Báo chí - Xuất bản

Cỡ chữ
A A
Từ viết tắt Đọc bài viết
× Đọc bài viết Tạm dừng Đọc tiếp Dừng đọc Đang tải...
Vui lòng chờ giây lát
× Bài viết không có file audio
Tương phản

Cộng hưởng mạnh mẽ xây dựng nền văn hóa Việt Nam

20/06/2025 | 12:12

100 năm trước, Báo chí Cách mạng Việt Nam ra đời trong sứ mệnh cao cả: thức tỉnh lòng yêu nước, hun đúc ý chí đấu tranh, soi đường cho dân tộc đi tới độc lập, tự do. Suốt một thế kỷ đồng hành cùng dân tộc, báo chí đã vững vàng trên mặt trận văn hóa - tư tưởng, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh.

Sứ mệnh lớn lao

Ngay từ ngày đầu ra đời, báo chí cách mạng Việt Nam đã không chỉ làm nhiệm vụ truyền bá thông tin hay tuyên truyền cách mạng, mà còn tự nguyện gánh vác một vai trò lớn lao: xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Trên từng trang báo, trong từng câu chữ, hình ảnh, âm thanh, báo chí đã gieo mầm những giá trị văn hóa, góp phần bồi đắp tâm hồn, nhân cách và bản lĩnh dân tộc qua các thời kỳ lịch sử.

Cộng hưởng mạnh mẽ xây dựng nền văn hóa Việt Nam - Ảnh 1.

Trao tặng Bằng khen của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho các cơ quan báo chí có thành tích xuất sắc trong tuyên truyền lĩnh vực văn hóa. Ảnh: Quang Khánh

Báo chí là lực lượng tiên phong trong phát hiện, tôn vinh và gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống. Từ những nét đẹp trong lễ hội dân gian, phong tục tập quán, nghệ thuật dân gian đến các di sản vật thể và phi vật thể của dân tộc, báo chí đã bền bỉ giới thiệu đến đông đảo bạn đọc, khán thính giả trong nước và quốc tế. Các chuyên đề sâu sắc của báo chí không chỉ góp phần lưu giữ kho tàng văn hóa ngàn đời mà còn thổi bùng lên trong lòng mỗi người Việt Nam niềm tự hào và ý thức trách nhiệm với cội nguồn. Trên mặt báo, trong các chương trình phát thanh và truyền hình đã sống động đi vào từng nếp nghĩ, từng hành động thường ngày của xã hội hiện đại.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và bùng nổ truyền thông hiện đại, khi các luồng văn hóa ngoại lai tràn vào mạnh mẽ, báo chí Việt Nam đã giữ vững vai trò “người gác cửa”, kiên quyết phản bác những biểu hiện lai căng, phản văn hóa, đồng thời khuyến khích sự tiếp thu có chọn lọc những tinh hoa nhân loại, làm phong phú thêm diện mạo văn hóa Việt Nam đương đại.

Báo chí cũng đóng vai trò quan trọng trong phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam, nhất là trong việc cổ vũ những tấm gương người tốt, việc tốt, hun đúc tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc và khát vọng vươn lên. Những tuyến bài xúc động về thầy cô giáo bám bản vùng cao, những bác sĩ xả thân giữa tâm dịch, những doanh nhân khởi nghiệp sáng tạo vì đất nước… trên các phương tiện báo chí đã và đang thắp lên niềm tin mạnh mẽ vào sức mạnh của mỗi con người Việt Nam trong hành trình kiến thiết quốc gia. Qua đó, báo chí không chỉ phản ánh mà còn trực tiếp tham gia vào quá trình giáo dục lý tưởng sống, thẩm mỹ, đạo đức và tinh thần trách nhiệm xã hội cho công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Tất cả những nỗ lực bền bỉ ấy đã làm cho báo chí thực sự trở thành một phần không thể thiếu trong sự nghiệp xây dựng, giữ gìn và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh

Bước vào kỷ nguyên mới, khi dân tộc Việt Nam đang vươn mình mạnh mẽ với khát vọng xây dựng một đất nước phồn vinh, hùng cường, vai trò của báo chí trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Không chỉ phản ánh hiện thực, đồng hành với đời sống xã hội, báo chí còn phải gánh vác sứ mệnh thiêng liêng: khơi dậy, nuôi dưỡng và dẫn dắt khát vọng phát triển của cả dân tộc.

Những bài viết sâu sắc về thành tựu phát triển kinh tế, khoa học - công nghệ, giáo dục đào tạo, chuyển đổi số, công nghiệp sáng tạo; những phóng sự sinh động về các mô hình kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp thông minh, đô thị sáng tạo... đã làm sống dậy trong lòng mỗi người dân niềm tin vào năng lực tự cường, sức mạnh nội sinh của đất nước. Báo chí đã trở thành người truyền cảm hứng vĩ đại, khơi dậy trong từng trái tim Việt Nam niềm tự hào, tinh thần đổi mới sáng tạo và khát vọng đóng góp vào sự nghiệp phát triển quốc gia.

