50 năm thực hiện Di chúc Hồ Chí Minh: Chỉnh đốn Đảng là việc làm tiên quyết và lâu dài

50 năm thực hiện Di chúc Hồ Chí Minh, tư tưởng của Người là định hướng cơ bản, quan trọng đối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam cả hôm nay và mai sau. Vì mục tiêu đem lại độc lập, tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho nhân dân, bao quát toàn diện các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội… trong đó, Người nhắc đến việc chỉnh đốn Đảng là công việc then chốt, thường xuyên.

Những giá trị bất biến

Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh được viết vào thời điểm bản lề của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; cách mạng dù còn khó khăn song đang trên đà thắng lợi, đòi hỏi sự đoàn kết, chiến đấu bền bỉ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta với niềm tin vững chắc vào thắng lợi cuối cùng.

Trong Di chúc, Bác căn dặn nhiều điều nhưng điều đầu tiên Bác nhắc đến là về Đảng.

Trước hết nói về Đảng, Bác dạy: Đoàn kết là một truyền thống cực kỳ quý báu của Đảng và của dân ta.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhắc nhở cán bộ phải là tấm gương về đạo đức cách mạng, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Ảnh: tư liệu

Người tâm huyết nhắc nhở các đồng chí từ Trung ương đến các chi bộ: cần phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình. Đặc biệt Bác nhấn mạnh: Đảng ta là một đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Điều đó cho thấy sự nung nấu, suy tính của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong nhiều năm, chứa đựng chiều sâu của tư tưởng, tình cảm, chiều cao trí tuệ của Người.

Di chúc là một văn kiện lịch sử vô giá, toát lên khí phách, tinh thần lạc quan chiến thắng của một bậc đại trí, đại nhân, đại dũng, là kết tinh của tinh hoa tư tưởng, đạo đức và tâm hồn cao đẹp của một vĩ nhân, suốt đời phấn đấu hy sinh vì Tổ quốc và nhân loại. Di chúc là những lời căn dặn thiết tha, chứa đựng biết bao tình cảm, hoài bão và khí phách, thể hiện trong từng lời nhắc nhở, dặn dò trước lúc Bác đi xa.

Di chúc Hồ Chí Minh mang tầm cao tư tưởng của một lãnh tụ kiệt xuất – chủ tịch Đảng và chủ tịch Nước. Lý luận là hạt nhân của tư tưởng và chỉ với 1000 từ, Người đã làm một tổng kết lớn lý luận và thực tiễn về cách mạng Việt Nam, về sự nghiệp của Đảng, của dân tộc mà Người một đời gắn bó, dấn thân và dâng hiến. Đã bao lần Người trả lời phỏng vấn của các nhà báo nước ngoài. Những ngày đầu của chính thể Cộng hòa dân chủ mới ra đời, một nhà báo hỏi Người: "Đâu là điều quan trọng nhất trong cuộc đời của chủ tịch?". Người đã trả lời thật rành rọt: "Độc lập cho Tổ quốc tôi. Tự do, hạnh phúc cho dân tộc và đồng bào tôi. Đó là tất cả những gì tôi muốn, đó là tất cả những gì tôi hiểu". Vậy là Người đã lựa chọn và khẳng định một lẽ sống, một hệ giá trị cốt lõi của phát triển: Độc lập – Tự do – Hạnh phúc.

Ảnh tư liệu

GS.TS Hoàng Chí Bảo, Chuyên gia cao cấp, nguyên Ủy viên, Hội đồng Lý luận Trung ương nhận định: "Trong cuộc đời và sự nghiệp Hồ Chí Minh, Người luôn "tận trung với nước, tận hiếu với dân", sáng lập và rèn luyện Đảng thành một Đảng cách mạng chân chính, "Đảng là đạo đức, là văn minh" làm nên minh triết của Người. Nổi bật ở lời Người dặn trong Di chúc: Trước hết nói về Đảng; Đầu tiên là công việc với con người.

Tinh thần và lời văn của Người trong Di chúc đem lại cho chúng ta sự nhận chân sâu xa nhất về minh triết với những dấu hiệu đặc trưng bản chất của nó.

Là sự sâu sắc, sự sáng tỏ của tư tưởng đến độ kết tinh và của sự truyền dẫn tư tưởng đến tầm thông thái của bậc hiền triết mà giản dị đến vô cùng, nên mỗi lời của Người đều có sức lắng đọng, "ám ảnh", mỗi chữ như có thần thái tỏa sáng. Con người minh triết là kết quả sinh thành từ một cuộc đời minh triết – sống vì Nước vì Dân, phút ra đi "Lời di chúc gửi êm bên gối", vẫn một lòng một dạ yêu nước thương dân, "nâng niu tất cả chỉ quên mình".

Đó là đạo đức trong sạch vẹn toàn, là tấm gương đạo đức thanh cao, là sự chiến thắng chủ nghĩa cá nhân bằng sức mạnh tốt đẹp nhất của đạo đức cách mạng. Bởi thế, cả cuộc đời Hồ Chí Minh là cần lao tranh đấu, tận tụy hết mình, là thực hành tiết kiệm đến mức khắc khổ để nêu gương. Di chúc viết trên mặt sau của một tờ tin tham khảo đựng trong một chiếc phong bì, vậy mà "Sau bản tin một đêm Người ký thác chuyện muôn đời" (Chế Lan Viên). Con người tỏa sáng tấm gương đến mức huyền thoại về "cần kiệm" cũng là con người đạt đến mức lý tưởng của liêm và chính, lòng dặn lòng suốt đời chỉ làm việc lợi cho dân, tránh điều hại tới dân, mọi việc lớn nhỏ trong đời đều chỉ vì dân, đặt việc dân, việc nước lên cao nhất "dĩ công vi thượng", muốn vậy phải "quang minh chính đại" và "tinh thần đoàn kết"".

