Phát triển giáo dục nghệ thuật và phong trào văn hóa quần chúng

Thông qua chương trình giáo dục, hoạt động xã hội và truyền thông đã góp phần tăng cường giáo dục nghệ thuật, nâng cao năng lực cảm thụ cho Nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Hoạt động văn hóa, văn nghệ quần chúng đổi mới, hấp dẫn, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân; phong trào văn nghệ quần chúng duy trì và phát triển rộng khắp. Hàng năm tổ chức nhiều chương trình văn nghệ, liên hoan, hội thi với chất lượng cao, dàn dựng công phu, mang đậm bản sắc dân gian, dân tộc. Hình thành nhiều câu lạc bộ nhiếp ảnh, văn thơ, đờn ca tài tử,… góp phần khai thác, truyền bá giá trị văn hóa cổ truyền, đa dạng hóa phương thức hoạt động nghệ thuật. Hoàn thiện hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người Đồng Nai thời kỳ hội nhập; nhân rộng mô hình gia đình văn hóa, thực hiện nếp sống văn minh trong cưới, tang, lễ hội.

Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" và cuộc vận động "Người Đồng Nai nói lời hay, làm việc tốt" được triển khai toàn diện, đạt nhiều kết quả tích cực, gắn với Nghị quyết số 12-NQ/TU (Đồng Nai) và Nghị quyết số 14-NQ/TU (Bình Phước).

Cùng với đó, bảo đảm quyền tiếp cận, hưởng thụ, tham gia và sáng tạo văn hóa của nhân dân thông qua hệ thống trung tâm văn hóa nghệ thuật, bảo tàng, thư viện. Đẩy mạnh giáo dục tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo đức, lối sống và nhân cách; đổi mới nhận thức về vai trò của văn hóa trong thời kỳ mới. Nâng cao trí lực, bồi dưỡng tri thức, quán triệt tiêu chí xây dựng con người Đồng Nai toàn diện về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn.

Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tạo động lực phát triển kinh tế, xã hội

Bên cạnh việc phát triển giáo dục nghệ thuật và phong trào văn hóa quần chúng, tỉnh còn tập trung phát triển văn hóa đặc trưng trong từng lĩnh vực. Cụ thể, chú trọng xây dựng và phát huy giá trị văn hóa trong các lĩnh vực: Giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, báo chí - truyền thông, tôn giáo - tín ngưỡng. Tạo sự gắn kết giữa văn hóa và phát triển, coi văn hóa là nền tảng tinh thần, động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.

Không những thế, Đồng Nai có nhiều khu công nghiệp với hàng ngàn doanh nghiệp, thu hút lực lượng lao động đa dạng về văn hóa. Điều này đặt ra yêu cầu giáo dục - đào tạo gắn với xây dựng văn hóa doanh nghiệp, tác phong công nghiệp và kỹ năng hội nhập. Tỉnh đã triển khai nhiều chương trình giáo dục truyền thống lịch sử - văn hóa tại các trường học, gắn với di tích lịch sử, giúp học sinh hiểu rõ giá trị văn hóa địa phương. Hàng năm tỉnh đều ban hành Kế hoạch về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Người dân được khuyến khích sử dụng dịch vụ hành chính công trực tuyến, tạo thói quen văn hóa số, minh bạch và hiện đại trong quản lý. Đây là bước quan trọng để hình thành văn hóa công nghệ, thúc đẩy tinh thần sáng tạo và hội nhập quốc tế.

Xây dựng chuẩn mực văn hóa trong đời sống xã hội

Việc ban hành quy chế, nội quy, Bộ tiêu chí về môi trường văn hóa trong: Gia đình, nhà trường, cộng đồng dân cư, cơ quan Đảng - Nhà nước, đoàn thể, lực lượng vũ trang, doanh nghiệp, tổ chức xã hội được chú trọng. Từ đó hình thành chuẩn mực đạo đức, hành vi ứng xử văn hóa; đẩy mạnh thực hiện quy tắc ứng xử văn minh trên mạng xã hội. Tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi người dân trong việc chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Kết quả, về hoạt động tuyên truyền chính trị - văn hóa: Tổ chức gần 20 cuộc triển lãm chuyên đề mỗi năm; thực hiện 63.517 m² băng rôn, 239.486 m² pa-nô, 205.188 m² pa-nơ, cắm 139.297 lượt cờ; 1.215 buổi tuyên truyền lưu động; 11.406 buổi chiếu phim lưu động, phục vụ hơn 920.000 lượt người. Giữ gìn giá trị văn hóa gia đình - cộng đồng thông qua duy trì các câu lạc bộ Gia đình phát triển bền vững; tổ chức chương trình truyền hình, hội nghị nhân dân; triển khai Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình và Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam đến năm 2030; thực hiện quy ước khu dân cư, tổ chức lễ hội trang trọng - tiết kiệm, góp phần giáo dục lòng yêu nước, ngăn ngừa mê tín dị đoan, đảm bảo an ninh trật tự và vệ sinh môi trường. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; đấu tranh loại bỏ sản phẩm văn hóa độc hại; nhân rộng mô hình gia đình văn hóa tiêu biểu. Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa": Giai đoạn 2021 - 2025 đạt và vượt 6/6 chỉ tiêu văn hóa (ấp, khu phố văn hóa >90%; hộ gia đình văn hóa >95%; doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa >75%; thiết chế văn hóa cấp huyện, xã hoạt động hiệu quả 100%; nhà văn hóa ấp hoạt động hiệu quả >90%).

Ngoài ra, tỉnh cũng khai thác hiệu quả các thiết chế văn hóa hiện có; khuyến khích đầu tư xây dựng công trình văn hóa quy mô lớn, giá trị nghệ thuật cao; Gắn kết bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc với nhu cầu hưởng thụ, sáng tạo văn hóa và hội nhập quốc tế. Đến 30/6/2025 có 197/202 xã đạt chuẩn Nông thôn mới (NTM) (97,52%), 143 xã đạt chuẩn NTM nâng cao (70,8%), 44 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (21,78%); 3 đơn vị cấp huyện 10 hoàn thành nhiệm vụ NTM; 5 huyện đạt chuẩn NTM nâng cao; huyện Xuân Lộc hoàn thành đề án thí điểm NTM kiểu mẫu. Từ 01/7/2025: 67/72 xã đạt chuẩn NTM, trong đó 25 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 8 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Kết quả này khẳng định sự gắn kết chặt chẽ giữa phát triển văn hóa và xây dựng nông thôn mới, góp phần nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân./.