Chương trình "Hội tụ di sản" là dịp tôn vinh nghề và làng nghề truyền thống, đồng thời là nơi tôn vinh những nghệ nhân, thợ giỏi, người lao động đã bền bỉ gìn giữ và làm sống lại những giá trị văn hóa cổ truyền giữa thời hiện đại. Không dừng lại ở đó, chương trình còn mở ra không gian truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, những người mang trong mình khát vọng kế thừa, đổi mới và phát triển nghề truyền thống bằng tư duy sáng tạo, công nghệ và hội nhập quốc tế. Thông qua các hoạt động trình diễn, giao lưu và trải nghiệm, chương trình góp phần khơi dậy tình yêu nghề, thu hút lực lượng trẻ có trình độ, tạo sức bật mới cho chuỗi giá trị kinh tế sáng tạo từ di sản.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Lê Thị Ánh Mai cho biết: Hà Nội - mảnh đất nghìn năm văn hiến, không chỉ là trung tâm chính trị, kinh tế, mà còn là cái nôi hội tụ và lan tỏa tinh hoa văn hóa dân tộc. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, Thăng Long - Hà Nội luôn là nơi kết nối những giá trị di sản, nơi những tinh hoa nghề truyền thống được gìn giữ, bồi đắp và tỏa sáng cùng năm tháng. Và chương trình "Hội tụ di sản" chính là minh chứng sống động cho tinh thần đó.

Chủ đề "Hội tụ di sản" được lựa chọn không chỉ mang ý nghĩa kết nối ba cố đô Hoa Lư (Ninh Bình) - Thăng Long (Hà Nội) và Phú Xuân (Huế) mà còn là nơi hội tụ của các vùng văn hóa trên khắp mọi miền tổ quốc, từ miền xuôi đến miền ngược, từ đồng bằng sông Hồng trù phú đến đại ngàn Tây Nguyên hùng vĩ mà còn thể hiện tầm nhìn và khát vọng của Thủ đô trong việc xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm sáng tạo của khu vực và thế giới, nơi di sản truyền thống giao hòa cùng hơi thở thời đại, làm nên bản sắc riêng của một Thủ đô hội tụ và lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam.

Cũng theo bà Lê Thị Ánh Mai, từ không gian linh thiêng của Văn Miếu - Quốc Tử Giám, di sản nghìn năm học vấn và nhân tài, chương trình "Hội tụ di sản" sẽ góp phần đưa di sản trở thành nguồn lực sống, gắn kết quá khứ với hiện tại, truyền thống với hiện đại, văn hóa với phát triển sáng tạo. Đây cũng là cách mà Hà Nội khẳng định cam kết của mình trong việc bảo tồn di sản song hành cùng phát triển, để mỗi giá trị truyền thống không chỉ được lưu giữ trong ký ức, mà còn được "sống" trong đời sống đương đại - gần gũi, hấp dẫn và lan tỏa.

"Tôi trân trọng ghi nhận và đánh giá cao sự chuẩn bị công phu, chu đáo của Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám với vai trò là đơn vị được giao chủ trì tổ chức, cùng sự phối hợp tích cực của các sở, ngành, địa phương, các làng nghề, các nghệ nhân, nhà sáng tạo đã chung tay xây dựng nên một không gian văn hóa mang đậm hơi thở truyền thống, kết hợp hài hòa giữa trưng bày, trình diễn, hướng dẫn trải nghiệm nghề thủ công với không gian sáng tạo đương đại. Qua đó, tạo nên một "bảo tàng sống" ngay trong lòng di tích - nơi di sản được "chạm", được "nghe", được "thấy" và được "cảm" bằng tất cả giác quan" – bà Lê Thị Ánh Mai nói.

Chương trình "Hội tụ di sản" diễn ra từ ngày 1 đến 9/11 tại khu nhà Thái Học với hoạt động trải nghiệm, quảng bá sản phẩm đặc trưng từ các làng nghề truyền thống tiêu biểu như của Hà Nội – Huế – Ninh Bình – Tây Nguyên.

Đến với chương trình, du khách sẽ được trải nghiệm, khám phá nghề gốm Bát Tràng, sơn mài Hạ Thái, nón làng Chuông, thêu Thường Tín, bánh dân tộc (Hà Nội); nghề nón lá sen, thủ công cỏ bàng, mè xửng, bánh Huế (Huế); cói Kim Sơn, thêu Ninh Hải, cơm cháy (Ninh Bình); dệt thổ cẩm Buôn Lê – Đắk Lắk, dệt thổ cẩm tại Vườn quốc gia Chư Mom Ray, dệt thổ cẩm Zèng tại A Lưới, cà phê Ê Đê, sâm Ngọc Linh (Tây Nguyên).

Bên cạnh chương trình, trong khuôn khổ chuỗi các hoạt động Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025 diễn ra tại Di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám sẽ còn nhiều hoạt động văn hoá, nghệ thuật hấp dẫn khác như: Chương trình biểu diễn nghệ thuật đặc sắc tại hồ Văn, Văn Miếu – Quốc Tử Giám: "Áo dài trên con đường di sản", "Hà Nội ơi", "Sông Hồng gọi, đại ngàn reo"; Triển lãm "Hà Nội thanh tân"; Trưng bày "Di sản với tương lai"; Tọa đàm "Di sản giáo dục và văn hóa Đông – Tây"; Hội thảo "Ứng dụng di sản trong sáng tạo"…

Đặc biệt, trong suốt 16 ngày diễn ra Festival Thăng Long – Hà Nội, tại khu vực Hồ Văn của Văn Miếu – Quốc Tử Giám có không gian giới thiệu ẩm thực Hà Nội với chủ đề "Hương vị Hà Nội". Du khách có thể trải nghiệm tinh hoa ẩm thực, từ mâm cỗ truyền thống cho đến các món ăn dân dã: giò chả Ước Lễ, bánh cuốn tráng tay, bún chả, xôi cốm, bánh mì, chè Việt…

Chuỗi sự kiện tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám không chỉ làm phong phú bức tranh Festival Thăng Long – Hà Nội 2025, mà còn khẳng định vai trò của di tích đặc biệt quốc gia này trong hành trình gìn giữ, tôn vinh và lan tỏa tri thức Việt. Qua đó, Văn Miếu tiếp tục truyền cảm hứng về tinh thần hiếu học, khuyến học, bồi đắp bản sắc văn hóa Thăng Long – Hà Nội, một Thủ đô sáng tạo, văn hiến và hội nhập.