Báo cáo cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, Sở VHTTDL đã thực hiện xây dựng và ban hành 02 Kế hoạch kiểm tra chuyên ngành văn hóa, thể thao và du lịch trong đó tập trung kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về di sản văn hóa và tổ chức, quản lý lễ hội trên địa bàn tỉnh; việc chấp hành các quy định pháp luật về kinh doanh dịch du lịch và dịch vụ lữ hành. Cùng với đó là 02 Kế hoạch thanh tra hành chính đối với 02 đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở trong đó thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao và công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; 02 Kế hoạch thanh tra chuyên ngành đối với 02 tổ chức kinh doanh hoạt động thể thao và kinh doanh dịch vụ lữ hành trong đó thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật trong kinh doanh dịch vụ Thể thao; việc chấp hành các quy định pháp luật trong kinh doanh dịch vụ Lữ hành.

Những lĩnh vực thanh tra, kiểm tra chủ yếu gồm: Kiểm tra việc chấp hành các quy định về di sản văn hóa, tổ chức Lễ hội xuân Ất Tỵ 2025 trong đó tập trung kiểm tra đối với 11 lễ hội tiêu biểu trên địa bàn tỉnh; Kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về kinh doanh lưu trú du lịch đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ lưu trú trên địa bàn tỉnh trong quý 2 năm 2025.

Qua kiểm tra cho thấy các địa phương đã tích cực triển khai thực hiện tốt theo đúng quy định hiện hành, một số lễ hội đã được tổ chức và diễn ra thành công, đảm bảo văn minh, an toàn, tiết kiệm, tạo dư luận tốt và sự hài lòng của đông đảo cán bộ, nhân dân trong và ngoài tỉnh. Các hoạt động bảo đảm yêu cầu kế hoạch, kịch bản đã đề ra: phần lễ trang nghiêm, trọng thể, mang tính truyền thống và cộng đồng cao; phần hội đa dạng, phong phú, vui tươi, lành mạnh.

Tuy nhiên trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ vừa qua vẫn còn có một số tồn tại, hạn chế như: Hiện tượng ăn xin, ăn mày tại Lễ hội Đúc Bụt - Đình Phù Liễn, xã Đồng Tĩnh, huyện Tam Dương; tình trạng chen lấn, xô đẩy, gây mất an ninh trật tự tại Lễ hội Cướp phết - Đình Đông Lai, Đình Xuân Me, Đình Trụ Thạch xã Bàn Giản, huyện Lập Thạch và Lễ hội Đình Trung Hà, xã Trung Hà, huyện Yên Lạc; tình trạng cài tiền vào chân bệ thờ, sử dụng hương, hóa vàng mã nhiều, đổi tiền lẻ, số lượng hòm công đức tại điểm di tích nhiều hơn so với quy định; nhiều điểm kinh doanh sát gần di tích tại Lễ hội Tây Thiên, thị trấn Đại Đình, huyện Tam Đảo; cá biệt còn tình trạng chưa nghiêm túc thực hiện theo đúng kế hoạch, kịch bản đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt như tại Lễ hội Cướp phết- Đình Đông Lai xã Bàn Giản, huyện Lập Thạch. Để tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý, tổ chức các hoạt động văn hoá, thể thao, du lịch và lễ hội mừng Xuân Ất Tỵ 2025 đảm bảo an toàn vui tươi, tiết kiệm, lành mạnh và phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo, chấn chỉnh công tác này.

Thông qua hoạt động kiểm tra chuyên ngành, đã tuyên truyền phổ biến các quy định pháp luật về văn hóa, thể thao và du lịch đặc biệt là hệ thống các quy định pháp luật về du lịch (Luật Du lịch 2017, Nghị định 168/2017/NĐ-CP, Nghị định 30/2022/NĐCP, Nghị định 45/2019/NĐ-CP, cùng các thông tư hướng dẫn…), hệ thống các quy định pháp luật về di sản văn hóa (Luật Di sản văn hoá năm 2001; Luật số 32/2009/QH12 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa năm 2001; Luật Di sản văn hóa năm 2024; Nghị định số 98/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa…).

Trong quá trình kiểm tra cho thấy, đa phần các tổ chức, cá nhân là đối tượng kiểm tra được nêu trong Quyết định và Kế hoạch kiểm tra đều cơ bản chấp hành các quy định pháp luật hiện hành có liên quan về di sản văn hóa, tổ chức lễ hội và hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch trên địa bàn tỉnh.

Nhiều địa phương đẩy mạnh công tác kiểm tra liên ngành cấp huyện, xã trong đó có sự phối hợp chặt chẽ của lực lượng Công an. Có địa phương có những cách làm sáng tạo, linh hoạt như tổ chức ký cam kết tổ chức lễ hội theo hướng văn minh, an toàn, đảm bảo an ninh trật tự như Vĩnh Tường, Tam Dương. Tuy nhiên vẫn còn một số lễ hội vẫn còn để diễn ra các tồn tại, hạn chế như: Ùn tắc giao thông, biến tướng tệ nạn cờ bạc dưới hình thức vui chơi có thưởng, cá biệt còn có địa phương chưa thực hiện nghiêm túc kế hoạch và kịch bản tổ chức lễ hội đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt…

Một số ít trường hợp vi phạm do thiếu hiểu biết, sau khi được kiểm tra, tiến hành nhắc nhở đã nhận thức đúng, khắc phục ngay những tồn tại, hạn chế, cam kết không vi phạm. Tuy nhiên, cá biệt vẫn còn số ít trường hợp tổ chức, cá nhân có biểu hiện cố tình vi phạm, thậm chí đối phó với hoạt động kiểm tra chuyên ngành văn hóa, thể thao và du lịch như: Đóng cửa cơ sở kinh doanh khi phát hiện hoạt động kiểm tra, trốn tránh không tiếp xúc với đoàn kiểm tra, không ký vào biên bản kiểm tra, không làm việc theo văn bản yêu cầu của Thanh tra Sở…

Trong 6 tháng cuối năm 2025, ngành VHTTDL tỉnh sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham gia góp ý hoàn thiện hệ thống các quy định pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong đó sớm ban hành các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành có liên quan; Tiếp tục triển khai thực hiện công tác thanh tra theo đúng Kế hoạch đã được Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc phê duyệt năm 2025. Đồng thời phối hợp thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy thanh tra theo đúng chỉ đạo của Bộ Chính trị, Chính phủ và Thanh tra Chính phủ./.