Trong suốt nhiều năm qua, những chiếc xe thư viện số lưu động đã trở thành người bạn đồng hành quen thuộc của học sinh và người dân tại nhiều khu vực xa trung tâm, mang theo hàng ngàn đầu sách và công nghệ hiện đại đến tận tay bạn đọc.

Không còn là những giá sách tĩnh lặng trong các thư viện truyền thống, mô hình xe thư viện lưu động do Thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM triển khai từ năm 2007 đã đem đến một luồng sinh khí mới cho hoạt động đọc sách cộng đồng. Với tổng cộng 8 xe chuyên dụng, chương trình này đã và đang phục vụ đa dạng đối tượng, từ học sinh, công nhân cho đến người khiếm thị, tại các khu dân cư, khu công nghiệp, vùng ven, vùng sâu cũng như tại các sự kiện văn hóa lớn.

Điểm đặc biệt của xe thư viện lưu động nằm ở sự kết hợp linh hoạt giữa sách in truyền thống và các thiết bị số. Không gian bên trong xe được thiết kế gọn gàng, khoa học, tạo môi trường thân thiện cho bạn đọc – đặc biệt là học sinh. Ngoài hàng ngàn đầu sách đủ thể loại – từ truyện tranh thiếu nhi, văn học, khoa học đến sách kỹ năng và tài liệu tham khảo – học sinh còn có cơ hội sử dụng máy tính xách tay để truy cập thư viện điện tử, tra cứu tài liệu học tập và tiếp cận với các nội dung số.

Không dừng lại ở việc đọc sách, mô hình này còn tích hợp các hoạt động khám phá công nghệ và giáo dục STEM, giúp học sinh làm quen với phương pháp học tập hiện đại. Trên các máy tính xách tay được trang bị sẵn, học sinh có thể tra cứu tài liệu, đọc sách điện tử, và tìm kiếm sách tham khảo liên quan trực tiếp đến chương trình học.

Một trong những điểm thu hút lớn là dịch vụ cấp thẻ đọc miễn phí, cho phép người dùng truy cập hệ thống thư viện thông minh mọi lúc, mọi nơi – một bước tiến giúp xóa bỏ khoảng cách địa lý trong việc tiếp cận tri thức.

Hình ảnh các em nhỏ hào hứng đọc sách, vẽ tranh hay tham gia trò chơi trí tuệ bên chiếc xe thư viện trong khung cảnh lễ hội rộn ràng là minh chứng rõ nét cho sức sống của mô hình văn hóa này. Không chỉ đơn thuần là phương tiện mang sách đến tay người đọc, xe thư viện số lưu động còn đang góp phần tạo dựng một không gian văn hóa ý nghĩa, khơi gợi niềm yêu thích đọc sách và học hỏi trong cộng đồng.

Mô hình xe thư viện lưu động không chỉ là sáng kiến văn hóa, mà còn thể hiện nỗ lực đưa tri thức đến gần hơn với mọi người.