Thực hiện Quyết định số 210/QĐ-TTg ngày 8-2-2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược văn hóa đối ngoại của Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố cụ thể hóa nội dung Chiến lược thành kế hoạch hoạt động, chủ động triển khai thực hiện theo chương trình công tác năm của địa phương, đơn vị, gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 9 (khóa XI) “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”; Quyết định số 1755/QĐ-TTg ngày 8-9-2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và Nghị quyết số 07-NQ/TU của BCH Đảng bộ tỉnh ngày 9-6-2016 “Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh”. Các hoạt động tuyên truyền, phổ biến chiến lược được ngành VH, TT và DL tỉnh phối hợp với các ngành, địa phương tổ chức thông qua các hình thức: các phương tiện thông tin đại chúng; hệ thống phát thanh cơ sở; cổ động trực quan; trưng bày, triển lãm; biểu diễn nghệ thuật; quảng bá, giới thiệu, xúc tiến du lịch… Qua đó, đã tạo được chuyển biến tích cực trong nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các tầng lớp nhân dân, nhất là đội ngũ cán bộ phụ trách văn hóa cơ sở về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của văn hóa đối ngoại trong thời kỳ CNH-HĐH và hội nhập quốc tế.

Từ năm 2015 đến nay, Sở VH, TT và DL đã tổ chức, phối hợp tổ chức nhiều chương trình văn hóa đối ngoại, hội thảo, triển lãm quốc tế như: Hội thảo “Văn hóa thờ Nữ thần (Mẫu) ở Việt Nam và châu Á - Bản sắc và giá trị”; “Nghiên cứu tín ngưỡng trong thời kỳ đương đại (trường hợp Tín ngưỡng thờ Mẫu)”; Triển lãm “Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt - Bản sắc và giá trị” tại Bảo tàng tỉnh… Tiêu biểu là Chương trình giới thiệu di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Nghi lễ Chầu văn của người Việt tại quần thể di tích lịch sử - văn hóa Phủ Dầy (Vụ Bản) thu hút hơn 20 đại sứ, đại diện, trưởng đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam cùng các nhà nghiên cứu văn hóa, tín ngưỡng trong nước đến dự và trải nghiệm di sản. Đặc biệt, năm 2017, UBND tỉnh đã phối hợp với Bộ VH, TT và DL tổ chức thành công Lễ đón bằng UNESCO ghi danh “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại với sự tham gia của đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, đại sứ của 10 nước trên thế giới. Sau khi được vinh danh, tỉnh đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá quản lý di sản để cộng đồng nhận diện đúng giá trị “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt”. Sau khi nghề sơn mài Cát Đằng được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (năm 2018), tỉnh ta và thành phố Hà Nội, tỉnh Bình Dương, Bộ VH, TT và DL phối hợp với Hàn Quốc và các cơ quan liên quan xây dựng Hồ sơ đa quốc gia “Nghệ thuật sơn mài truyền thống” đề nghị UNESCO đưa vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Giai đoạn 2015-2020, tỉnh ta đã đón nhiều đoàn cán bộ, khách quốc tế đến Việt Nam nghiên cứu các thương cảng cổ tại miền Bắc và Bắc Trung Bộ…

Đẩy mạnh giao lưu, hợp tác hữu nghị quốc tế, tỉnh ta đã tổ chức nhiều chương trình văn hóa, văn nghệ như Chương trình giao lưu “Những ngày văn hoá Nhật Bản tại Nam Định” gồm chuỗi sự kiện: “Những ngày phim Nhật Bản”, triển lãm ảnh “Vẻ đẹp Nhật Bản” và “Búp bê Nhật Bản”, giới thiệu những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, những di tích lịch sử - văn hoá của xứ sở mặt trời mọc đã được UNESCO ghi danh, thu hút sự quan tâm của nhân dân. Hoạt động này là nhịp cầu thúc đẩy giao lưu văn hóa giữa Việt Nam - Nhật Bản, đồng thời là dịp quảng bá về lịch sử văn hiến của mảnh đất, con người Nam Định đến bạn bè quốc tế. Năm 2019, Đoàn nghệ thuật dân tộc thành phố Erenhot (Nội Mông - Trung Quốc) đã sang biểu diễn tại thành phố Nam Định, thu hút đông đảo nhân dân đến thưởng thức. Các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp tỉnh tổ chức biểu diễn chương trình nghệ thuật đặc sắc đón Đoàn đại biểu cấp cao tỉnh U Đôm Xay, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào sang thăm và làm việc tại tỉnh ta. Trung tâm Văn hóa, Điện ảnh và triển lãm tỉnh, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh còn tham gia biểu diễn, giới thiệu di sản văn hóa “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” trong Lễ khai mạc Tuần văn hóa “Đại đoàn kết các dân tộc - Di sản văn hóa Việt Nam” tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội); Liên hoan trình diễn các di sản văn hóa phi vật thể tại Lễ hội Thành Tuyên (Tuyên Quang); liên hoan trình diễn các di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại và triển lãm di sản văn hóa, du lịch biển đảo Việt Nam (Khánh Hòa) và Tuần Văn hóa - Du lịch (Bạc Liêu)…

