Sau 30 năm đổi mới, đời sống xã hội nói chung và đời sống văn học nghệ thuật nói riêng có sự thay đổi mạnh mẽ trên mọi phương diện. Quá trình tiếp xúc và giao lưu văn hóa được mở rộng.  Sự nghiệp đổi mới thúc đẩy nền văn học nghệ thuật đổi mới để phù hợp với nguyện vọng sáng tác của văn nghệ sĩ và thị hiếu thưởng thức văn học nghệ thuật của công chúng. Vì vậy, văn học nghệ thuật trước những tác động sâu sắc của cơ chế thị trường, ngày càng đối diện với nhiều cơ hội và thách thức mới, đó là sự thay đổi về thị hiếu thẩm mỹ, chuẩn mực thẩm mỹ, chuẩn đạo đức xã hội…

Thứ trưởng Vương Duy Biên phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Gia Linh

Đến nay, cả nước có 06 nhà sáng tác (Đại Lải, Tam Đảo, Đà Nẵng, Nha Trang, Đà Lạt, Vũng Tàu). Các nhà sáng tác đã thu hút được 996 văn nghệ sĩ tham dự, đã sáng tạo 2.726 tác phẩm thuộc nhiều thể loại. Nhiều văn nghệ sĩ nổi tiếng đều hoàn thành các tác phẩm trong các trại viết, các lớp bồi dưỡng người viết văn trẻ như: Ma Văn Kháng, Nguyễn Khắc Trường, Chu Lai, Hoàng Quốc Hải, Mã A Lềnh, Pờ Sảo Mìn… 

Theo TS Trần Hữu Sơn, Phó Chủ tịch Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam, các nhà sáng tác, trại viết có ba chức năng gồm: là nơi tạo ra không gian viết, không gian sáng tạo cho văn nghệ sĩ; là nơi truyền lửa nhiệt tình, lòng yêu nghề, sự đam mê sáng tạo cho văn nghệ sĩ; và là nơi truyền bá, học hỏi kiến thức giữa các nghệ sĩ.

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh: Gia Linh

Ông Huỳnh Văn Ngàn - Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật cho biết, trong thời gian qua, Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật đã cố gắng đổi mới phương thức tổ chức mở trại sáng tác, phối hợp với các Hội Văn học nghệ thuật Trung ương, Địa phương, các đơn vị lực lượng vũ trang có sự tuyển chọn, bố trí, sắp xếp tổ chức mở trại có chiều sâu, trọng điểm tránh dàn trải, tạo môi trường không gian, thời gian thuận lợi cho văn nghệ sĩ đến nghiên cứu, sáng tác nên đã đạt được nhiều kết quả. Nhiều tác phẩm viết tại các Nhà Sáng tác đã được in ấn, xuất bản và phát hành - nhiều tác phẩm có nội dung, nghệ thuật mang giá trị lớn ra đời. 

Tuy nhiên, so với yêu cầu, mong muốn của xã hội ngày càng cao nên phải cần có các giải pháp, phương thức tổ chức mở trại sáng tác để quy tụ, kích thích sự sáng tạo của văn nghệ sĩ khi đến nghiên cứu, sáng tác tại các Nhà Sáng tác của Bộ. 

Thứ trưởng Vương Duy Biên nhấn mạnh, Hội thảo “Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động sáng tác của văn nghệ sĩ tại các Nhà Sáng tác” hôm nay nhằm nâng cao hoạt động hỗ trợ, tạo điều kiện tốt nhất cho văn nghệ sĩ đến các Nhà sáng tác sáng tạo ra nhiều tác phẩm có giá rị tư tưởng và nghệ thuật cao, thấm nhuần tinh thần nhân văn, dân chủ, cổ vũ, giáo dục, xây dựng con người và xã hội.

Bên cạnh đó, Ban Tổ chức mong muốn nhận được ý kiến đóng góp của các văn nghệ sĩ, các nhà nghiên cứu về các vấn đề liên quan, trong đó trọng tâm là các vấn đề về: hình thức tổ chức Trại sáng tác, đề tài tác phẩm, giá trị nội dung và nghệ thuật của các tác phẩm, những điều kiện để khơi nguồn cảm hứng sáng tạo… từ đó góp phần vào việc đổi mới, nâng cao hiệu quả cho hoạt động sáng tác của văn nghệ sĩ trong xu thế hội nhập hiện nay./.

Gia Linh