều 16 đề nghị sửa cụm từ “hồ sơ đăng ký nghiên cứu khoa học” thành "hồ sơ xin cấp phép nghiên cứu khoa học” cho thống nhất với các quy định tại khoản 1 và 2 Điều này.
Tại khoản 4 Điều 16 đề nghị sửa cụm từ “đối tượng” thành “tổ chức, cá nhân”, sửa đoạn “quy định tại khoản 1, 2, 3 - Điều 16 Quy định này” thành “quy định tại khoản 1, 2 và 3 Điều này”. Tương tự như vậy, tại điểm b khoản 3 Điều 19 đề nghị sửa đoạn “quy định tại khoản 2 - Điều 19 Quy định này” thành “quy đinh tại khoản 2 Điều này”; tại điểm b khoản 5 Điều 20 đề nghị sửa đoạn “quy đinh tại khoản 4 Điều 20 quy định này” thành “quy định tại khoản 4 Điều này”.
Tại khoản 2 Điều 17 đề nghị sửa cụm từ “Nhà nước đầu tư tu bổ, tôn tạo” thành “Nhà nước đầu tư, tu bổ, phục hồi” cho phù hợp với quy định của Luật Di sản văn hoá.
HCTC
