Phát biểu tại lễ khánh thành, ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND TP Hội An cho biết, Chùa Cầu - Cầu Nhật Bản - Lai Viễn kiều là công trình có giá trị đặc biệt về nhiều mặt: lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật, trở thành biểu tượng đặc trưng, là linh hồn của Đô thị cổ Hội An.

Trong khoảng 400 năm tồn tại, kể từ khi khởi dựng, dù được bao thế hệ chính quyền và cư dân Hội An quan tâm gìn giữ, trùng tu, song Chùa Cầu cũng không thể tránh khỏi sự xuống cấp như bao công trình kiến trúc gỗ khác. Trải qua nhiều giai đoạn của lịch sử, chịu tác động của thời gian, môi trường, nhất là ảnh hưởng của bão lũ hằng năm, công trình đã bị hư hỏng nghiêm trọng, cần phải được tu bổ khẩn cấp.

Sau một thời gian nghiên cứu khá dài, kỹ càng với nhiều cuộc khảo sát, hội thảo, tọa đàm, trao đổi để thống nhất phương án trùng tu, ngày 13/01/2022, UBND tỉnh Quảng Nam đã có Quyết định phê duyệt dự án tu bổ di tích Chùa Cầu do UBND TP Hội An làm chủ đầu tư; Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa được giao nhiệm vụ là đơn vị quản lý, tổ chức triển khai thực hiện.

Ngày 28/12/2022, di tích Chùa Cầu được khởi công tu bổ trong niềm tin và sự quyết tâm của đội ngũ những người tham gia thực hiện, trong sự bồi hồi và mong chờ của những người yêu mến Chùa Cầu và Di sản văn hóa Hội An.

Theo ông Sơn, đây là lần đầu tiên mà công trình tu bổ di tích được "Giải phẫu mở", thực hiện giữa lòng một Đô thị Di sản du lịch nhộn nhịp, người dân, du khách được quan sát, tiếp cận và theo dõi, tìm hiểu toàn bộ quá trình thực hiện tu bổ di tích Chùa Cầu.

Với sự khảo sát tỉ mỉ hiện trạng, cân nhắc kỹ lưỡng quan điểm, giải pháp tu bổ, cùng với sự tận tâm của đội ngũ trực tiếp tham gia dự án và ý kiến đóng góp của các chuyên gia về bảo tồn trong và ngoài nước - nhất là các bạn chuyên gia đến từ đất nước Nhật Bản, của các ban ngành, đoàn thể liên quan, đặc biệt là sự quan tâm, khích lệ của công chúng, sau hơn 19 tháng triển khai thi công tu bổ, việc trùng tu Chùa Cầu đã hoàn thành một cách bài bản, khoa học.

"Dự án tu bổ di tích Chùa Cầu đã đạt được những thành quả tốt đẹp như mong đợi, bảo tồn tối đa các giá trị về kiến trúc, lịch sử, văn hóa của di tích, đáp ứng sự mong mỏi của những ai yêu mến và trân quý công trình kiến trúc có giá trị đặc biệt này. Việc hoàn thành tu bổ di tích Chùa Cầu còn mang ý nghĩa to lớn trong dịp kỷ niệm lần thứ 20 sự kiện Giao lưu văn hóa Hội An - Nhật Bản", ông Sơn nói.

Chia sẻ tại lễ khánh thành, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Nam Phan Thái Bình cho biết, lễ khánh thành diễn ra đúng vào dịp chào mừng kỷ niệm 20 năm "Sự kiện Giao lưu Văn hóa Hội An - Nhật Bản" càng làm cho ý nghĩa của buổi lễ khánh thành thêm sâu sắc và trang trọng.  

Theo ông Bình, Chùa Cầu là di tích quốc gia, có giá trị đặc biệt trong quần thể kiến trúc Di sản văn hóa hóa thế giới Đô thị cổ Hội An; là công trình lưu giữ những dấu ấn lịch sử tiêu biểu, chiều sâu văn hóa đặc sắc, biểu thị cho truyền thống giao lưu văn hóa quốc tế của mảnh đất và con người Hội An, Quảng Nam nói riêng, cả nước nói chung.

Đây không phải là lần đầu Chùa Cầu được trùng tu. Công trình này đã trải qua ít nhất 7 lần tu bổ lớn vào các năm 1763, 1817, 1875, 1917, 1962, 1986, 1996. Việc trùng tu lần này là cấp bách vì nếu không công trình có nguy cơ sụp đổ khi mùa mưa bão đến. Vì lẽ đó, việc tu bổ di tích Chùa Cầu đặt ra yêu cầu rất cao về nhiều mặt cả trong quá trình chuẩn bị và triển khai thi công.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Nam nhấn mạnh, quá trình trùng tu được UBND TP Hội An tiến hành rất kỹ lưỡng về mặt khoa học, lịch sử, văn hóa và các quy trình, thủ tục pháp lý. Có nhiều ý kiến khác nhau về kết quả trùng tu Chùa Cầu là việc rất bình thường, qua đó cho thấy rất nhiều người yêu mến Chùa Cầu, Hội An.

"Ngành Văn hóa, thành phố Hội An, lãnh đạo tỉnh luôn cầu thị, lắng nghe, tiếp thu, tham khảo để công tác trùng tu các di tích nói riêng và công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích tại Hội An cũng như trên địa bàn tỉnh được tốt hơn. Chúng tôi mong muốn tiếp tục nhận được các ý kiến góp ý, gợi mở mang tính xây dựng để ngành Văn hóa tiếp tục nghiên cứu, tham khảo và ứng dụng vào thực tiễn", ông Bình nói và hy vọng sau khi được tu bổ, Chùa Cầu sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn, mang lại nhiều giá trị văn hóa và kinh tế cho Hội An.