Trưng bày chuyên đề "Hà Nội 1972 - khát vọng hòa bình" được tổ chức nhằm kỷ niệm 50 năm chiến thắng Hà Nội Điện Biên Phủ trên không (12/1972 -12/2022), kỷ niệm 78 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và 33 năm ngày Quốc phòng toàn dân 22/12/2022. Qua đó, tri ân các thế hệ đi trước, khơi dậy lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc cho thế hệ hôm nay; cổ vũ, động viên, thắp sáng niềm tin cho nhân loại tiến bộ trên thế giới đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, tiến bộ và công bằng xã hội.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Phó giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Trần Thị Vân Anh chia sẻ: "Trưng bày chuyên đề "Hà Nội 1972 - khát vọng hòa bình" là dịp để người dân Thủ đô và du khách hiểu hơn về sự khốc liệt của cuộc chiến, sự quả cảm của quân, dân Hà Nội trong chiến đấu đặc biệt là 12 ngày đêm chiến đấu chống lại B52 bảo vệ Thủ đô, bảo vệ đất nước. Chúng ta có quyền tự hào khi đã lập nên một kỳ tích có một không hai, mang tầm vóc lịch sử ở thế kỷ 20, bản hùng ca chói lọi trong lịch sử chống giặc ngoại xâm, giữ nước của dân tộc Việt Nam. Đó là chiến thắng của chính nghĩa, kết tinh lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, là đỉnh cao trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam; làm sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng của nhân dân ta".

Tại trưng bày chuyên đề "Hà Nội 1972 - khát vọng hòa bình" đã giới thiệu hơn 300 hình ảnh, tư liệu, hiện vật của Bảo tàng Hà Nội, các cơ quan lưu trữ và các nhân chứng về cuộc chiến đấu chống đế quốc Mỹ của quân và dân Thủ đô Hà Nội cách đây 50 năm với 3 chủ đề:

Chủ đề 1 "Khoảng lặng": Trưng bày các tài liệu ảnh về sự chuẩn bị của nhân dân: Sơ tán, đào hầm hào, xây dựng các trận địa pháo, nhằm bảo vệ tài sản của nhà nước, tính mạng và tài sản của nhân dân.

Chủ đề 2 "Đối mặt": Tái hiện lại cuộc chiến ác liệt giữa quân và dân Thủ đô với không quân Mỹ trên bầu trời Hà Nội từ ngày 18/12/1972 đến 29/12/1972 và chiến thắng của quân và dân Thủ đô.

Chủ đề 3 "Hoà bình": Tái hiện lại hình ảnh Thủ đô Hà Nội vực dậy sau chiến tranh, khôi phục sản xuất, xây dựng lại các công trình, cuộc sống ngày nay của người dân bằng các ảnh tư liệu, clip phỏng vấn.

Chia sẻ với Báo điện tử Tổ Quốc, chứng nhân lịch sử - ông Trần Ngọc Nam bày tỏ: "Khi đi tham quan khu trưng bày này tôi rất bồi hồi và xúc động. Nơi đây khiến tôi nhớ lại những hình ảnh ngày xưa lúc tham gia vào chiến tranh năm ấy, nó như mới chỉ xảy ra ngày hôm qua. Tôi luôn tự hào về dân tộc Việt Nam khi có rất nhiều thành tích quả cảm và có nhiều chiến sĩ, nhân dân dũng cảm sẵn sàng hi sinh thân mình để bảo vệ Tổ quốc".

Tham gia chiến tranh từ năm 1966, chứng nhân lịch sử - bà Đặng Thị Ty chia sẻ: "Hồi đó, tôi trực tiếp tham gia chiến đấu nên khi nhìn thấy hình ảnh của mình ở đây tôi rất hạnh phúc. Bức ảnh của tôi được trưng bày ở đây tôi không nghĩ được sắc nét và đẹp đến như vậy. Bây giờ, đồng đội của tôi người còn, người mất nhưng hằng năm cứ đến ngày này là chúng tôi sẽ tụ họp lại đi thăm nghĩa trang liệt sĩ và ôn lại những kỷ niệm xưa".

Ngoài ra, khi bước vào thời kỳ khôi phục và phát triển kinh tế, Hà Nội đã đánh dấu sự phát triển vượt bậc. Năm 1999, Hà Nội là thành phố duy nhất ở châu Á được Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO) tặng danh hiệu "Thành phố vì hòa bình", bạn bè quốc tế vinh danh là "Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người".

Bên cạnh đó, năm 2000, Hà Nội được Đảng và Nhà nước trao tặng danh hiệu cao quý "Thủ đô anh hùng". Năm 2019, Hà Nội đã gia nhập mạng lưới "Các thành phố sáng tạo" của UNESCO, khẳng định vai trò đầu tàu, vị trí trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế, trái tim của cả nước./.