Được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1 – 8/7/2024, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã dẫn đầu đoàn đại biểu Bộ VHTTDL Việt Nam thăm và làm việc tại Liên bang Nga, với chuỗi hoạt động sôi nổi của Những ngày văn hóa Việt Nam tại Nga năm 2024.

Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt, là một trong những hoạt động đầu tiên nhằm thực hiện Tuyên bố chung về làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Liên Bang Nga, trong chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Vladimir Putin tới Việt Nam ngày 20/6 vừa qua.

Sự kiện được tổ chức đúng vào dịp kỷ niệm 30 năm ký kết Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Liên bang Nga (1994 – 2024) và hướng tới kỷ niệm 75 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam - Liên bang Nga (1950-2025).

75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, cùng với sự phát triển của quan hệ hữu nghị, đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước, hợp tác văn hoá, thể thao và du lịch hai bên ngày càng chặt chẽ, hiệu quả và có những bước phát triển vượt bậc, giao lưu nhân dân ngày càng được tăng cường.

"Đó là tài sản vô giá của nhân dân hai nước, là sự "đơm hoa kết trái" cho chặng đường dài hai nước đã cùng nhau vun đắp, bước qua muôn vàn khó khăn, thử thách, trong đó có những năm tháng của cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại và sự nghiệp xây dựng phát triển đất nước. Ngạn ngữ Nga có câu "một người bạn cũ tốt hơn hai người bạn mới". Việt Nam có truyền thống văn hóa "Khi nào Trái đất còn quay, Trái tim còn đập - vẫn là Bạn nhau"", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng chia sẻ tại Lễ khai mạc Những Ngày văn hóa Việt Nam tại Nga năm 2024.

Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga năm 2024 được mở đầu bằng đêm biểu diễn nghệ thuật tràn đầy màu sắc tại Phòng Hòa nhạc Zaryadie Moscow - một trong những sân khấu mang tính biểu tượng của Liên bang Nga.

Trong đêm khai mạc, các nghệ sỹ Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, Nhà hát Nghệ thuật Đương đại Việt Nam đã dành tặng hơn 1.000 khán giả ngồi kín Nhà hát một chương trình nghệ thuật đặc sắc, với những tiết mục mang đậm dấu ấn văn hóa.

Các tiết mục trình diễn âm nhạc cổ điển vốn là thế mạnh của nền âm nhạc Nga được các nghệ sĩ Việt Nam tự tin biểu diễn đã nhận được nhiều tràng vỗ tay vang dội, có lúc kéo dài tưởng như không dừng và những lời khen liên tục vang lên từ khán phòng.

Và khi các tác giả Việt Nam sáng tạo kết hợp hai sắc màu Nga-Việt với điệu diễn xướng dân gian xẩm xoan kết hợp với giai điệu Kalinka vui nhộn hay bài ca ngợi Tổ quốc Việt Nam được nối tiếp với bài hát nổi tiếng về nước Nga thì khán giả đã hoàn toàn bị chinh phục bởi sự hòa quyện về tinh thần, sự tương đồng về văn hóa, mối thâm tình giữa hai dân tộc anh em Nga-Việt. Những tiếng "Bravo! Bravo!" vang lên khắp các góc khán phòng Zaryadie.

Không khí tuyệt vời từ đêm khai mạc còn tiếp tục được mang đến phòng Hòa nhạc Capella, Saint Petersburg trong đêm nghệ thuật khép lại Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga, khi những tiết mục biểu diễn của các nghệ sĩ tiếp tục nhận được sự tán dương nồng nhiệt của khán giả.

Có thể nói, những tràng vỗ tay không ngớt, những tiếng hô vang "Bravo" từ phía khán giả Nga chính là biểu tượng cho sự thành công vang dội của Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga năm 2024 và là biểu tượng cho sự kết nối văn hóa Việt - Nga.

"Chương trình nghệ thuật đặc biệt lần này và các hoạt động liên quan trong khuôn khổ Những ngày Văn hóa Việt Nam tại Nga là món quà có ý nghĩa, tạo nhiều ấn tượng khó quên với khán giả, đồng thời góp phần phát triển hơn nữa mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước Việt Nam-Nga và mãi mãi là ký ức trong trái tim các khán giả của chương trình hôm nay", Bộ trưởng Bộ Văn hóa Liên bang Nga Olga Liubimova chia sẻ.

