Cách đây hơn 1 năm, tại Hội nghị Vườn di sản ASEAN lần thứ 6 tổ chức tại Lào (tháng 10/2019), Vườn quốc gia (VQG) Vũ Quang chính thức được công nhận là “Vườn di sản ASEAN” cùng với 3 đại diện khác của Việt Nam, gồm: VQG Bidoup Núi Bà (Lâm Đồng), Khu bảo tồn quốc gia Lò Gò - Xa Mát (Tây Ninh), Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Linh (Kon Tum). Đây đều là các khu vực có giá trị về đa dạng sinh học và giữ vai trò to lớn trong công tác bảo tồn.

VQG Vũ Quang, tiền thân là Khu bảo tồn thiên nhiên Vũ Quang, được thành lập năm 1986 theo quyết định  của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ).

Với việc phát hiện 2 loài thú mới là sao la và mang lớn (năm 1992-1993), khu bảo tồn này được đầu tư quản lý và đến năm 2002, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt việc chuyển Khu Bảo tồn thiên nhiên Vũ Quang thành VQG Vũ Quang (trên địa bàn huyện Hương Khê và Hương Sơn).

VQG Vũ Quang là một trong những trung tâm đa dạng sinh học bậc nhất của Việt Nam, do lưu giữ nhiều nguồn gene rất giá trị cho công tác bảo tồn. Do nằm trong một vùng sinh thái có mức độ ưu tiên toàn cầu, khu vực này được xác định là cực kỳ quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học cho cả khu vực thuộc dãy Trường Sơn.

Nơi đây có sự hiện diện của nhiều loài đặc hữu cho cả Việt Nam và Lào. Trong đó, có những loài đặc trưng, quý hiếm như: Sao la, mang lớn, thỏ vằn, cầy vằn, chà vá chân nâu, vượn đen, gà lôi lam đuôi trắng, ếch cây sần Bắc Bộ...

Trước đó, các nhà khoa học tìm được ở đây 5 loài cá mới, gồm: Cá lá giang, cá chuồn sông, cá bướm, cá đong chấm sọc, cá chiên thác bẹt cùng với hàng nghìn loài thực vật bậc cao; gần 100 loài thú cùng các loài chim, bò sát, lưỡng cư, bướm, kiến, nhện…

Các loài mới nêu trên đều là các loài đặc hữu cho vùng trung Trường Sơn nhưng được phát hiện, mô tả và công bố loài mới đầu tiên ở các sinh cảnh của rừng Vũ Quang.

Với tính toàn vẹn của hệ sinh thái, tính đại diện, tính tự nhiên, tính độc đáo và các sinh cảnh đặc trưng cùng các loài quý hiếm, tính hợp pháp và hợp lý, tính xuyên biên giới, kế hoạch quản lý, tầm quan trọng cho bảo tồn, VQG Vũ Quang được Trung tâm đa dạng sinh học ASEAN đánh giá rất cao thông qua các chương trình làm việc cũng như khảo sát thực tế tại khu vực và công nhận là Vườn di sản ASEAN.