Tại Hội thảo khoa học "Thủ đô Hà Nội trong kỷ nguyên phát triển mới", nhiều ý kiến tham luận của các chuyên gia cho rằng du lịch Hà Nội trong nhiều năm qua đã ghi nhận những kết quả tích cực về quy mô khách. Tuy nhiên, khi cạnh tranh giữa các điểm đến ngày càng gay gắt, cách phát triển dựa chủ yếu vào gia tăng số lượng đang dần bộc lộ những hạn chế, từ áp lực lên hạ tầng, môi trường cho tới hiệu quả kinh tế chưa tương xứng.

Theo các đại biểu, vấn đề trọng tâm của du lịch Thủ đô hiện nay không còn là thu hút khách bằng mọi giá, mà là nâng cao chất lượng dòng khách, kéo dài thời gian lưu trú và tăng mức chi tiêu. Đây cũng là xu hướng phát triển chung của nhiều đô thị du lịch lớn trên thế giới khi chuyển sang giai đoạn phát triển theo chiều sâu.

GS.TS. Phùng Hữu Phú – Nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương nhấn mạnh, trong kỷ nguyên phát triển mới, tăng trưởng cần được nhìn nhận trên phương diện chất lượng và hiệu quả. Theo ông, việc nâng cao giá trị gia tăng của các ngành dịch vụ, trong đó có du lịch, là yêu cầu tất yếu để bảo đảm phát triển bền vững.

Trong cơ cấu sản phẩm du lịch Hà Nội, di sản văn hóa vẫn được xác định là lợi thế nổi bật. Tuy nhiên, các tham luận thống nhất cho rằng cách tiếp cận đối với di sản cần có sự thay đổi. Di sản không chỉ dừng lại ở vai trò điểm tham quan đơn lẻ mà cần được xem là chất liệu để xây dựng những trải nghiệm văn hóa có chiều sâu.

Phân tích giá trị văn hiến Thăng Long – Hà Nội, GS.TS. Phạm Hồng Tung (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng di sản chỉ thực sự phát huy giá trị khi gắn với con người và các câu chuyện lịch sử. Ông nhấn mạnh, du khách không chỉ tìm kiếm hình ảnh mà còn mong muốn cảm xúc, tri thức và sự kết nối với không gian văn hóa.

Các phân tích tại hội thảo cho thấy, nhóm khách có mức chi tiêu cao thường quan tâm tới những trải nghiệm mang tính giáo dục, khám phá và tương tác. Đây là phân khúc phù hợp với thế mạnh di sản của Hà Nội, nếu được tổ chức bài bản và đầu tư đúng hướng.

Một nội dung được nhiều tham luận đề cập là yêu cầu chuyển từ khai thác điểm đến đơn lẻ sang tổ chức chuỗi giá trị du lịch. Việc nâng cao chất lượng dòng khách đòi hỏi các sản phẩm du lịch phải được liên kết chặt chẽ với dịch vụ lưu trú, ẩm thực, sáng tạo và các hoạt động văn hóa bổ trợ.

PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương – Viện trưởng Viện Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam cho rằng khai thác di sản cần đặt trong tư duy thị trường. Theo PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương, di sản phải được chuyển hóa thành những sản phẩm trải nghiệm văn hóa đặc sắc, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của du khách.

Theo kỷ yếu hội thảo, khi chuỗi giá trị được tổ chức hợp lý, du lịch di sản không chỉ tạo ra hiệu quả kinh tế cao hơn mà còn góp phần giảm áp lực cho các điểm đến truyền thống vốn thường xuyên quá tải vào mùa cao điểm.

Các tham luận cũng nhấn mạnh vai trò then chốt của công tác quản trị điểm đến trong việc nâng cao chất lượng dòng khách. Phân luồng khách hợp lý, kiểm soát hoạt động dịch vụ và tổ chức không gian trải nghiệm được xem là những yếu tố quyết định đến cảm nhận của du khách.

