"Vì nghĩa nước non" tập trung khai thác giai đoạn đặc biệt trong cuộc đời công chúa An Tư (là em của vua Trần Thánh Tông và là cô ruột của vua Trần Nhân Tông) khi đã chấp nhận gạt tình riêng, hy sinh bản thân, trở thành "cống vật" và làm thiếp của tướng giặc Thoát Hoan, nhằm kìm hãm quân giặc, cứu đất nước trong lúc gian nguy.

Sau thời gian làm "gián điệp" cho quân nhà Trần, trước khi quân Nguyên tháo chạy, cô đã hóa thân thành ngọn lửa sống dẫn đường cho quân nhà Trần đánh vào doanh trại quân Nguyên, khiến cho Thoát Hoan phải chui vào ống đồng chạy tháo thân về nước… Theo căn cứ sử liệu, sự kiện này diễn ra sau khi Thoát Hoan chỉ huy quân Nguyên tràn vào xâm lược Đại Việt lần thứ 2, Tháng Giêng năm 1285.

Đạo diễn, NSND Hoàng Quỳnh Mai chia sẻ, khi nhận được kịch bản này, chị đã rất hứng thú, dành nhiều thời gian và tâm sức để nghiên cứu, hiểu rõ về nhân vật cũng như bối cảnh lịch sử. "Với tác phẩm gắn với lịch sử, tôi cố gắng nghiên cứu thật kỹ để không đi sai đường. Sau đó, từ các chi tiết dã sử chưa được khẳng định, chúng tôi sáng tạo, khai thác bằng trí tưởng tượng với tố chất của người nghệ sỹ để xây dựng tác phẩm trở nên lãng mạn, bay bổng trong ngôn ngữ của cải lương"- NSND Hoàng Quỳnh Mai nói thêm.

Cũng theo nữ đạo diễn, chị và ê kíp nghệ sỹ và sáng tạo đã dành hơn hai tháng tập luyện nghiêm túc cùng sự hỗ trợ đặc biệt của NSƯT Dạ Ngọc Hương trong vai trò trợ lý đạo diễn và sáng tạo mới có thể công diễn tác phẩm. Điểm đặc biệt theo NSND Hoàng Quỳnh Mai, chị có sự đồng cảm rất lớn với nhân vật chính, công chúa An Tư, sự đồng cảm của những trái tim phụ nữ dành cho nhau, bằng sự thấu hiểu và sẻ chia. "Có lẽ vì thế mà tôi thiên vị hơn, say đắm hơn khi dựng tác phẩm này" - nữ đạo diễn nói.

"Vì nghĩa nước non" quy tụ dàn nghệ sỹ trẻ, tài năng của nhà hát. Trong đó, thủ vai công chúa An Tư là diễn viên Thùy Dung, với chiều cao lý tưởng 1,76m, gương mặt khả ái và giọng hát mượt mà, ngọt ngào. Cô đã từng đoạt 7 huy chương vàng và bạc trong các kỳ hội diễn. Trước đó, Thùy Dung đã có nhiều vai diễn ấn tượng, đặc biệt là vai Nguyễn Thị Lộ (vợ Nguyễn Trãi) trong vở Bên ánh sao khuê. Ngoài ra, vở diễn còn có sự góp mặt đáng chú ý của các diễn viên: NSƯT Mạnh Hùng vai Thoát Hoan, nghệ sỹ Hồng Hạnh vai Cốt Đãi Tam, nghệ sỹ Lê Tuấn vai Trần Thông, nghệ sỹ Văn Thuân vai vua Trần Thánh Tông, nghệ sỹ Vũ Long vai vua Trần Nhân Tông.

NSND Hoàng Quỳnh Mai cho biết, trong những ngày Hà Nội nóng cao điểm, các nghệ sĩ vẫn miệt mài tập luyện để vở diễn kịp ngày ra mắt. "Những ngày nóng kinh khủng, các diễn viên ngày 3 buổi đến Nhà hát lăn lê bò toài, nhiều nghệ sĩ ốm vì phải tập luyện trong thời tiết khắc nghiệt. Nữ diễn viên chính Thùy Dung bị phù nề thanh đới vì tập nhiều quá, phải bơm thuốc kháng sinh vào họng, gầy rộc đi mấy cân. Nam diễn viên Mạnh Hùng (vai Thoát Hoan) bị u xơ, phải điều trị thuốc mệt và hại sức khỏe lắm nhưng "sinh nghệ tử nghệ", lên sân khấu là phải hay, phải đẹp"- NSND Hoàng Quỳnh Mai chia sẻ.

Nữ đạo diễn cho biết thêm, bằng tình yêu nghề, chịu khó, chịu khổ, các nghệ sĩ vẫn luôn say mê tập luyện, dù sân khấu không có điều hòa, chỉ có điều hòa ở dưới phòng. Những ngày cao điểm sợ quá tải điện, các phòng ban tắt hết điều hòa cho diễn viên tập.