Thành công của Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga năm 2024 không chỉ bởi sự đón nhận nồng nhiệt từ công chúng mà còn được thể hiện ở sự quan tâm sâu sắc từ phía các cấp lãnh đạo Liên bang Nga.

Đó là việc Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Valentina Matvyenko đã gửi thư chúc mừng Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga năm 2024 và cử Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Liên bang Nga Andrey Yatskin trực tiếp tham dự Lễ khai mạc. Lễ khai mạc còn có sự tham dự của hai nguyên Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga là ông Mikhail Fradkov và ông Sergey Stepashin.

Trong thư gửi đến Những ngày văn hóa Việt Nam tại Nga, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Valentina Matvyenko nhấn mạnh: "Ngày nay, chúng ta có thể tự hào khẳng định rằng, tình hữu nghị giữa hai dân tộc Việt Nam-Nga đã được thử thách qua năm tháng đúng như câu tục ngữ của Việt Nam đã nói "Lửa thử vàng, gian nan thử sức".

Có thể khẳng định, Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga là minh chứng sống động về việc củng cố, phát huy mối quan hệ hữu nghị truyền thống, tình cảm đặc biệt giữa Việt Nam - Liên bang Nga đã được lãnh đạo và nhân dân hai nước qua các thời kỳ xây dựng và dày công vun đắp.

Trong lịch trình công tác dày đặc tại Liên bang Nga, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã tranh thủ từng khoảng thời gian để gặp gỡ, kết nối, thúc đẩy quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Bên cạnh chủ trì 2 chương trình biểu diễn nghệ thuật đặc sắc ở Moscow và Saint Petersburg, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã tham gia rất nhiều hoạt động giao lưu, hợp tác khác, như cùng Bộ trưởng Bộ Văn hóa Liên bang Nga đồng chủ trì Phiên họp thứ nhất Tổ Công tác Việt Nam-Nga về hợp tác văn hóa; Làm việc song phương với Bộ trưởng Bộ Thể thao Liên bang Nga, ký Bản ghi nhớ hợp tác thể thao Việt Nam-Liên bang Nga; Chủ trì 2 chương trình xúc tiến du lịch ở Moscow và Saint Petersburg hay làm việc với trường Đại học Quốc gia Sankt-Peterburg.

Cuộc làm việc đầu tiên của Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng ngay sau Lễ khai mạc đầy ấn tượng đó là cùng Bộ trưởng Bộ Văn hóa Liên bang Nga Olga Liubimova đồng chủ trì Phiên họp thứ nhất Tổ Công tác Việt Nam-Nga về hợp tác văn hóa. Đây là một trong những cuộc họp bàn quan trọng để góp phần thúc đẩy, đưa quan hệ hợp tác văn hóa giữa Việt Nam và Liên bang Nga lên tầm cao mới.

Tại cuộc làm việc Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã khẳng định, hợp tác văn hóa đóng vai trò trụ cột giúp nhân dân hai nước hiểu thêm về mảnh đất, con người của nhau và đóng góp thiết thực vào sự phát triển, hợp tác toàn diện trên mọi mặt của hai nước.

"Bằng ngôn ngữ nghệ thuật, chúng ta sẽ giúp cho những người làm văn hóa và nhân dân hai nước hiểu biết hơn về nền văn hóa đa dạng của mỗi quốc gia. Cũng qua đó gieo vào tình yêu, sự cảm thông chia sẻ, vun đắp tình hữu nghị đoàn kết giữa Việt Nam và Liên bang Nga", Bộ trưởng bày tỏ.

Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã đưa ra rất nhiều sáng kiến, đề xuất để thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Trong đó, trọng tâm là hợp tác về đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Bộ trưởng cũng đề xuất nâng quy mô Những ngày văn hóa Việt Nam ở Nga cũng như Những ngày văn hóa Nga ở Việt Nam lên tầm cao mới, với số lượng người tham gia nhiều hơn, nội dung phong phú hơn. Không chỉ có các hoạt động biểu diễn nghệ thuật, triển lãm, mà còn tổ chức những hội thảo, hội nghị về văn hóa để cùng nhau phát triển trên cơ sở "có đi có lại".

