Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" được Đảng và Nhà nước xác định là một trong những giải pháp trọng tâm nhằm vận động người dân phát huy truyền thống tốt đẹp của văn hóa dân tộc, đẩy lùi các tệ nạn xã hội, giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, xây dựng gia đình ấm no hạnh phúc, làng, thôn, ấp, bản; phường, xã; cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp văn hóa.

Tại tỉnh Quảng Ninh, Phong trào đã trở thành cuộc vận động lớn, mang ý nghĩa xã hội sâu sắc; nội dung phong phú, tác động toàn diện, lâu dài đến đời sống xã hội trên địa bàn. Thời gian qua, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của các cấp ủy đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở; cùng sự đồng tình hưởng ứng và tham gia tích cực, trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân, Phong trào đã góp phần nâng cao ý thức cộng đồng, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân, tạo động lực quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn bản sắc văn hóa và xây dựng nếp sống văn minh đô thị.

Các công trình phúc lợi xã hội được tỉnh quan tâm và đầu tư mạnh, trong đó có hệ thống thiết chế văn hóa thể thao từ tỉnh đến cơ sở được đầu tư đồng bộ, hiện đại, góp phần rút ngắn khoảng cách thụ hưởng đời sống vật chất, tinh thần của người dân. Việc huy động các nguồn lực cho xây dựng, phát triển văn hoá, thể thao, du lịch của tỉnh Quảng Ninh có bước đột phá. Công tác trùng tu, tôn tạo, bảo tồn, phát huy di sản văn hóa vật thể và phi vật thể được chú trọng, có cơ chế thích hợp để chuyển hóa thành nguồn lực phục vụ trực tiếp cho đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là phát huy giá trị Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long và một số di tích quốc gia đặc biệt.

Cùng với đó, tỉnh còn tập trung nâng cấp hệ thống thiết chế văn hóa đáp ứng được nhu cầu hội họp, giao lưu văn hóa, văn nghệ, góp phần gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời là nơi thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị của địa phương. Đến nay, toàn tỉnh có 1.452/1.452 thôn, khu phố có nhà văn hóa và được lắp đặt các dụng cụ tập luyện thể dục thể thao đơn giản phục vụ nhân dân. Nhiều doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân góp công, góp sức sửa chữa, nâng cấp các thiết chế văn hóa thể thao ở cơ sở. Qua đó, nhiều hoạt động hội thi, hội diễn văn hóa, văn nghệ được tổ chức thường niên, phục vụ nhu cầu hưởng thụ văn hóa của các tầng lớp nhân dân.

Việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước cũng được triển khai nghiêm túc. Nội dung hương ước, quy ước bám sát các chuẩn mực đạo đức, đảm bảo tính kế thừa và phù hợp với điều kiện thực tế từng địa phương. Kết quả, nhiều hủ tục lạc hậu từng bước được xóa bỏ; nếp sống văn minh, hiện đại dần hình thành và lan tỏa.

Tại nhiều địa phương trong tỉnh, phong trào đã thúc đẩy mạnh mẽ công tác xã hội hóa. Tiêu biểu như tại Thành phố Móng Cái (cũ) trong năm 2024, từ Quỹ "Vì người nghèo" và các nguồn xã hội hóa khác, thành phố đã hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở, phát triển sản xuất cho 57 hộ cận nghèo với tổng kinh phí hơn 2,25 tỷ đồng. Đây không chỉ là sự hỗ trợ vật chất, mà còn thể hiện rõ tinh thần nhân văn, tương thân tương ái, nâng cao chất lượng dân cư trong xây dựng đời sống văn hóa.

Đặc biệt, tại những xã có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, tỉnh Quảng Ninh tập trung vào việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời, khuyến khích hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao trong cộng đồng các dân tộc, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, đặc biệt là thông qua việc gắn kết với các chương trình phát triển kinh tế-xã hội như xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo.

Ngoài ra, tỉnh còn đẩy mạnh triển khai hiệu quả phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng; tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình, phát huy giá trị tốt đẹp các mối quan hệ trong gia đình; vận động Nhân dân tham gia phòng, chống bạo lực gia đình. Qua đó góp phần quan trọng trong việc xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc; đẩy mạnh công tác tuyên truyền về xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, về ý thức thượng tôn pháp luật đến đông đảo người dân, góp phần xây dựng đời sống văn hóa văn minh, thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị kinh tế - xã hội của tỉnh.

Có thể thấy, những kết quả tích cực trong phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" đã tạo bước đệm quan trọng để tỉnh triển khai hiệu quả những chính sách về phát triển kinh tế - xã hội. Đời sống người dân được chăm lo, đảm bảo cả về vật chất lẫn tinh thần. Thông qua các nội dung hoạt động của phong trào, người dân và các tổ chức đã phát huy truyền thống tương thân, tương ái, đẩy mạnh hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa", thăm hỏi, động viên, thể hiện lòng biết ơn đối với người có công với đất nước; đồng thời khơi dậy tinh thần đoàn kết giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, làm giàu hợp pháp, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và tỉnh Quảng Ninh nói riêng./.