Toà nhà màu trắng trông như những trang sách mở nổi bật này đã được Liên đoàn các Hiệp hội và Tổ chức Thư viện Quốc tế tôn vinh là "Thư viện Công cộng tốt nhất thế giới năm 2021".

Một công trình kiến trúc tinh tế

Khánh thành năm 2020 trong bối cảnh Covid-19, chậm hơn 1 năm rưỡi so với kế hoạch, toà nhà 6 tầng (5 tầng nổi và 1 tầng hầm) của thư viện Deichman Bjørvika là một phần của dự án Đổi mới Đô thị Oslo. Với tổng diện tích khiêm tốn 13,500 m2 và để hạn chế việc xây nhiều tầng, bài toán đặt ra cho các nhà thiết kế là làm sao để thư viện là một không gian mở hấp dẫn khiến du khách luôn hứng thú khám phá từng ngóc ngách, tiện nghi… của toà nhà.

Điểm độc đáo trong thiết kế của Deichman Bjørvika là cấu trúc mái đua ở tầng 5. Theo bản vẽ kỹ thuật, nó nhô ra ngoài gần 20 mét giúp du khách có thể mở rộng tầm nhìn, ngắm toàn bộ quang cảnh của Nhà hát Opera, vịnh Oslo và Bảo tàng Munch.

Mặt tiền của toà nhà được thiết kế hoàn toàn bằng kính trong suốt, vừa để lấy được nhiều ánh sáng vừa để tạo sự kết nối với thành phố. Thư viện có 3 lối vào quay mặt về các hướng khác nhau. Ba trục ánh sáng cắt theo đường chéo của tòa nhà từ mỗi lối vào, hội tụ ở một giếng trời được tạo bởi mái nhà bằng kính khiến cho Deichman Bjørvika luôn tràn ngập ánh sáng.

Deichman Bjørvika sử dụng tông màu trung tính là chủ đạo, và nhiều đồ nội thất đa dạng phù hợp cho các hoạt động khác nhau. 

Đây là một điển hình của thư viện kiểu mới: không chỉ là nơi mọi người đến để đọc sách, mà còn để gặp gỡ nhau vì vậy Deichman Bjørvika có nhiều tiện ích và công năng khác nhau, cung cấp nhiều dịch vụ công như rạp chiếu bóng, phòng lưu trữ đa phương tiện, triển lãm, trưng bày, văn phòng, khu vui chơi v.v…

Một bộ sưu tập sách đáng nể

Deichman được thành lập năm 1875 và là thư viện công lớn nhất và lâu đời nhất Na Uy. Thư viện được đặt theo tên của Carl Deichman - một doanh nhân, một nhà tư bản công nghiệp, một nhà hảo tâm người Na Uy có sở thích sưu tập sách. Khi Deichman mất năm 1780, ông đã để lại toàn bộ số sách trong bộ sưu tập của mình gồm hơn 6,000 cuốn sách và rất nhiều hiện vật khác cho thành phố Christiania (tên gọi cũ của Oslo) và thư viện Deichman đã được thành lập từ số sách này. 

Tới nay, Deichman đã có 20 chi nhánh lớn nhỏ mở cửa 7 ngày/tuần trên toàn địa bàn Oslo trong đó bao gồm các thư viện nhánh tại các bệnh viện, hay trại giam… Với hơn triệu cuốn sách/văn hóa phẩm bằng 6 ngôn ngữ, trong đó có hơn 200.000 đầu sách cho trẻ em, Deichman Bjørvika là nơi bạn có thể tìm thấy những cuốn sách mà các chi nhánh khác không có.  Tất cả những gì bạn cần là một chiếc thẻ thư viện, với nó bạn có thể mượn bất cứ thứ gì: sách, báo, tạp chí, băng video – đủ mọi thể loại cho mọi lứa tuổi. Tất cả đều miễn phí. 

Hai điểm nhấn của Thư viện phải kể đến khuôn viên tầng 2 dành riêng cho trẻ em. Ở đây các em có thể vui chơi, đọc sách, đọc truyện, sáng tạo và khám phá thế giới xung quanh. Điều thú vị là trẻ em được làm quen với sách ngay từ khi còn chập chững.

Ngoài ra, trong Deichman Bjørvika còn có phòng Yên tĩnh (Silent Room) – một căn phòng đặc biệt của Dự án nghệ thuật cộng đồng đầy tham vọng "Thư viện Tương lai" (Future Library) do nghệ sĩ người Scotland - Katie Paterson khởi xướng.

Cứ mỗi năm trong 100 năm tới, sẽ có một nhà văn đóng góp một tác phẩm gốc chưa từng được công bố của mình cho Dự án. Các bản thảo này sẽ được lưu giữ trong Phòng Yên tĩnh trên tầng 5 của Thư viện. Đến năm 2114, 100 tác phẩm này sẽ được xuất bản và trưng bày tại Deichman Bjørvika.

Và hơn thế nữa…

Deichman Bjørvika quả xứng với danh hiệu "Thư viện công cộng tốt nhất thế giới năm 2021". Không chỉ bởi nó được xây dựng bằng công nghệ và vật liệu thân thiện với môi trường, mà dù là ai, bạn luôn tìm thấy thứ mình cần ở đây: đọc sách, làm việc, thư giãn, gặp gỡ bạn bè hoặc đơn giản chỉ là tận hưởng một không gian yên tĩnh, thanh bình.

Bạn muốn tổ chức sự kiện? Một khán phòng có sức chứa 200 người dưới tầng hầm sẽ không làm bạn thất vọng. Bạn muốn vẽ một bức tranh, thiết kế một chiếc áo phông cho bản thân, làm một chiếc thiệp tặng người thân, hoặc thậm chí là làm một công việc cơ khí? Tầng 3 sẽ đem lại một không gian để bạn thỏa sức sáng tạo với mọi loại thiết bị và công cụ cần thiết từ máy khâu, máy thêu đến máy cắt 3D, in laser… Bạn sẽ không phải trả tiền để sử dụng những thiết bị này, chỉ cần lên mạng đặt trước.

Còn nếu bạn là người không thích ồn ào, hay bạn là một sinh viên đang chuẩn bị ôn thi? Tầng 4 và 5 của thư viện sẽ là không gian yên tĩnh để bạn thư giãn hoặc có những phòng riêng để bạn học tập nghiên cứu. Thêm nữa, bạn có thể ngắm nhìn toàn bộ khung cảnh bên ngoài, thậm chí cả khung cảnh bên trong của Thư viện từ tầng 5 của Thư viện.

Theo Giám đốc chuyên môn Merete Lie thì hiện tại việc thu hút các bạn trẻ đến thư viện, và duy trì văn hóa đọc sách là một thách thức nhất là trong giai đoạn hậu Covid-19, tuy nhiên Deichman đang nỗ lực hết sức để thực hiện mục tiêu này. Theo bà "Tri thức sẽ là yếu tố thắp sáng tương lai của mỗi người".

Deichman Bjørvika là một địa điểm văn hóa cho tất cả mọi người. Bạn có thể đến và ở đây cả ngày mà không phải mua bán gì và không phải trả bất cứ một loại phí gì. Một công trình kiến trúc hiện đại và xinh đẹp như Thư viện Deichman Bjørvika thật sự là một món quà đáng quý cho cộng đồng.