Dự lễ kỷ niệm có Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy; Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hoá Lại Thế Nguyên; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá Đỗ Minh Tuấn; Phó Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hoá Trịnh Tuấn Sinh; đại diện lãnh đạo các Cục, Vụ thuộc Bộ VHTTDL, HĐND, UBND tỉnh Thanh Hoá và các ban ngành, địa phương trong và ngoài tỉnh cùng đông đảo nhân dân, du khách thập phương.

Lễ kỷ niệm bắt đầu với nghi thức rước kiệu Vua Lê Thái Tổ và kiệu Trung Túc Vương Lê Lai theo nghi thức truyền thống về Sân rồng Chính Điện Lam Kinh, lễ dâng hương tưởng niệm vua Lê Thái Tổ và nghĩa sĩ Lam Sơn. Sau các nghi thức tế lễ, trong không khí linh thiêng, trang trọng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa, Đầu Thanh Tùng, Trưởng Ban tổ chức Lễ hội Lam Kinh năm 2023 đã đọc diễn văn ôn lại những dấu son vàng trong lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc, truyền thống uống nước nhớ nguồn gắn với công lao của Anh hùng dân tộc Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

Lê Lợi sinh ra và lớn lên trong bối cảnh đất nước đang đứng trước một thử thách hết sức nguy nan; từ năm 1407, sau khi cuộc kháng chiến của nhà Hồ thất bại, nước Đại Việt rơi vào ách đô hộ của nhà Minh. Vận mệnh Quốc gia cùng với nền văn hóa dân tộc đứng trước nguy cơ bị hủy diệt và cuộc sống của Nhân dân rơi vào cảnh lầm than. Với tinh thần yêu nước, căm thù giặc, năm 1416, tại Lũng Nhai, Lê Lợi đã cùng 18 vị tướng tài tâm phúc đã mở Hội thề quyết tâm chống lại giặc Minh, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ cho Nhân dân. Lời thề thiêng liêng đã lan tỏa và thu hút anh hùng hào kiệt từ mọi miền đất nước tìm về Lam Sơn tụ nghĩa. Ngày mùng 2 Tết năm Mậu Tuất - 1418, trong không khí thiêng liêng của tết cổ truyền dân tộc, tại vùng rừng núi Lam Sơn, dưới sự lãnh đạo của Lê Lợi, cuộc khởi nghĩa chống giặc Minh xâm lược bùng nổ.

Trải qua 10 năm nếm mật nằm gai với bao đau thương mất mát, bằng nghệ thuật quân sự lấy yếu chống mạnh, lấy ít địch nhiều, nghĩa quân Lam Sơn ngày càng lớn mạnh, luôn giành thế chủ động trên các chiến trường. Với chiến thắng Chi Lăng, Xương Giang, Cần Trạm, buộc giặc Minh phải ký Hội thề Đông Quan… Năm 1428, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đã kết thúc và thắng lợi, đất nước sạch bóng ngoại bang xâm lược. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo đã tạo nên một trong những mốc son đỉnh cao trong lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc ta; trở thành biểu tượng cho lòng yêu nước nồng nàn, ý chí anh dũng, quật cường và quyết tâm đánh đuổi kẻ thù xâm lược của Nhân dân ta trong thời kỳ phong kiến. Người anh hùng có công đầu vì sự nghiệp vẻ vang ấy là Bình Định Vương Lê Lợi cùng với các tướng sĩ và đồng bào cả nước.

Sau khi giành được độc lập cho đất nước, ngày 15 tháng 4 năm Mậu Thìn - 1428, tại Điện Kính Thiên của kinh thành Thăng Long, Bình Định Vương Lê Lợi lên ngôi Hoàng Đế, lấy niên hiệu là Thuận Thiên, khôi phục quốc hiệu Đại Việt, lập nên vương triều Hậu Lê kéo dài hơn 360 năm lịch sử. Đây là thời kỳ nước Đại Việt được hồi sinh và trở thành một quốc gia cường thịnh vào bậc nhất ở Đông Nam Á nửa sau thế kỷ 15.

