Người Gia-rai tổ chức Lễ tạ ơn tại “Ngôi nhà chung”
21/11/2016 | 15:17Sáng 19/11, Lễ tạ ơn đã được tiến hành tại làng Gia-rai, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội). Đây là một những hoạt động tham gia Tuần “ Đại đoàn kết các dân tộc- Di sản Văn hóa Việt Nam” của dân tộc Gia-rai đến từ tỉnh Gia Lai.
Già làng khấn giàng và thần linh. Ảnh: Cao Hà Trung
Trong truyền thống của đồng bào, việc báo hiếu cha mẹ rất quan trọng, không chỉ được thực hiện qua cư xử hàng ngày mà còn thể hiện bằng lễ “Tạ ơn cha mẹ” vô cùng trang trọng. Lễ Tạ ơn tạ thường được tổ chức khi người con đã lập gia đình, kinh tế ổn định và tiến hành vào tiết nông nhàn, sau lễ mừng lúa mới. Người con chủ động sắp xép mọi việc và thông báo với cha mẹ, dòng tộc về việc quan trọng này.
Dù chỉ gói gọn trong từng gia đình, dòng tộc nhưng Lễ được tổ chức khá long trọng trong hai ngày. Ngày đầu tiên là dành cho phần lễ trong gia đình thân thuộc, còn ngày hôm sau mới mời bà con, anh em ở làng xa đến ăn uống chung vui.
Dâng quà cho cha mẹ. Ảnh: Cao Hà Trung
Vào ngày đã được sự đồng ý của cha mẹ gia đình người con sẽ mang lễ vật đến với một ghè rượu ngon đặt giữa nhà và bắt đầu mổ gà và heo. Sau đó, lấy tiết con vật cúng bôi lên ghè rượu, lấy một phần gan sống của các con vật đem xâu vào cây tre rồi cột trên miệng ghè để cúng ông bà tổ tiên và một phần đem ra ngoài sân cúng thần linh. Gà, thịt heo được nướng, xâu vào cây tre rồi cùng cột vào cây nơi buộc ghè rượu. Họ sẽ lấy một nhánh lá rừng nhúng vào trong ghè rượu cúng rồi phẩy rượu lên cha mẹ và con.
Người con trai dâng rượu cho cha. Ảnh: Cao Hà Trung
Bắt đầu buổi lễ, Già làng sẽ chất vấn người con về lý do của việc tổ chức buôi lễ. Người con trả lời về việc làm lễ để tạ ơn cha mẹ đã sinh dưỡng, đến nay đã trưởng thành, lập gia đình, sinh con đẻ cái, có nhà riêng, có ruộng riêng và làm ăn khấm khá nên tổ chức nghi lễ này để tỏ một chút lòng hiếu thảo với cha mẹ.
Già làng sẽ khấn và báo cáo giàng, thần linh về chứng giám và phù hộ cho cha mẹ, gia đình người con sức khỏe, gặp nhiều may mắn…
Tiếp theo, cha mẹ và con sẽ lần lượt khấn vái thần linh, ông bà, tổ tiên, mời họ về cùng hưởng và chứng kiến sự hiếu thuận của con cháu. Cảm ơn họ đã ban cho sự giàu có, no đủ, gia đình bình yên, hạnh phúc…
Sau đó, chính tay người con sẽ làm các món ăn ngon dâng lên cha mẹ mình. Gà sẽ được lóc xương nấu cháo; heo sẽ lấy phần thịt thăn đem nướng.
Sau phần nghi thức là phần hội với màn dân ca dân vũ và trò chơi truyên thống. Đây là giờ phút nghỉ ngơi, vui chơi của mọi người sau những ngày lao động vất vả.
Lễ tạ ơn cha mẹ là một nét đẹp trong đời sống văn hóa ứng xử của cộng đồng người Gia-rai, mang đậm tính bản sắc dân tộc và giá trị nhân văn sâu sắc. Thông qua việc tổ chức tái hiện nghi lễ này, cộng đồng Gia-rai đến từ Gia Lai đã góp phần tôn vinh, quảng bá nét đẹp trong văn hóa truyền thống của mình với du khách đến tham quan “Làng” và làm phong phú thêm các hoạt động của Tuần “ Đại đoàn kết các dân tộc- Di sản Văn hóa Việt Nam”./.