Kể từ khi thành lập vào năm 1960, Bảo tàng Quảng Ninh đã có bước chuyển quan trọng khi được tỉnh đầu tư xây mới vào năm 2013 với quy mô hoành tráng, lối kiến trúc độc đáo, mô phỏng vỉa than đen óng ánh là hình ảnh đặc trưng của Vùng mỏ Quảng Ninh. Cùng với cơ sở hạ tầng, tư duy hoạt động của đơn vị cũng có sự chuyển đổi tích cực. Thay vì trưng bày hiện vật theo lối cũ khô cứng, đơn điệu, Bảo tàng Quảng Ninh được định hướng theo lối hiện đại, có sự đồng bộ từ sơ sở vật chất đến thiết bị phục vụ trưng bày, qua đó giới thiệu khá đầy đủ sự đa dạng, phong phú về thiên nhiên, vùng đất, con người Quảng Ninh qua các giai đoạn lịch sử.

Hiện nay, 2 không gian trưng bày ngoài trời và trong nhà của Bảo tàng đang trưng bày gần 9.000 hiện vật. Trong đó, không gian trưng bày ngoài trời là không gian mở được trưng bày với các hiện vật thể khối lớn theo các sưu tập tượng, điêu khắc; sưu tập pháo cổ và vũ khí hiện đại và khối than đá nguyên khối lớn nhất Việt Nam.

12 không gian trưng bày trong nhà được chia thành những chủ đề khác nhau. Trong đó, gây ấn tượng với khách ngay tại sảnh Bảo tàng là bộ xương cá voi xám lớn và bè Trà Cổ, một phương tiện độc đáo dùng để đánh bắt thủy hải sản của người dân vùng biển Quảng Ninh. Không gian trưng bày đa dạng sinh học được thể hiện qua 4 ống núi phong phú các hiện vật, nhiều màu sắc rất độc đáo…

Không gian trưng bày Tiền - Sơ sử và Kỷ nguyên Đại Việt được thiết kế độc đáo theo hình dáng con thuyền khổng lồ, sẽ đưa du khách ngược dòng lịch sử trở về với những giá trị lịch sử, văn hóa mang đậm dấu ấn dân tộc. Không gian trưng bày Cách mạng, kháng chiến được thiết kế độc đáo với biểu tượng là lòng máy bay, đưa đến cho khách tham quan những trải nghiệm mới lạ và hấp dẫn…

Tầng 3 là không gian trưng bày về ngành than, tái hiện lịch sử khai thác than tại Quảng Ninh. Trong không gian văn hóa các dân tộc Quảng Ninh, Bảo tàng đã chọn 6 trong tổng số 21 dân tộc của tỉnh để trưng bày với những nét văn hóa tiêu biểu, đặc sắc. Không gian trưng bày Bác Hồ với Quảng Ninh được thiết kế trang trọng, giúp cho người xem thấy được cuộc đời, sự nghiệp của Người cũng như tình cảm sâu sắc của Bác dành cho nhân dân các dân tộc Quảng Ninh…

Không gian trưng bày Cổ vật và Bảo vật quốc gia sử dụng lối trưng bày tối giản, mang đến cho người xem cảm nhận chân thực nhất về những hiện vật quý hiếm, có niên đại lịch sử lâu đời. Đặc biệt, tại không gian này, Bảo tàng Quảng Ninh đã thiết kế phòng trưng bày đặc biệt, trưng bày 8 hiện vật được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia từ năm 2018 đến nay...

Cùng với trưng bày thường xuyên cố định, Bảo tàng Quảng Ninh tổ chức khoảng 3 cuộc trưng bày chuyên đề hàng năm, góp phần đa dạng và làm mới cho hoạt động bảo tàng. Nhiều chương trình trải nghiệm văn hóa cũng được Bảo tàng sáng tạo tổ chức, để làm phong phú các hoạt động và thu hút du khách.

Bên cạnh đó, đơn vị cũng chủ động trong việc tăng thời gian mở cửa, nâng cao chất lượng trưng bày và công tác phục vụ. Theo đó, từ năm 2019, đơn vị đã thực hiện theo lịch làm việc mới, mở cửa tất cả các ngày trong tuần, chỉ nghỉ phục vụ vào duy nhất thứ 2 tuần cuối cùng trong tháng. Việc chỉnh lý, bổ sung hiện vật tại các không gian trưng bày thường xuyên được đơn vị thực hiện theo quy định, đảm bảo hiện vật có sự đổi mới, nâng lên về chất.

Đơn vị cũng chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của đơn vị bằng việc cử cán bộ tham gia các khóa học bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, đặc biệt là thuyết minh, rồi kỹ năng giao tiếp trước đám đông và khả năng thuyết trình…

Nhờ áp dụng các giải pháp đồng bộ, lượng khách đến với Bảo tàng Quảng Ninh ngày càng tăng, năm sau tăng hơn năm trước khoảng 20%. Không kể 2 năm gần đây chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến lượng khách, doanh thu sụt giảm, thì năm 2019 là giai đoạn cao điểm của Bảo tàng khi đơn vị đón tới 380.000 lượt khách, tổng thu từ bán vé tham quan đạt hơn 10 tỷ đồng.

Hoạt động hiệu quả, Bảo tàng Quảng Ninh là một trong số ít bảo tàng trong cả nước tự chủ được kinh phí hoạt động. Từ năm 2015 đến hết năm 2018, đơn vị tự bảo đảm 20% và đến năm 2019, Bảo tàng hoạt động trên cơ sở tự chủ 100% nguồn kinh phí chi thường xuyên…

Với phương thức hoạt động tiến tới xu hướng của bảo tàng hiện đại, Bảo tàng Quảng Ninh đã dần trở thành điểm đến của du lịch Quảng Ninh. Việc được công nhận Bảo tàng loại I là cơ hội để đơn vị tiếp tục nâng cao vị thế của Bảo tàng Quảng Ninh trên “bản đồ” bảo tàng thế giới.