Các mục tiêu của Chương trình đều có mối quan hệ biện chứng

Thừa ủy quyền Chính phủ báo cáo Tờ trình tóm tắt Quyết định chủ trương đầu tư CTMTQG về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng cho biết, chấp hành Kết luận của BCH Trung ương Đảng, các Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ giao, Bộ VHTTDL khẩn trương soạn thảo trình Quốc hội về chủ trương đầu tư CTMTQG về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035, Bộ VHTTDL đã bám sát các quy định của pháp luật, đặc biệt là Luật Đầu tư công trong quá trình xây dựng Chương trình.

Theo đó, Bộ đã tập trung khảo sát, đánh giá lại các CTMTQG trong đó có lĩnh vực văn hóa, làm việc với các Bộ ngành, tổ chức các hội thảo khoa học cấp vùng để góp ý, hoàn thiện dự thảo Chương trình. Sau đó, Bộ đã trình Hội đồng thẩm định quốc gia về dự thảo Chương trình.

Trên cơ sở quyết định của Hội đồng thẩm định, Bộ đã hoàn thiện để trình Chính phủ thông qua dự thảo Chương trình tại Nghị quyết số 50. Ngày 17/4, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ VHTTDL đã có báo cáo gửi đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cũng đã có thẩm tra về Chương trình.

Về sự cần thiết phải ban hành chương trình, Bộ trưởng Bộ VHTTDL nêu rõ, Đề cương về văn hóa Việt Nam 1943, văn kiện đầu tiên của Đảng về văn hóa đã xác định Văn hóa là một trong ba mặt trận, cùng với Kinh tế, Chính trị.

Phát triển quan điểm này, các Nghị quyết Đại hội Đảng đều xác định phải tập trung để chăm lo phát triển văn hóa, phát triển con người toàn diện, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Để Văn hóa thực sự là sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước.

Tăng mức đầu tư cho sự nghiệp phát triển văn hóa, phấn để hoàn thành nhiệm vụ khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh hạnh phúc, phát huy các giá trị của văn hóa, con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, hội nhập quốc tế.

"Vì vậy, việc xây dựng CTMTQG về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 là hết sức cần thiết, nhằm thể chế hóa các quan điểm , đường lối, chủ trương của Đảng" - Bộ trưởng nêu rõ.

Cũng theo Bộ trưởng, căn cứ chính trị để xây dựng Chương trình đó là: Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII; và các Nghị quyết chuyên đề của Trung ương về phát triển văn hóa; Kết luận số 42-KL/TW ngày 20/10/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về kinh tế xã hội năm 2022-2023; Kết luận chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021; Nghị quyết số 68/2022/QH15 ngày 10/11/2022 của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; Các Nghị quyết của Chính phủ giao Bộ VHTTDL nghiên cứu, xây dựng CTMTQG về phát triển văn hoá.

Về Nội dung, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, Chương trình gồm 13 mục: (1) Sự cần thiết đầu tư; (2) Cơ sở xây dựng chương trình; (3) Quan điểm; (4) Mục tiêu của Chương trình; (5) Phạm vi, quy mô, đối tượng, thời gian, yêu cầu thực hiện Chương trình; (6) Dự kiến tổng mức vốn và cơ cấu nguồn vốn thực hiện Chương trình; (7) Dự kiến kế hoạch bố trí vốn và tiến độ thực hiện; (8) Chi phí liên quan trong quá trình thực hiện Chương trình và chi phí vận hành sau khi Chương trình kết thúc; (9) Đánh giá sơ bộ tác động môi trường, xã hội và hiệu hiệu quả kinh tế xã hội của Chương trình; (10) Nội dung thành phần của Chương trình; (11) Giải pháp thực hiện; (12) Tổ chức thực hiện Chương trình; (13) Đề xuất, kiến nghị và các Phụ lục kèm theo.

Chương trình có 7 mục tiêu tổng quát: (1) Tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện trong phát triển văn hóa và xây dựng, hoàn thiện, chuẩn mực đạo đức, bản sắc, bản lĩnh, hệ giá trị con người, gia đình Việt Nam; (2) Nâng cao đời sống tinh thần, khả năng tiếp cận, thụ hưởng văn hóa của nhân dân; (3) Bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc; (4) Tập trung nguồn lực đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, chất lượng, hiệu quả cho phát triển văn hóa; khắc phục những điểm nghẽn thời gian qua (5) Xây dựng đội ngũ văn nghệ sỹ, chuyên gia đầu ngành, lực lượng người lao động chuyên nghiệp, chất lượng cao; (6) Phát huy tính đại chúng, tính khoa học, tính dân tộc của văn hóa thông qua đổi mới sáng tạo; (7) Nâng cao vị thế của đất nước trên trường quốc tế thông qua phát huy sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam, hội nhập quốc tế về văn hóa, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.

"Các mục tiêu này đều có mối quan hệ biện chứng, gắn bó hữu cơ với nhau, cái này làm tiền đề cho khác" Bộ trưởng nhấn mạnh.

Cũng theo Bộ trưởng,Chương trình có 09 nhóm mục tiêu cụ thể đến năm 2030. 09 nhóm mục tiêu này khi hoàn thành sẽ góp phần phát triển văn hóa, trở thành một trong 3 trụ cột phát triển bền vững.

Xây dựng môi trường văn hóa là cần thiết để hình thành các giá trị

Chương trình được thiết kế gồm 10 nội dung thành phần, 153 chỉ tiêu chi tiết, 42 nhiệm vụ cụ thể, 186 hoạt động chi tiết theo đúng nội dung chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Cụ thể, thứ nhất là phát triển con người Việt Nam có nhân cách, lối sống tốt đẹp. Trong đó tập trung Xây dựng hệ giá trị đạo đức, chuẩn mực con người Việt Nam, phát triển gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới.

Thứ hai là xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh; phát triển hệ thống hạ tầng, cảnh quan, thiết chế văn hóa đồng bộ, hiệu quả. Trong đó, Xác định yếu tổ xây dựng môi trường văn hóa là cần thiết để hình thành các giá trị.

Thứ ba là nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền và giáo dục văn hóa.

Thứ tư là bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc.

Thứ năm là thúc đẩy phát triển văn học, nghệ thuật.

Thứ sáu, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa.

Thứ bảy, đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ trong lĩnh vực văn hóa.

Thứ tám, phát triển nguồn nhân lực văn hóa.

Thứ chín, hội nhập quốc tế, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại và lan tỏa các giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới.

Thứ mười, tăng cường công tác giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình, nâng cao năng lực thực hiện Chương trình, truyền thông, tuyên truyền về Chương trình.

"Trên cơ sở đánh giá tổng kết việc thực hiện ba Chương trình mục tiêu quốc gia đang triển khai, để đảm bảo tiến độ của các nội dung công việc ngay sau khi Chương trình được phê duyệt, Chính phủ kính đề nghị Quốc hội cho phép Chương trình thực hiện thời gian là 2025-2035" - Bộ trưởng nhấn mạnh./.