Đó là nội dung đáng chú ý trong báo cáo mới nhất về kết quả thực hiện các Đề án trong Chương trình công tác và nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giai đoạn 2021-2025.

Chú trọng phục dựng di sản gắn với du lịch

Theo đó, thực hiện Đề án "Bảo tồn, phát huy giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc của các dân tộc thiểu số gắn với phát du lịch", giai đoạn 2021-2025, tỉnh Điện Biên đã triển khai đồng bộ nhiều hoạt động cụ thể nhằm bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống của các dân tộc thiểu số gắn với du lịch bền vững.

Một trong những giải pháp trọng tâm là công tác tôn vinh và truyền dạy di sản. Tỉnh đã hoàn thiện hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú cho 18 cá nhân, trong đó có 14/18 người nắm giữ loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian. Điều này khẳng định vai trò của đội ngũ nghệ nhân - những "báu vật sống" trong việc giữ gìn và lan tỏa các giá trị di sản.

Song song đó, nhiều lớp truyền dạy nghệ thuật đã được tổ chức cho cả cộng đồng và học sinh, sinh viên, góp phần đưa văn hóa về cơ sở một cách bền vững. Tiêu biểu như: Tổ chức 13 lớp tập huấn về cách thức, kỹ năng xây dựng chương trình văn nghệ, hướng dẫn Xòe truyền thống và trò chơi văn hóa dân gian cho 270 học viên; Triển khai lớp truyền dạy chế tác và biểu diễn tính Tẩu tộc Thái, chế tác Khèn của người Mông; Phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức tập huấn cho 132 cán bộ, giáo viên cốt cán, và tổ chức Liên hoan nghệ thuật múa Xòe Thái thu hút gần 2.000 học sinh tham gia.

Các hoạt động phục dựng di sản gắn với du lịch cũng được tỉnh chú trọng. Nhiều lễ hội truyền thống đã được bảo tồn các điệu múa kèm theo như: Lễ Cúng lá lúa của dân tộc Kháng, Lễ Mừng cơm mới của dân tộc Cống, Lễ Cầu mưa và Tết Té nước của dân tộc Lào và Thái. Việc tổ chức trình diễn dân ca, dân vũ, dân nhạc tại các bản văn hoá, điểm du lịch cộng đồng, đã tạo ra điểm nhấn thu hút khách du lịch khi đến với Điện Biên.

Tác động đa chiều và hướng phát triển bền vững

Việc triển khai các giải pháp bảo tồn đã mang lại những tác động đa chiều, đóng góp quan trọng vào công cuộc giữ gìn, phục hồi và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc.

Nhiều loại hình nghệ thuật dân gian đặc trưng được khôi phục, phát triển, gắn với hoạt động lễ hội, du lịch cộng đồng, góp phần hình thành sản phẩm văn hóa đặc sắc. Quan trọng hơn, sự gắn kết này đã trực tiếp tạo việc làm, tăng thu nhập và nâng cao đời sống cho người dân địa phương.

Các hoạt động văn hóa, văn nghệ quy mô lớn được tổ chức gắn với các sự kiện chính trị trọng đại như: Ngày hội Giao lưu văn hóa, thể thao và du lịch vùng biên giới Việt Nam – Lào lần thứ III (2022) , Lễ hội Hoa Ban hàng năm , và các sự kiện trong khuôn khổ Năm Du lịch Quốc gia - Điện Biên 2024. Những sự kiện này không chỉ quảng bá hình ảnh Điện Biên đến du khách trong và ngoài nước mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững về văn hóa - xã hội - du lịch , từng bước xây dựng Điện Biên trở thành trung tâm văn hóa đặc sắc của vùng Tây Bắc.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, công tác bảo tồn và phát triển văn hóa gắn với du lịch tại Điện Biên vẫn còn đối diện với một số khó khăn, hạn chế, đơn cử như: Công tác chỉ đạo, ban hành kế hoạch ở một số cấp, ngành còn chưa kịp thời; Nội dung và hình thức tổ chức hoạt động văn hóa nghệ thuật ở một số nơi chưa phong phú, kém hấp dẫn, dẫn đến khai thác các giá trị văn hóa chưa hiệu quả; Tỉnh vẫn thiếu chương trình hành động cụ thể và quy hoạch dài hạn cho công tác bảo tồn; Đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa cơ sở còn thiếu về số lượng và yếu về chuyên môn sâu ở các lĩnh vực đặc thù như nghiên cứu văn hóa dân gian, kỹ năng truyền thông số…

Từ thực tiễn đó, Điện Biên đã rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu, định hướng cho giai đoạn tới, đó là phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sâu sát của các cấp ủy đảng, chính quyền, cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; Phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của người dân, nghệ nhân, và lực lượng văn nghệ quần chúng trong việc bảo tồn; Cần gắn kết chặt chẽ công tác bảo tồn văn hóa với phát triển du lịch bền vững và xây dựng nông thôn mới; Chú trọng đầu tư nguồn lực từ ngân sách nhà nước và xã hội hóa, đồng thời ưu tiên đào tạo đội ngũ cán bộ, nghệ nhân; Tiếp tục ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong sưu tầm, lưu trữ và quảng bá di sản để nâng cao hiệu quả hoạt động bảo tồn.

Với những nỗ lực đã và đang thực hiện, Điện Biên đang khẳng định vị thế là một điểm đến không chỉ giàu tính lịch sử mà còn đậm đà bản sắc văn hóa các dân tộc, sẵn sàng cho một giai đoạn phát triển mới, bền vững và thịnh vượng.