Xây dựng Đảng trong đời sống hôm nay

Trong dịp này, mỗi người chúng ta được đọc lại, nghiên cứu và hiểu sâu hơn nữa những nội dung cơ bản, ý nghĩa và giá trị Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh để từ đó xây dựng, tu dưỡng, rèn luyện tư tưởng, đạo đức của người cán bộ, đảng viên, đặc biệt là công tác xây dựng Đảng trong giai đoạn hiện nay.

Bộ VHTTDL và Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản tổ chức Hội thảo khoa học: Di chúc Hồ Chí Minh: Giá trị lịch sử và ý nghĩa định hướng cho cách mạng Việt Nam

"Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" là một cuộc vận động lớn của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân với nhiều nội dung phong phú và thiết thực. Thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhằm tiếp tục thực hiện chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", đưa việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trở thành nhiệm vụ thường xuyên của toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân theo đúng tinh thần của Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng.

Trong giai đoạn hiện nay, việc thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, mỗi tổ chức đảng, mỗi cán bộ, đảng viên cần đề cao ý thức tự giác tu dưỡng, rèn luyện, thể hiện cụ thể trong suy nghĩ và thực hiện công việc hằng ngày, trong quan hệ với nhân dân, đồng chí, đồng nghiệp, góp phần đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" và các tệ nạn tham nhũng, tiêu cực; thực hiện thắng lợi Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Gs.TS Hoàng Chí Bảo

Năm mươi năm qua, trung thành vô hạn với Người, Đảng và nhân dân ta đã thực hiện xuất sắc những lời thề ấy. Và giờ dây, sau ¹/2 thế kỷ thực hiện năm lời thề ấy, chúng ta lại tiếp tục thực hiện Quốc bảo cùng Pháp bảo Di chúc của Người trong hoàn cảnh mới với những điều kiện mới. Ra sức xây dựng chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng thực trong sạch để thực vững mạnh, xứng đáng là Đảng cách mạng chân chính, là đạo đức, là văn minh như Người chỉ dẫn và hằng mong – vào lúc này là vấn đề then chốt, hệ trọng nhất, vấn đề của mọi vấn đề.

PGS.TS Lê Trung Ý nhận định: "Trong toàn bộ các tác phẩm của mình, rất hiếm khi Hồ Chí Minh sử dụng thuật ngữ "đảng cầm quyền". Tuy nhiên, trong Di chúc, Người đã khẳng định và nhấn mạnh "Đảng ta là một Đảng cầm quyền". Điều đó không chỉ khẳng định vị trí, vai trò của Đảng, mà Người còn nhấn mạnh đến trọng trách của Đảng đối với nhân dân, đất nước và dân tộc. Để đáp ứng được nhiệm vụ của một đảng cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội, Đảng phải luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, gắn bó máu thịt với nhân dân, không ngừng nâng cao bản chất cách mạng. Để Đảng được như vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò, trách nhiệm chính trị của Đảng và tính tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên trước Đảng, trước nhân dân. Người căn dặn: "…việc cần phải làm trước tiên là chỉnh đốn lại Đảng, làm cho mỗi đảng viên, mỗi đoàn viên, mỗi chi bộ đều ra sức làm tròn nhiệm vụ đảng giao phó cho mình, toàn tâm toàn ý phục vụ nhân dân. Làm được như vậy, thì dù công việc to lớn mấy, khó khăn mấy chúng ta cũng nhất định thắng lợi".

Mặc dù hết sức ngắn gọn, nhưng trong Di chúc, Hồ Chí Minh đã nêu lên những vấn đề cốt yếu của công tác xây dựng Đảng, đó là: Giữ gìn khối đoàn kết thống nhất trong Đảng, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình, rèn luyện đạo đức cách mạng, nêu cao tinh thần trách nhiệm, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân; bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết; tăng cường đoàn kết quốc tế dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa quốc tế vô sản; thường xuyên xây dựng, chỉnh đốn Đảng; cán bộ, đảng viên phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, Đảng phải trong sạch, xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân".

Được như vậy, Đảng lãnh đạo Nhà nước và xã hội với tư cách Đảng cầm quyền sẽ làm hết sức mình vì hạnh phúc cuộc sống của nhân dân, sẽ luôn tâm niệm "đầu tiên là công việc với con người" để luôn hành động vì Dân. Đó là cách tốt nhất để Dân tin Đảng, theo Đảng đến cùng và niềm tin của dân là tài sản tinh thần quý giá nhất đối với Đảng, Nhà nước và chế độ ta, là cội nguồn sức mạnh để đổi mới, hội nhập của nước ta thành công, để sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta dưới ngọn cờ tư tưởng Hồ Chí Minh đi tới thắng lợi hoàn toàn./.