Những ý kiến rất thiết thực này đã nhận được sự ủng hộ của Bộ trưởng Bộ Văn hóa Liên bang Nga Olga Liubimova. Trên cơ sở đó, hai bên đã đi đến nhiều thỏa thuận để thúc đẩy hợp tác văn hóa Việt Nam – Liên bang Nga trong thời gian tới.

Sau cuộc làm việc với Bộ trưởng Bộ Văn hóa Liên bang Nga, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng tiếp tục có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Bộ Thể thao Liên bang Nga Mikhail Vladimirovich Degtyarev và ký Bản ghi nhớ hợp tác thể thao giữa hai nước.

Trong không khí làm việc khẩn trương, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã có những trao đổi hết sức cụ thể về định hướng hợp tác, phát triển thể thao trong thời gian tới giữa hai nước.

Theo đó, trên cơ sở các nội dung của Bản ghi nhớ hợp tác thể thao giữa hai nước mà hai Bộ trưởng vừa ký kết, các hoạt động hợp tác về thể thao sẽ theo hướng có trọng tâm, trọng điểm và hợp tác trên cơ sở phát huy thế mạnh của thể thao mỗi quốc gia.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị Bộ Thể thao Liên bang Nga sẽ quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề như đào tạo vận động viên, huấn luyện viên cho Việt Nam. Tập trung cho các bộ môn mà Liên bang Nga có nhiều lợi thế như boxing, điền kinh, bắn súng và đặc biệt là giúp Việt Nam trong nghiên cứu khoa học thể thao, phòng chống doping.

Bộ trưởng cũng đề xuất thành lập Tổ công tác hợp tác về lĩnh vực thể dục thể thao do Thứ trưởng hai bên làm Tổ trưởng và có sự tham gia của các cơ quan chuyên môn để hợp tác thể thao đi vào thực chất hơn nữa.

Đề xuất ngay lập tức nhận được sự ủng hộ của Bộ trưởng Bộ Thể thao Liên bang Nga Mikhail Vladimirovich Degtyarev. Qua các ý kiến trao đổi, Bộ trưởng Bộ Thể thao Liên bang Nga cũng mong muốn thời gian tới, hai bên sẽ đẩy mạnh hơn nữa việc đào tạo, nghiên cứu khoa học, trao đổi đoàn thường xuyên các cấp, các bộ môn để thể thao hai nước phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Đối với lĩnh vực du lịch, trong khuôn khổ Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã tham dự và trực tiếp phát biểu chỉ đạo tại hai chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam ở Moscow và Saint Petersburg.

Liên bang Nga luôn là một trong những thị trường nguồn hàng đầu về lượng khách du lịch tới Việt Nam. Năm 2019, số khách du lịch Nga đến Việt Nam đạt 650 nghìn lượt người, đứng thứ 6 trong những thì trường gửi khách hàng đầu của du lịch Việt Nam.

Sau đại dịch Covid-19, trong 5 tháng đầu năm 2024, số du khách Nga đến Việt Nam đạt 95 nghìn lượt, tăng 75% so với cùng kỳ năm trước (năm 2023 đón khoảng 70 nghìn lượt khách).

Tại các chương trình xúc tiến du lịch, Bộ trưởng đã chỉ rõ nguyên nhân vì sao số lượng khách du lịch Nga đến Việt Nam hiện đang còn khiêm tốn so với tiềm năng. Trong đó, nguyên nhân quan trọng nhất là do hạn chế trong việc di chuyển bằng hàng không.

"Hàng không và du lịch giống như đôi cánh của một chú chim, nếu thiếu đi một bên thì chắc chắn không thể bay lên được", Bộ trưởng chỉ rõ tầm quan trọng của hàng không với du lịch.

Vì vậy, ngay lại chương trình xúc tiến, Bộ trưởng đã yêu cầu Cục du lịch Quốc gia Việt Nam tiếp tục tham mưu Bộ VHTTDL để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét có phương án xác lập lại các đường bay đã có.

Ngay sau chuyến công tác Bộ trưởng sẽ làm việc với các Bộ ngành liên quan để có những đề xuất cụ thể lên Chính phủ, từ đó có giải pháp thúc đẩy sớm mở và tăng cường chuyến bay trực tiếp giữa Việt Nam và Nga.

