Triển lãm "Đường lên Điện Biên" thể hiện sự trân trọng và tự hào về những trang sử vàng của dân tộc, tri ân sâu sắc tới thế hệ các anh hùng, liệt sĩ, những người đã tham gia kháng chiến giành độc lập, tự do cho Tổ quốc để chúng ta được sống trong độc lập, hòa bình.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam Nguyễn Anh Minh chia sẻ: "Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là một mốc son chói lọi trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm giành độc lập cho dân tộc, một thắng lợi vĩ đại mang tầm vóc thời đại và ý nghĩa to lớn, khẳng định vai trò lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, thể hiện sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân và ý chí quyết tâm chiến đấu vì độc lập, tự do cho Tổ quốc.

Những năm tháng ác liệt của chiến dịch Điện Biên Phủ, cùng với những đoàn quân ra trận năm ấy, đã có nhiều văn nghệ sĩ theo tiếng gọi của Bác Hồ, rời xa cuộc sống nơi đô thị phồn hoa, dấn thân theo kháng chiến, trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Bằng những cảm nhận và sự sáng tạo, họ đã ghi lại chân thực, sinh động hình ảnh của cuộc sống, chiến đấu đầy gian khổ, hy sinh, nhưng cũng không kém phần lãng mạn của quân và dân ta. Đến nay, đề tài về chiến thắng Điện Biên Phủ - trang sử vẻ vang vẫn là niềm hứng khởi, mạch nguồn sáng tạo cho nhiều thế hệ nghệ sĩ thể hiện thành công các tác phẩm mỹ thuật".

Triển lãm "Đường lên Điện Biên" đã giới thiệu 70 tác phẩm hội họa, đồ họa, điêu khắc, ký họa, áp phích, của 34 tác giả, được sáng tác trong giai đoạn từ năm 1949 - 2009. Các nghệ sĩ đã khắc họa chân thực, sinh động cuộc sống, chiến đấu của quân và dân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ, làm nên chiến thắng "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".

Với phương pháp trưng bày truyền thống, kết hợp ứng dụng công nghệ trình chiếu cinemagraph và không gian tương tác trải nghiệm, triển lãm "Đường lên Điện Biên" đưa người xem sống lại những khoảnh khắc của chiến trường Điện Biên Phủ năm xưa. Theo đó, một số tác phẩm thể hiện công tác kéo pháo vào trận địa chuẩn bị cho chiến dịch như tác phẩm "Tô Vĩnh Diện chèn pháo", "Kéo pháo" của tác giả Dương Hướng Minh, "Kéo pháo Điện Biên" của tác giả Trần Đình Thọ.

Sự hỗ trợ đóng góp công sức của hàng chục ngàn dân công được khắc họa qua các tác phẩm: Việt Bắc của Đào Đức, Tiễn nhau đi dân công của Lưu Văn Sìn, Cả nước ra trận của Lưu Danh Thanh. Thể hiện tình cảm quân, dân gắn bó khăng khít, đùm bọc lẫn nhau trong thời chiến có các tác phẩm: Tình quân dân của Nguyễn Sáng, Đường lên Điện Biên của Trần Khánh Chương…

Nhiều tác phẩm khắc họa sâu sắc và tái hiện những trận đánh hào hùng, oanh liệt tại chiến trường Điện Biên Phủ như: Đánh vào trung tâm Điện Biên Phủ của Nguyễn Thế Vị, Trung tâm Điện Biên Phủ của Lê Huy Toàn, Điện Biên năm ấy của Cao Trọng Thiềm…

Bên cạnh đó, triển lãm còn trưng bày những tác phẩm kinh điển là bản anh hùng ca sáng chói về tinh thần anh dũng chiến đấu, hy sinh quên mình như Kết nạp Đảng ở Điện Biên của Nguyễn Sáng, Bế Văn Đàn lấy thân làm giá súng của Lê Vinh… Hay những hồi ức đẹp về Điện Biên qua các tác phẩm của Nguyễn Thị Kim, Nguyễn Sáng, Nguyễn Hải…

Đặc biệt, triển lãm còn trưng bày hình ảnh Cha già dân tộc – Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp hiện lên giản dị, gần gũi cùng chiến sĩ, đồng bào các dân tộc tham gia kháng chiến thể hiện sự đoàn kết một lòng của toàn quân, toàn dân hướng về Điện Biên.

Chùm ký họa chiến trường Điện Biên Phủ mà họa sĩ Tô Ngọc Vân thực hiện trước lúc hy sinh là điểm nhấn của triển lãm lần này.

Đến tham dự triển lãm, Cục Trưởng Cục Điện ảnh (Bộ VHTTDL) Vi Kiến Thành cho biết: "Các họa sĩ trong giai đoạn này đều thực hiện theo bút pháp hiện thực, với tinh thần nghệ thuật nhưng luôn gắn với sự kiện lớn của đất nước, đặc biệt chiến dịch Điện Biên Phủ. Qua đó, các họa sĩ đã luôn theo sát, khắc họa thành công, phản ánh đúng câu chuyện của lịch sử đất nước. Chính vì vậy, trong triển lãm, có những tác phẩm rất đặc biệt, có giá trị cao về mặt nghệ thuật cũng như giá trị lịch sử. Điển hình có thể kể đến tác phẩm "Kết nạp Đảng ở Điện Biên Phủ" của họa sĩ Nguyễn Sáng - tác phẩm này là một trong những tác phẩm đinh của Bảo tàng, và cũng là bảo vật quốc gia của Việt Nam. Vậy nên, tôi nghĩ triển lãm không chỉ có ý nghĩa chào mừng kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, mà còn giới thiệu đến với công chúng, đặc biệt thế hệ trẻ những khoảnh khắc có giá trị lịch sử lớn của đất nước".

Triển lãm "Đường lên Điện Biên" diễn ra đến hết ngày 15/5 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tại số 66 Nguyễn Thái Học, quận Ba Đình, Hà Nội./.