Để làm tốt công tác đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường tại các khu, điểm du lịch, UBND tỉnh đã ban hành Quy chế quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An; Quy định về bảo vệ môi trường đối với việc lưu chứa và vận chuyển nguyên liệu, sản phẩm công nghiệp gây bụi, chất thải nguy hại trên địa bàn tỉnh, Quy chế về quản lý, khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường du lịch, Quy chế phối hợp và bảo vệ động vật hoang dã, chim hoang dã trên địa bàn tỉnh, Quy chế quản lý, khai thác hang động phục vụ phát triển du lịch, Quy định tạm thời về quản lý xây dựng trong vùng bảo vệ Quần thể Danh thắng Tràng An, Quy định về ứng xử văn minh trong hoạt động du lịch và khẩu hiệu tuyên truyền hoạt động du lịch ... Đây là các căn cứ pháp lý quan trọng để các đơn vị huy động phương tiện, nhân lực, các điều kiện cần thiết phục vụ khách du lịch, nhất là các ngày lễ, tết đảm bảo an toàn, cơ bản không để xảy ra tình trạng mất an ninh trật tự, vệ sinh môi trường.

Tại các khu du lịch trọng điểm như: Tam Cốc- Bích Động, Cố đô Hoa Lư, Chùa Bái Đính, Tràng An, Bộ Công an đã thành lập các Đồn Công an trực tiếp chỉ đạo, điều hành các lực lượng, đảm bảo an ninh trật tự và an toàn giao thông. Tại các khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư, khu tâm linh Chùa Bái Đính, các dịch vụ bán hàng, xe ôm, ăn uống… được đưa ra ngoài khuôn viên các di tích; các dịch vụ được quy hoạch sắp xếp trong khu vực bãi đỗ xe, thuận tiện cho khách thăm quan.

UBND huyện Hoa Lư, Gia Viễn đã xây dựng quy chế phối hợp đảm bảo an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường và kiện toàn bộ máy quản lý, điều hành phù hợp với hoạt động của các khu, điểm du lịch. Từ năm 2015, Sở Du lịch đã xây dựng và vận hành Trạm hỗ trợ khách du lịch tại chùa Bái Đính, khu du lịch sinh thái Tràng An, khu du lịch Tam Cốc - Bích Động đến nay đã hỗ trợ, thông tin cho hàng nghìn du khách đến tham quan sử dụng dịch vụ du lịch Ninh Bình.

Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của Nhà nước trong hoạt động kinh doanh du lịch được Sở Du lịch chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan triển khai thực hiện nghiêm túc. Công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát việc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, kinh doanh và phục vụ ăn uống ở các nhà hàng, khách sạn tại các khu, điểm du lịch được ngành Y tế thường xuyên thực hiện nhằm chấn chỉnh các sai phạm trong lĩnh vực này.

Mỗi năm đã tổ chức kiểm tra trên 2.000 lượt cơ sở nhà hàng, khách sạn, điểm ăn uống phục vụ các đoàn khách trong nước và quốc tế. Công tác vệ sinh môi trường được đảm bảo, nhất là hệ thống nhà vệ sinh công cộng được tỉnh và các doanh nghiệp quan tâm đầu tư, đảm bảo nhà vệ sinh đạt chuẩn, được Tổng cục Du lịch đánh giá là một trong những địa phương có hệ thống nhà vệ sinh công cộng tốt nhất trong cả nước.

Cùng với đó, để tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc khai báo tạm trú cho khách du lịch cũng như phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm lợi dụng du lịch để hoạt động chống phá, từ năm 2010 Công an tỉnh đã triển khai đề án "Khai báo tạm trú, lưu trú cho người nước ngoài, người Việt Nam trên mạng Internet". Đến nay, đã có 650/689 (đạt 94%) cơ sở lưu trú trên địa bàn tỉnh thực hiện khai báo tạm trú qua mạng Internet. Hằng năm, Cục Thống kê xây dựng và triển khai phương án điều tra cơ bản và thống kê du lịch đảm bảo theo yêu cầu của tỉnh, phù hợp với Luật Du lịch.

Từ đầu năm 2020 đến nay, đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế - xã hội toàn cầu. Thực hiện "mục tiêu kép", vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế, tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương, các cơ sở dịch vụ du lịch, khu điểm du lịch thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch theo quy định của Nhà nước, đảm bảo an toàn cho người lao động và khách du lịch. Đồng thời triển khai ứng dụng "Khai báo sức khỏe du lịch", Bluezone và tự đánh giá an toàn Covid-19 tại địa chỉ http://safe.tourism.com.vn.

UBND tỉnh chỉ đạo Sở Du lịch tổ chức cấp phát, căng treo gần 300 poster và 3.000 tờ rơi tuyên truyền về phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tại 20 khu, điểm du lịch, khách sạn. Vận động 12 khách sạn đăng ký tham gia làm nơi cách ly phòng, chống dịch COVID-19, trong đó 04 khách sạn được Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 tỉnh ban hành quyết định thành lập cơ sở cách ly do người nhập cảnh cách ly tự chi trả, đến nay đã tổ chức cách ly cho gần 250 lao động bậc cao, chuyên gia, nhà quản lý, đầu tư, người nước ngoài về làm việc tại Ninh Bình. 

Trong giai đoạn hiện nay, bên cạnh công tác phòng chống dịch, Sở Du lịch cũng tích cực hợp tác với doanh nghiệp xây dựng các sản phẩm mới, các gói kích cầu và chương trình ưu đãi nhằm thu hút khách du lịch đến Ninh Bình. Đặc biệt, Ninh Bình đã duy trì được hình ảnh điểm đến an toàn, trách nhiệm. Tiếp tục được các tạp chí hàng đầu thế giới bình chọn là điểm đến an toàn, hấp dẫn của Việt Nam.