Từ ngày 1/7/2025, tỉnh Phú Thọ mới hợp nhất ba tỉnh Vĩnh Phúc, Hòa Bình và Phú Thọ cũ, bỏ cấp huyện và chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đã đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận

Tính đến hết tháng 9/2025, tỉnh Phú Thọ đã cơ bản hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu giai đoạn 2021 - 2025 của Chương trình. Công tác chỉ đạo, điều hành được triển khai đồng bộ, thống nhất từ tỉnh đến cơ sở; các dự án, tiểu dự án thành phần được thực hiện đúng tiến độ, bảo đảm hiệu quả và phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương. Tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh tiếp tục giảm, phấn đấu giảm xuống còn 2,75% vào cuối năm 2025, hoàn thành chỉ tiêu giảm nghèo theo kế hoạch thực hiện Chương trình năm 2025 của tỉnh.

Nhận xét về việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm bền vững từ khi khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, ông Nguyễn Văn Quân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Phú Thọ cho biết: Công tác chỉ đạo, điều hành Chương trình trên địa bàn tỉnh được triển khai đồng bộ, thống nhất và đạt nhiều kết quả tích cực. Bộ máy quản lý được tinh gọn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động; công tác phân cấp, phân quyền được thực hiện rõ ràng, góp phần rút ngắn quy trình thẩm định, phân bổ và giải ngân nguồn vốn, đảm bảo tiến độ thực hiện.

Đặc biệt, cấp xã, phường được tăng cường thẩm quyền, chủ động xây dựng kế hoạch, lựa chọn dự án, tiểu dự án và phương án hỗ trợ phù hợp với điều kiện thực tế. Nhờ đó, nhiều mô hình sinh kế, hỗ trợ sản xuất, đào tạo nghề và đầu tư hạ tầng thiết yếu được triển khai linh hoạt, kịp thời, phát huy hiệu quả thiết thực, đáp ứng nhu cầu của người dân. Công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành được duy trì chặt chẽ, góp phần sử dụng hiệu quả nguồn lực và nâng cao chất lượng triển khai Chương trình.

"Nhìn chung, sau khi sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp đã tạo chuyển biến rõ nét trong công tác quản lý, điều hành, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của địa phương, bảo đảm việc triển khai Chương trình đạt hiệu quả, đồng bộ, minh bạch và bền vững. Đặc biệt, công tác phối hợp giữa các ngành, địa phương được tăng cường; bộ máy được tinh gọn, giảm khâu trung gian, giúp rút ngắn thời gian thẩm định, phê duyệt và giải ngân vốn, nâng cao hiệu quả thực thi chính sách giảm nghèo" - Phó Giám đốc Nguyễn Văn Quân đánh giá.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, tỉnh Phú Thọ cũng gặp phải một số khó khăn, hạn chế nhất định như: việc chuyển đổi mô hình sang chính quyền 02 cấp còn mới, nên nhiều cán bộ cấp cơ sở chưa quen với quy trình, nhiệm vụ được phân công. Một số quy định, hướng dẫn của bộ, ngành chưa được điều chỉnh kịp thời gây khó khăn cho việc phân bổ vốn, tổ chức thực hiện và tổng hợp báo cáo. Nguồn lực ngân sách địa phương còn hạn hẹp; việc bố trí vốn đối ứng và huy động xã hội hóa thực hiện Chương trình gặp nhiều khó khăn.

Công tác bàn giao, sắp xếp tổ chức; phân bổ nhân sự và nguồn vốn thực hiện Chương trình sau sáp nhập còn mất nhiều thời gian; một số cán bộ ở cấp huyện, cấp xã mới được điều động nên chưa nắm chắc nghiệp vụ quản lý chương trình giảm nghèo; hệ thống dữ liệu, hồ sơ, thủ tục hành chính giữa các địa bàn sáp nhập còn chưa thống nhất, gây khó khăn cho việc tổng hợp, theo dõi và báo cáo kết quả.

Bên cạnh đó, hộ nghèo chủ yếu tập trung vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong khi điều kiện khó khăn, thiếu việc làm lại tập trung vùng này, vì vậy điều kiện để thoát nghèo gặp nhiều khó khăn. Thu nhập của hộ nghèo hiện chỉ đáp ứng nhu cầu tối thiểu cuộc sống; không đủ tích lũy để đề phòng tai nạn, ốm đau, mất việc làm, luôn tiềm ẩn nguy cơ tái nghèo.

Để khắc phục những hạn chế nêu trên, tỉnh Phú Thọ mạnh dạn đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành sớm xem xét, điều chỉnh tiêu chí xác định địa bàn nghèo cho phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, theo hướng chuyển từ tiêu chí huyện nghèo sang xã nghèo để bảo đảm tính thực tiễn trong công tác quản lý, điều hành và phân bổ nguồn lực hỗ trợ. Đồng thời, mở rộng đối tượng được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, bao gồm các hộ sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình, nhằm khuyến khích phát triển sản xuất, tạo việc làm và nâng cao thu nhập; điều chỉnh mức lãi suất cho vay đối với hộ cận nghèo bằng với hộ nghèo trong từng thời kỳ, góp phần giảm khoảng cách thu nhập và bảo đảm tính bền vững trong công tác giảm nghèo; nghiên cứu, điều chỉnh mở rộng đối tượng được hỗ trợ đào tạo nghề đối với người trên độ tuổi lao động nhưng còn sức khỏe, có nhu cầu học nghề và tham gia lao động. Các sở, ban, ngành, đoàn thể và UBND các xã, phường trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã tăng cường phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát và đôn đốc tiến độ thực hiện Chương trình; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm hiệu quả sử dụng nguồn vốn và tính bền vững của kết quả giảm nghèo.