Cũng giống như lễ cúng bến nước, lễ cúng mừng lúa mới, lễ cúng hồn lúa, người Ê đê quan niệm lễ cúng cầu sức khỏe là một nghi lễ không thể thiếu trong đời sống cộng đồng. Để chuẩn bị lễ cúng cầu sức khỏe, đồng bào Ê đê tỉnh Đắk Lắk chuẩn bị lễ vật từ rất sớm: lễ vật gốm những ché rượu cần đã được buộc vào các cột gươl, treo các bộ chiêng, một con gà trống và vòng đồng.

Đồng bào Ê đê quan niệm, Lễ cúng sức khẻo là nghi lễ quan trọng của đời người, nên trước khi tổ chức bà con họp bàn rất kỹ, chọn ngày lành tháng tốt, đi mời thầy cúng và người thân gần, xa về dự.

Ngày lành tháng tốt đã đến, bà con họ hàng gần xa có mặt đông đủ. Giờ cúng đã đến, nhân vật chính, mặc trang phục truyền thống, ngồi trước lễ vật. Thầy cúng bắt đầu khấn, mời thần núi thần sông, tổ tiên, ông bà về chứng giám. Ông cầu mong thần linh phù hộ cho các thành viên gia đình được sức khỏe dồi dào, làm ăn phát đạt, con cái học hành đến nơi đến chốn.

Người Ê đê theo chế độ mẫu hệ nên nữ chủ nhà là người có uy quyền lớn nhất lên chúc mừng sau đó đến các cô, dì, chị em trong nhà. Sau khi những người phụ nữ trong gia đình chúc xong, đàn ông trong nhà mới tiến đến chúc mừng người được đeo vòng sức khỏe. Trên tay ai cũng cầm theo một món quà: chuỗi hạt, vòng đồng, áo, khăn, chăn… mang tặng để chúc mừng sức khỏe cho chủ lễ.

Sau lễ này là đến nghi thức uống rượu cần, nghi thức uống rượu cũng theo thứ tự của lễ chúc mừng. Sau đó, gia chủ mời tất cả ăn cơm nếp, ăn cơm tẻ, ăn thịt heo nướng, thưởng thức tiếp hương vị rượu cần của các ché vừa được bổ sung. Vừa ăn, mọi người vừa được xem các nghệ nhân diễn tấu cồng chiêng…

Cứ như thế đồng bào dân tộc Ê đê tùy vào điều kiện hoàn cảnh kinh tế mà tổ chức lễ cúng mừng sức khỏe cho con cháu trong gia đình mình. Dù linh đình hay đơn giản thì từ sâu trong tâm thức của người dân đồng bào dân tộc Ê đê muốn tỏ lòng thành kính tới các đấng thần linh và mong muốn các thần linh che chở phù hộ cho con, cháu, buôn làng.

Lễ cúng sức khỏe không chỉ là phong tục độc đáo nằm trong nghi lễ vòng đời người của đồng bào Ê đê. Mà đây còn là môi trường giáo dục văn hóa truyền thống và đề cao những giá trị cao đẹp của gia đình mẫu hệ trong cuộc sống cộng đồng.

Lan Phạm