Triển lãm nhằm giúp công chúng hiểu sâu sắc hơn sự khốc liệt của cuộc tập kích chiến lược bằng B-52 của đế quốc Mỹ; giá trị của niềm tin, sự đoàn kết quân, dân một lòng quyết tâm vượt lên những đau thương, mất mát, sự đổ máu, hi sinh làm nên đài hoa chiến thắng để có được Thủ đô Hà Nội - thành phố vì hòa bình hôm nay.

Cách đây 50 năm, liên tục trong 12 ngày đêm, từ 18/12 đến 30/12/1972, cuộc tập kích chiến lược đường không quy mô lớn chưa từng có của đế quốc Mỹ với những "Pháo đài bay B-52" hiện đại, tiên tiến bậc nhất cùng hàng trăm máy bay khác ném bom rải thảm xuống thủ đô Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên và các mục tiêu khác ở miền Bắc Việt Nam. Hà Nội biến thành chiến trường, nhà cửa, bệnh viện, trường học bị phá hủy; sự tang thương, chết chóc bao trùm trong khói lửa chiến tranh. Nhưng với ý chí, niềm tin sắt đá, bản lĩnh, trí tuệ, chủ động, sáng tạo, quân và dân Thủ đô Hà Nội đã cùng quân, dân miền Bắc làm nên chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không".

Sự thất bại của cuộc tập kích chiến lược bằng máy bay B-52 đã buộc Chính phủ Mỹ phải quay lại bàn đàm phán, ký Hiệp định Paris, chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, góp phần vào công cuộc giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Đây là một trong những chiến thắng vĩ đại của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX; biểu tượng rực rỡ về sức mạnh của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, ý chí kiên cường, tầm cao trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam.

Trưng bày tập trung giới thiệu những sưu tập tài liệu, hình ảnh, hiện vật, những câu chuyện kể về cuộc sống sinh hoạt, lao động trong chiến tranh khốc liệt, về tinh thần chiến đấu và phục vụ chiến đấu của quân và dân Hà Nội trong 12 ngày đêm khói lửa cuối năm 1972. Tái hiện một cách sinh động, chân thực về cuộc sống, không khí chiến đấu, phục vụ chiến đấu qua những ký ức của người Hà Nội; những thắng lợi của quân và dân Hà Nội trong 12 ngày đêm cuối năm 1972, diện mạo phát triển của Thủ đô sau 50 năm cũng như quan hệ ngoại giao, hợp tác Việt - Mỹ trong thời kỳ đổi mới, hội nhập quốc tế.

Trưng bày gồm 3 phần:

Phần 1: Tầm nhìn chiến lược: gồm các tài liệu, hiện vật trưng bày như Bản đồ Giới thiệu bối cảnh chung cuộc chiến tranh do đế quốc Mỹ gây ra ở Việt Nam giai đoạn 1964 - 1972; một số hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước thăm, chỉ đạo các đơn vị lực lượng phòng không, không quân; một số tài liệu: Chỉ thị, nghị quyết, công điện…

Phần 2: Hà Nội 12 ngày đêm - Máu và Hoa: các tài liệu, hiện vật sẽ kể lại câu chuyện với âm mưu đưa Hà Nội trở về thời kỳ đồ đá, đế quốc Mỹ đã không chừa bất cứ một mục tiêu nào, cả quân sự lẫn dân sự, đánh thẳng vào Thủ đô Hà Nội, trái tim của cả nước. Nhà ga, bến cảng, đường giao thông, bệnh viện, khu dân cư, trường học… đều trở thành mục tiêu ném bom, hàng nghìn dân thường bị thương vong.

Phần 3: Hoa chiến thắng với nhóm hình ảnh về Hà Nội yên bình, đón chào năm mới, mừng chiến thắng; sự kiện ký Hiệp định Paris chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam; Hà Nội - thành phố vì hòa bình sau 50 năm chiến thắng "Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không" (Hà Nội đổi mới, Hà Nội xanh, thân thiện và thanh bình).

Thông qua các tư liệu, hình ảnh, hiện vật, câu chuyện của nhân chứng lịch sử, trưng bày chuyên đề giúp cho công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu thêm về cuộc sống, chiến đấu của người Hà Nội trong những tháng ngày khói lửa - một Hà Nội kiên cường, lạc quan, tin tưởng vào thắng lợi cuối cùng của cuộc chiến tranh chính nghĩa... Đồng thời góp phần giáo dục cho thế hệ trẻ hôm nay thêm tự hào về truyền thống cách mạng, quyết tâm học tập, rèn luyện để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam.

Trưng bày khai mạc ngày 16/12/2022 và mở cửa đến tháng 4/2023 tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia, số 25 Tông Đản, Hoàn Kiếm, Hà Nội./.