Động lực mới cho TP Hồ Chí Minh từ danh hiệu "Thành phố sáng tạo điện ảnh" đầu tiên của Đông Nam Á
04/11/2025 | 10:53TP Hồ Chí Minh vừa được UNESCO công nhận là thành phố sáng tạo điện ảnh đầu tiên của Đông Nam Á và là Thành phố Sáng tạo thứ tư của Việt Nam. Ngày 3/3, TP Hồ Chí Minh nộp hồ sơ đăng ký tham gia Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo (UCCN) của UNESCO. Sau gần 8 tháng kể từ ngày nộp hồ sơ, vào Ngày các thành phố thế giới 2025 (World Cities Day 2025), Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO chào đón 58 thành viên mới, trong đó TP Hồ Chí Minh là thành phố điện ảnh.
Theo thống kê từ Sở Văn hóa và Thể thao TP Hồ Chí Minh, điện ảnh tại TP Hồ Chí Minh là lĩnh vực đang quy tụ 935 doanh nghiệp với 9.294 lao động, tạo ra doanh thu 500 triệu USD, đóng góp 0,43% GRDP. TP Hồ Chí Minh hiện có 10 hệ thống rạp, 52 cụm rạp, 295 phòng chiếu, 184 không gian sáng tạo, thực hành nghệ thuật.

Không gian quảng bá của Liên hoan Phim Quốc tế TP Hồ Chí Minh lần thứ nhất (HIFF 2024) tại TP Hồ Chí Minh. Ảnh: BTC
Theo TS Hà Thanh Vân, mạng lưới các thành phố sáng tạo UNESCO (UCCN) của UNESCO được thành lập năm 2004 nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các thành phố. UNESCO xác định sáng tạo là yếu tố chiến lược để phát triển đô thị bền vững. Tại Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đưa ra Đề án phát triển hệ thống các thành phố sáng tạo Việt Nam và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào đầu năm 2023.
Thành phố sáng tạo là những thành phố chú trọng phát triển 7 lĩnh vực: (1) Nghệ thuật dân gian và thủ công mỹ nghệ; (2) Thiết kế; (3) Điện ảnh, (4) Ẩm thực; (5) Văn học; (6) Nghệ thuật truyền thông đa phương tiện; (7) Âm nhạc.
TP Hồ Chí Minh chọn lựa lĩnh vực Điện ảnh để đăng ký làm hồ sơ gia nhập mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO xem xét, đồng thời lắng nghe ý kiến của những chuyên gia tham vấn.

Phim “Nhà bà Nữ” của đạo diễn Trấn Thành, đạt 5,8 triệu vé bán ra thu về 475 tỷ đồng. Ảnh: NSX
TP Hồ Chí Minh đã chọn 8 lĩnh vực công nghiệp văn hóa để phát triển từ nay đến năm 2030, bao gồm: điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm, quảng cáo, du lịch văn hóa, thời trang. Trong đó, điện ảnh là thế mạnh của TP Hồ Chí Minh:
“Đặc biệt trong thời gian qua, TP Hồ Chí Minh là nơi sản xuất những bộ phim có doanh thu hàng trăm tỉ, rất ấn tượng, phù hợp với Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, đề ra chỉ tiêu đến năm 2030 thì ngành điện ảnh đạt doanh thu 250 triệu USD, tương đương hơn 6000 tỷ VNĐ và các ngành công nghiệp văn hóa chiếm 7% GDP cả nước”. TS Hà Thanh Vân chia sẻ.

Phim “Mai”, cũng của đạo diễn Trấn Thành, đã đạt gần 540 tỉ đồng. Ảnh: NSX
“Với kinh nghiệm của cá nhân tôi, TP Hồ Chí Minh đang có thế mạnh về Điện ảnh. Lĩnh vực Điện ảnh được quan tâm, phát triển đầu tư sẽ tạo ra hiệu ứng xã hội lớn cả trong nước và quốc tế”. NSND Vương Duy Biên - Chủ tịch Hiệp hội phát triển Công nghiệp Văn hóa Việt Nam, bày tỏ: “Việt Nam hiện nay đã và đang được nhiều đoàn làm phim nước ngoài tới quay phim, nhiều cảnh đẹp Việt Nam đã xuất hiện trên các bộ phim bom tấn “Kong: Skull Island” (Kong - Đảo Đầu Lâu), “Pan”, "Hai cô con gái ông chủ vườn thuốc", “Người Tình”… Nhờ vậy, thế giới biết đến Việt Nam nhiều hơn, Việt Nam cũng trở thành điểm du lịch yêu thích của quốc tế. Vì thế, TP Hồ Chí Minh nên đầu tư cho điện ảnh, tiến tới tổ chức Festival Điện ảnh Quốc tế xứng tầm.”.
Tuy nhiên, cũng theo TS Hà Thanh Vân, vấn đề đặt ra là vốn đầu tư cho điện ảnh là một bài toán giải quyết hết sức khó khăn. Bản thân TP Hồ Chí Minh cũng chưa thu hút được chú ý sự đầu tư của các tập đoàn giải trí lớn của nước ngoài trong việc hợp tác phát triển thị trường điện ảnh. Theo chị, muốn có một bộ phim hay, xứng tầm, doanh thu cao thì ngoài đội ngũ làm phim, từ đạo diễn, tác giả kịch bản, diễn viên, thì vốn đầu tư là rất quan trọng. Vì thế TP Hồ Chí Minh cần có những giải pháp thiết thực để giải quyết bài toán vốn đầu tư này.
Để TP Hồ Chí Minh, sau khi là thành phố sáng tạo điện ảnh đầu tiên của Đông Nam Á, theo nhận định chung của một số chuyên gia, thành phố cần có những chính sách riêng, mang tính đặc thù địa phương, vừa phát huy được thế mạnh, vừa xứng tầm với vị thế, vai trò của mình. Bên cạnh đó, TP Hồ Chí Minh cần giáo dục, xây dựng, đào tạo và phát triển đội ngũ làm công nghiệp văn hóa chuyên nghiệp cũng như cần sự liên kết hiệu quả với các địa phương khác ở trong nước cũng như quốc tế để tận dụng được sự giúp đỡ từ bên ngoài.
“Tôi nghĩ thành phố Hồ Chí Minh là một thành phố giàu tiềm lực, điều cần lúc này là đồng lòng chung sức vì mục đích lớn, nhìn rõ thế mạnh của mình và cả cái yếu, cái chưa được", đạo diễn Lê Thanh Phong bày tỏ. "Đôi khi phải mạnh dạn tìm nhân tố mới trong đội ngũ sáng tạo, đãi ngộ các tài năng, các chính sách, thủ tục hành chính, thậm chí cách vận hành, cách tư duy cũng phải có những ứng biến tích cực theo nhu cầu thời đại cũng như hòa nhập khu vực và quốc tế”.
Theo ông Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL khẳng định, TP Hồ Chí Minh đăng cai Liên hoan phim Việt Nam, Giải Bông Sen Vàng năm nay là một trong những sự kiện quan trọng nhất của ngành điện ảnh. Thứ trưởng Tạ Quang Đông cũng cho rằng TP.HCM gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực điện ảnh, đồng thời là đầu tàu của cả nước trong sản xuất và phát hành phim.
Báo Đại Đoàn Kết
        
        
        
        
        
        