PGS.TS. Phạm Duy Đức – Nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng việc khai thác di sản cần gắn với quản lý bền vững. Theo ông, khai thác di sản không đồng nghĩa với khai thác tối đa, mà phải là khai thác hợp lý để vừa bảo tồn giá trị, vừa tạo ra lợi ích kinh tế lâu dài.

Theo các ý kiến tại hội thảo, quản trị hiệu quả sẽ góp phần nâng cao chất lượng trải nghiệm, từ đó hình thành nhóm khách quay trở lại và lan tỏa hình ảnh điểm đến theo hướng tích cực, bền vững.

Một vấn đề khác được nhiều tham luận đề cập là vai trò của con người trong việc nâng cao chất lượng dòng khách. Trải nghiệm du lịch, xét đến cùng, được tạo nên từ sự tương tác giữa du khách với cộng đồng cư dân và đội ngũ làm du lịch.

PGS.TS. Lê Quý Đức (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh) cho rằng chất lượng dòng khách phụ thuộc lớn vào môi trường văn hóa và cách ứng xử tại điểm đến. Theo ông, không gian văn hóa cùng lối ứng xử của con người chính là yếu tố quyết định cảm xúc và ấn tượng của du khách.

Các phân tích tại hội thảo cho thấy, đầu tư cho nguồn nhân lực du lịch, từ công tác quản lý, đội ngũ hướng dẫn viên đến cộng đồng địa phương, chính là đầu tư cho chất lượng dòng khách và hiệu quả phát triển lâu dài của du lịch Thủ đô.

Nhiều tham luận cũng cho rằng nâng cao chất lượng dòng khách cần gắn với sự phát triển của công nghiệp văn hóa và sáng tạo. Khi di sản được kết nối với nghệ thuật, thiết kế, trình diễn và truyền thông, trải nghiệm du lịch sẽ được làm mới, qua đó gia tăng sức hấp dẫn và giá trị gia tăng.

PGS.TS. Phạm Thị Thanh Bình (Đại học Mở Hà Nội) nhấn mạnh vai trò của đổi mới sáng tạo trong khai thác di sản. Theo bà, sự kết hợp giữa di sản và sáng tạo cho phép hình thành những sản phẩm du lịch có chiều sâu, phù hợp với thị hiếu của du khách hiện đại.

Theo kỷ yếu hội thảo, Hà Nội đang sở hữu lợi thế lớn để phát triển các sản phẩm du lịch văn hóa chất lượng cao nhờ nguồn lực sáng tạo dồi dào cùng đội ngũ trí thức, nghệ sĩ đông đảo.

Một góc nhìn khác được đề cập là vai trò của truyền thông trong việc nâng cao chất lượng dòng khách. Thay vì quảng bá dàn trải, truyền thông cần hướng tới định vị rõ phân khúc, làm nổi bật giá trị trải nghiệm và chiều sâu văn hóa của điểm đến.

Các tham luận cho rằng truyền thông đúng hướng sẽ giúp Hà Nội thu hút nhóm khách phù hợp với năng lực tiếp nhận và mục tiêu phát triển bền vững, thay vì tạo ra áp lực quá lớn về số lượng.

Các ý kiến tại Hội thảo khoa học "Thủ đô Hà Nội trong kỷ nguyên phát triển mới" thống nhất rằng nâng cao chất lượng dòng khách là định hướng chiến lược của du lịch Hà Nội trong giai đoạn tới. Khi di sản được khai thác như chất liệu cho trải nghiệm, sáng tạo và quản trị điểm đến, đây sẽ là nền tảng để Thủ đô phát triển du lịch theo chiều sâu.

Trong bối cảnh du lịch toàn cầu đang chuyển mạnh sang mô hình chất lượng cao, việc thay đổi từ tư duy khai thác di sản sang tư duy nâng cao chất lượng dòng khách được xem là bước đi cần thiết để Hà Nội gia tăng giá trị kinh tế, bảo đảm phát triển bền vững và khẳng định vị thế điểm đến văn hóa có chiều sâu trong kỷ nguyên mới.