Cộng hưởng mạnh mẽ xây dựng nền văn hóa Việt Nam - Ảnh 2.

Báo chí đóng vai trò quan trọng trong phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam. Ảnh: VGP/Minh Anh

Không chỉ dừng lại ở việc ca ngợi những thành tựu, báo chí còn dũng cảm chỉ ra những rào cản, những bất cập, nguy cơ tụt hậu nếu chúng ta không chủ động đổi mới tư duy, không kiên quyết hành động. Chính từ những tiếng nói thẳng thắn ấy, những đề xuất thiết thực ấy, đã giúp cho các chủ trương, chính sách phát triển đất nước ngày càng sát với thực tiễn, hợp lòng dân, khơi thông nguồn lực mới cho phát triển.

Có thể nói, chính sự cộng hưởng mạnh mẽ giữa dòng thông tin trung thực, khách quan, xây dựng và dòng cảm xúc tự hào, khát vọng vươn lên mà báo chí khơi dậy đã tạo nên động lực to lớn thúc đẩy sự phát triển toàn diện của đất nước. Báo chí không chỉ đưa tin về sự đổi mới, mà còn là một phần không thể thiếu của chính công cuộc đổi mới ấy; không chỉ cổ vũ sự phát triển, mà còn tham gia trực tiếp vào việc dẫn dắt và kiến tạo những giá trị phát triển mới cho dân tộc.

Giữ chiều sâu tư tưởng, giá trị văn hóa

Kỷ niệm 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam không chỉ là dịp để chúng ta tự hào nhìn lại chặng đường đã qua, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về trách nhiệm của hôm nay và tương lai. Hơn bao giờ hết, báo chí cần tiếp tục phấn đấu để xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân; là cầu nối gắn kết quá khứ, hiện tại và tương lai, giữa khát vọng cá nhân và khát vọng dân tộc, giữa bản sắc Việt Nam và những giá trị nhân loại tiến bộ.

Trong một thế giới mà tốc độ truyền tin tính bằng giây, sức ép cạnh tranh đa phương tiện ngày càng lớn, báo chí không chỉ cần giữ vững tính chính xác, chuẩn mực, mà còn phải làm mới cách tiếp cận, kể chuyện bằng nhiều hình thức sinh động, sáng tạo. Nội dung cần hướng tới chiều sâu, có chiều kích văn hóa, giàu cảm xúc, khơi gợi suy nghĩ, truyền cảm hứng, thay vì chỉ dừng lại ở việc thông tin sự kiện. Hình thức thể hiện phải đa dạng, hiện đại, hấp dẫn, nhưng không đánh mất chiều sâu tư tưởng, giá trị văn hóa và bản sắc riêng của nền báo chí cách mạng Việt Nam.

Đặc biệt, báo chí Việt Nam phải kiên định nhiệm vụ hàng đầu là bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên định mục tiêu xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Trong môi trường truyền thông toàn cầu, khi các luồng thông tin đa chiều, thậm chí hỗn loạn, đan xen đúng - sai, tích cực - tiêu cực, báo chí chính thống cần là ngọn đuốc soi đường, giữ vững giá trị chân - thiện - mỹ, bảo vệ sự trong sáng của ngôn ngữ, đạo đức, lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Không chỉ phản bác kịp thời các luận điệu sai trái, thù địch, báo chí còn cần tích cực xây dựng không gian văn hóa lành mạnh, cổ vũ lối sống đẹp, lan tỏa những giá trị tốt đẹp của xã hội Việt Nam trong thời đại mới.

Để làm được điều đó, báo chí không chỉ cần những cây bút tinh thông nghiệp vụ, mà còn cần những chiến sĩ văn hóa thực thụ, những người có thể dẫn dắt dư luận, làm chủ các xu thế truyền thông mới mà không đánh mất lập trường, bản sắc. Không đơn thuần là người đưa tin, báo chí còn phải là nhà kiến tạo giá trị, truyền cảm hứng, đồng hành cùng dân tộc trên hành trình vươn ra biển lớn.

Với truyền thống vẻ vang được hun đúc qua một thế kỷ, với bản lĩnh chính trị vững vàng, tâm hồn nhân văn sâu sắc và khát vọng cống hiến không ngừng, báo chí cách mạng Việt Nam nhất định sẽ tiếp tục đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; phát huy sức mạnh con người Việt Nam, cùng dân tộc viết tiếp những trang sử vẻ vang vì một Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc và trường tồn.

PGS.TS. Bùi Hoài Sơn (Nguồn: Báo Đại biểu nhân dân)

Bộ văn hóa, thể thao và du lịch
×