Nhìn lại toàn bộ cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, có thể thấy rõ tài cầm quân, lãnh đạo, chỉ đạo chiến tranh của Lê Lợi. Ông và bộ thống soái nghĩa quân đã vạch ra những sách lược tài tình, phù hợp từng giai đoạn thăng trầm của cuộc khởi nghĩa, để rồi từ đó kết thúc chiến tranh đúng thời cơ, mở đường hòa hiếu lâu dài, giữ cho đất nước được thái bình. Trong sáu năm ở ngôi Hoàng đế, Lê Thái Tổ cho xây dựng một nhà nước Trung ương tập quyền vững mạnh, ban hành nhiều chính sách tiến bộ về ruộng đất, phát triển công thương nghiệp, cho lưu hành tiền tệ, đẩy mạnh giáo dục và lựa chọn hiền tài, mở rộng bang giao, giữ yên bờ cõi. Nhờ đó, nước Đại Việt vào thời hậu Lê đã trở nên thái bình, thịnh trị, Nhân dân được sống yên vui, hạnh phúc. Mặc dù hơn sáu thế kỷ đã trôi qua, nhưng những sách lược đúng đắn của Lê Lợi - lãnh tụ kiệt xuất của nghĩa quân Lam Sơn, vẫn còn nguyên giá trị, cần được tiếp tục nghiên cứu, phát triển và vận dụng sáng tạo vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa nhấn mạnh, đây là sự kiện quan trọng, thể hiện sự tri ân, tôn vinh những cống hiến, công lao, sự hy sinh to lớn của Anh hùng dân tộc Lê Lợi và các tướng sĩ, nghĩa quân Lam Sơn, cùng Nhân dân cả nước trong lịch sử dựng nước và giữ nước; khơi dậy nét đẹp truyền thống văn hóa và nêu cao lòng tự hào, tự tôn dân tộc, góp phần giáo dục và phát huy truyền thống lịch sử - văn hóa, truyền thống yêu nước, xây dựng và bảo vệ tổ quốc, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng của tỉnh nhà.

Với truyền thống lịch sử, văn hóa của quê hương, tự hào về di sản văn hóa được tôn vinh; đồng thời, được sự quan tâm của Trung ương, sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp và đặc biệt là sự đồng lòng, chung tay góp sức của toàn thể Nhân dân, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tin tưởng rằng, công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh trong thời gian tới sẽ gắn kết chặt chẽ hơn nữa giữa bảo tồn di sản văn hóa với phát triển kinh tế, du lịch, góp phần giới thiệu, quảng bá những giá trị lịch sử, văn hóa tốt đẹp của đất và người Xứ Thanh đến với đồng bào trong nước và bạn bè quốc tế. Qua đó, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết đại hội Đảng các cấp, Nghị quyết số 58-NQ/TW ngày 5.8.2020 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa với mục tiêu đến năm 2030, Thanh Hoá là tỉnh giàu đẹp, văn minh và hiện đại; phấn đấu đến năm 2045 là tỉnh phát triển toàn diện và kiểu mẫu của cả nước.

Sau màn đánh trống khai hội của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đỗ Minh Tuấn, nghi lễ đọc chúc văn tấu cáo, tưởng nhớ công lao của Đức Thái Tổ Cao hoàng đế, các vị vua, hoàng thái hậu nhà Lê, công thần và các tướng sĩ nghĩa quân Lam Sơn đã diễn ra trang trọng tại sân rồng trước Chính điện Lam Kinh. Tiếp đó là phần hội với chương trình nghệ thuật sân khấu thực cảnh với sự tham gia của hơn 250 diễn viên với chủ đề “Khởi nghĩa Lam Sơn - dấu son rực rỡ” được dàn dựng công phu, có sự kết hợp giữa cảnh dựng trước hiện trường với hình ảnh từ đèn Led và hiệu ứng âm thanh, ánh sáng hiện đại đã mang đến cho người xem xúc cảm ấn tượng. Chương trình nghệ thuật đã tái hiện một giai đoạn lịch sử hào hùng và những công lao, sự nghiệp to lớn của người anh hùng áo vải Lê Lợi cùng các tướng sĩ, Nhân dân đã đánh đuổi giặc Minh xâm lược, giành độc lập tự chủ và xây dựng đất nước phát triển hưng thịnh. Đồng thời, thể hiện sự phong phú, đa sắc màu trong kho tàng di sản văn hóa xứ Thanh.

Trong khuôn khổ Lễ hội Lam Kinh năm 2023, cùng với các hoạt động chính diễn ra tại Khu Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Lam Kinh, các hoạt động VHTTDL sẽ được tổ chức như trò chơi, trò diễn, múa bản hội dân gian gắn với Lễ hội Lam Kinh; biểu diễn thuật truyền thống dân tộc; trưng bày, thuyết minh, giới thiệu về giá trị Di tích Quốc gia đặc biệt Lam Kinh và mối quan hệ với kinh đô Thăng Long (thời Hậu Lê); tổ chức dịch vụ lữ hành, quảng bá du lịch Thanh Hóa gắn với Khu Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Lam Kinh, Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ, Khu di tích Quốc gia đặc biệt Đền Bà Triệu, khu du lịch biển Sầm Sơn, suối cá thần Cẩm Lương...