Về định hướng chiến lược, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng chỉ rõ, du lịch là ngành kinh tế tổng hợp. Để du lịch phát triển phải dựa vào 3 trụ cột là nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

Trong đó, nhà nước giữ vai trò kiến tạo, đề ra chính sách để thúc đẩy du lịch phát triển; Doanh nghiệp giữ vai trò tạo ra sản phẩm du lịch có chất lượng, kết nối các điểm đến và người dân hay du khách chính là yếu tố quyết định thành công của du lịch khi họ là những người quyết định điểm đến, chi tiêu cho du lịch.

"Vấn đề quan trọng là phải làm thế nào để kết nối cả ba yếu tố nhà nước, doanh nghiệp và người dân, để tạo ra hiệu ứng lan tỏa tốt nhất cho du lịch hai nước", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Ngoài ra, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, du lịch phải bắt đầu từ văn hóa và từ sản phẩm văn hóa để kiến tạo ra sản phẩm du lịch. Qua đó giúp nhân dân hai nước hiểu nhau hơn để đoàn kết cùng hợp tác và phát triển.

Bày tỏ kỳ vọng hai chương trình xúc tiến, quảng bá du lịch Việt Nam ở Liên bang Nga sẽ đem lại hiệu ứng tích cực, Bộ trưởng mong muốn các bên sẽ cùng bắt tay đoàn kết, hợp tác chặt chẽ, chia sẻ khó khăn, thuận lợi để đưa du lịch cả hai nước phát triển trở thành ngành mũi nhọn.

Trong chương trình công tác, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã thăm và làm việc tại trường Đại học Quốc gia Sankt-Peterburg (St Petersburg State University) nơi có Viện Hồ Chí Minh và là nơi đầu tiên ở Saint Petersburg đặt tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tại đây, bên cạnh việc thăm Viện Hồ Chí Minh và dâng hoa tưởng nhớ tại tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh được đặt tại trường, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã có cuộc làm việc với Hiệu trưởng Đại học Quốc gia Sankt-Peterburg để bàn vấn đề hợp tác đào tạo trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch.

Đại học Quốc gia Sankt-Peterburg là một trong những trường đại học hàng đầu của Nga, với lịch sử 300 năm, trường đã đào tạo nên nhiều nhà khoa học, nhà văn, nhà chính trị, nhà ngoại giao và nhà lãnh đạo nổi tiếng của Nga và thế giới.

Như chia sẻ của Bộ trưởng, việc đến thăm và làm việc tại Đại học Quốc gia Sankt-Peterburg là quá trình "tầm sư học đạo", với mong muốn được lắng nghe những ý kiến tâm huyết của nhà khoa học về vấn đề thúc đẩy đào tạo.

Nhận thấy những điểm tương đồng trong quan điểm đào tạo của Đại học Quốc gia Sankt-Peterburg và Bộ VHTTDL, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề xuất các giải pháp để số lượng sinh viên Việt Nam được đào tạo tại trường sẽ tăng lên. Trong đó nhấn mạnh hai nhóm ngành Việt Nam đang rất cần và Đại học Quốc gia Sankt-Peterburg có lợi thế là đào tạo quản trị du lịch chất lượng cao và đào tạo một số loại hình nghệ thuật.

Như vậy, bên cạnh những kết quả toàn diện trên cả 3 lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và tăng cường giao lưu nhân dân các hoạt động của Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng tại chuyến công tác đã mở ra quan hệ giữa Bộ VHTTDL và chính quyền các địa phương và các cơ sở đào tạo ở Nga.

Có thể khẳng định, chuyến công tác tới Liên bang Nga của Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã thành công tốt đẹp trên nhiều phương diện, mở ra dấu mốc mới trong quan hệ hợp tác văn hóa, thể thao và du lịch giữa hai nước Việt Nam – Liên bang Nga. Dư âm tốt đẹp của Những ngày văn hóa Việt Nam tại Liên bang Nga sẽ còn đọng lại rất lâu trong lòng công chúng Nga và sợi dây kết nối văn hóa, thể thao du lịch giữa hai nước chắc chắn sẽ còn bền chặt hơn nữa./.