Lễ trao Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt Đền Lê Hoàn. Ảnh: Báo Dân Sinh

Lê Hoàn sinh năm 941, tại làng Trung Lập thuộc Ái Châu, nay là xã Xuân Lập, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Ông có công giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân, được phong Thập đạo tướng quân; tiếp tục giúp vua Đinh ổn định triều chính, lãnh đạo quân dân thực hiện thắng lợi cuộc kháng chiến chống giặc Tống xâm lược, lên ngôi Hoàng đế, lập nên vương triều Tiền Lê. Tri ân, khắc ghi công lao của Lê Hoàn, nhân dân xây dựng đền thờ ông tại làng Trung Lập.

Đền thờ Lê Hoàn hình chữ Công cùng các đặc trưng kiến trúc truyền thống với những bức chạm thủng, chạm nổi, chạm bong tinh xảo, thể hiện tư duy, trình độ thẩm mỹ, kỹ thuật cao. Trong đền thờ còn lưu giữ được những tài liệu, hiện vật cổ. 

Năm 1990, đền thờ Lê Hoàn được xếp hạng di tích quốc gia; cuối năm 2018 Thủ tướng Chính phủ có quyết định công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt - Di tích kiến trúc nghệ thuật đền thờ Lê Hoàn. Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ký quyết định đền thờ Lê Hoàn là điểm du lịch cấp tỉnh.

Lễ đón bằng công nhận Di tích quốc gia đặc biệt - Di tích kiến trúc nghệ thuật đền thờ Lê Hoàn được tổ chức trọng thể. Nhịp này, huyện Thọ Xuân cũng khai hội Lê Hoàn 2019, và công bố điểm du lịch đền thờ Lê Hoàn.

Trong khuôn khổ lễ hội đã diễn ra chương trình nghệ thuật sân khấu hóa tái hiện một thời vẻ vang, hào hùng của người anh hùng dân tộc Lê Hoàn trong sự nghiệp đánh Tống, bình Chiêm ở thế kỷ thứ X do Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Thanh Hóa và đội văn nghệ quần chúng huyện Thọ Xuân trình diễn.

Đến đây du khách sẽ được chứng kiến những ngày hội mùa, hội làng, hội đền náo nức, tận hưởng những món ăn đặc trưng của quê hương xứ sở như cốm tiến, bánh lá răng bừa, bánh chưng nung, gỏi cá đồng, xôi nén… Đặc biệt, hàng năm, ngoài những ngày lễ tiết diễn ra theo mùa, tại khu di tích Đền Lê Hoàn còn diễn ra ba ngày lễ hội lớn, như: Lễ tế, lễ rước kiệu, trò diễn dân gian, lễ cày ruộng tịch điền...