Tăng cường công tác văn hóa đối ngoại trong lĩnh vực thể thao, năm 2017, tỉnh ta đăng cai tổ chức thành công Giải bóng chuyền vô địch các CLB nam châu Á với 13 đội tuyển các quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự; đoàn VĐV tỉnh tham dự nhiều giải thể thao quốc tế như: Olympic Rio năm 2016 tại Brazil; ASIAD năm 2018 tại Indonesia; SEA Games 28 năm 2015 tại Singapore, SEA Games 29 năm 2017 tại Malaysia; SEA Games 30 năm 2019 tại Philippin; Giải điền kinh Grand Prix châu Á tại Ấn Độ; Giải điền kinh quốc tế Thái Lan mở rộng; Giải thi đấu giao hữu quốc tế các thành phố ASEAN - Trung Quốc; Giải điền kinh Singapore mở rộng; Giải điền kinh Đài Loan mở rộng, Giải vô địch vật cổ điển trẻ, vật tự do châu Á tại Thái Lan… Giai đoạn 2015-2020, các đội tuyển VĐV trẻ của tỉnh, nhất là trong lĩnh vực đào tạo VĐV bóng đá thường xuyên có những chuyến du đấu, tập huấn định kỳ hàng năm tại các tỉnh, thành phố của Trung Quốc. Đây vừa là cơ hội để vận động viên thi đấu cọ xát vừa là cơ hội để quảng bá, giới thiệu những đặc trưng văn hóa về mảnh đất và con người Nam Định nói riêng, đất nước Việt Nam nói chung đến với bạn bè quốc tế.

Trong lĩnh vực du lịch, các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch đẩy mạnh tuyên truyền, giới thiệu các khu, điểm du lịch, các sản phẩm du lịch trong tỉnh. Sở VH, TT và DL tổ chức cuộc thi “Ảnh đẹp du lịch Nam Định” thu hút sự quan tâm của nhiều tác giả ở nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước; tổ chức Hội thảo “Xây dựng và quảng bá thương hiệu sản phẩm du lịch đặc thù của tỉnh Nam Định”; biên soạn, in ấn và xuất bản sách ảnh “Du lịch Nam Định”, bản đồ du lịch, tập gấp giới thiệu các khu, điểm du lịch... Xây dựng nhiều nội dung giới thiệu di tích lịch sử, danh thắng, thông tin các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh và các sở, ngành. Tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá du lịch, tỉnh ta đang triển khai phát triển sản phẩm du lịch đa dạng, độc đáo theo Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2018-2020; thường xuyên tổ chức nghiên cứu, định hướng phát triển các sản phẩm du lịch đặc thù của tỉnh, tạo điểm nhấn có sức hấp dẫn đối với du khách trong nước và quốc tế. Đặc biệt, năm 2019, các thành phần kinh tế trong và ngoài tỉnh đã tích cực đầu tư xây dựng hệ thống khách sạn nhà nghỉ, nhà hàng, dịch vụ vui chơi giải trí và mua sắm phương tiện vận chuyển khách du lịch. Trong đó, Tập đoàn Nam Cường khai trương khách sạn tiêu chuẩn 4 sao tại thành phố Nam Định; mô hình Ecohost Hải Hậu là mô hình du lịch trải nghiệm nông nghiệp, nông thôn đi vào hoạt động năm 2018 đã trở thành một trong những điều kiện thuận lợi trong quá trình đón tiếp khách quốc tế, giao thoa văn hóa và phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của địa phương.

Thời gian tới, ngành VH, TT và DL tỉnh tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chiến lược văn hóa đối ngoại; tổ chức các hoạt động quảng bá, giới thiệu hình ảnh đất nước, văn hóa, con người Việt Nam nói chung, tỉnh Nam Định nói riêng đến với bạn bè thế giới thông qua các chương trình, sự kiện nghệ thuật, lễ hội trên địa bàn tỉnh. Tổ chức các hoạt động giao lưu văn hoá, văn nghệ, xây dựng chương trình hợp tác về văn hóa nhân dịp các chuyến thăm của đoàn ngoại giao về địa phương; xúc tiến du lịch, tìm kiếm cơ hội hợp tác, đầu tư. Xây dựng thương hiệu điểm đến du lịch Nam Định gắn với tiềm năng thế mạnh phát triển sản phẩm du lịch văn hóa tâm linh, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cùng với tinh hoa ẩm thực của tỉnh; lựa chọn các sản phẩm, đặc sản của quê hương dùng làm tặng phẩm phục vụ các sự kiện, hoạt động đối ngoại của tỉnh. Tạo môi trường thuận lợi thu hút vốn đầu tư nước ngoài trong các lĩnh vực VH, TT và DL; đẩy mạnh thực hiện chủ trương mở rộng, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế về văn hoá. Vận động các cơ sở, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tham gia trưng bày, quảng bá sản phẩm (nhất là sản phẩm làng nghề) tại các hội chợ, triển lãm trong và ngoài tỉnh và tham gia các phiên chợ hàng Việt tại nước ngoài khi đảm bảo các điều kiện. Xây dựng, bổ sung đội ngũ tuyên truyền viên cơ sở, tạo điều kiện bồi dưỡng kiến thức cho các tuyên truyền viên chủ chốt làm hạt nhân cho công tác thông tin đối ngoại và tuyên truyền bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam./.