Tỉnh Hòa Bình được thành lập ngày 22/6/1886 theo Nghị định của Kinh lược Bắc Kỳ với tên gọi là tỉnh Mường, gồm có 4 Phủ: Vàng An, Lạc Sơn, Lương Sơn và Chợ Bờ. Ngày 5/9/1896, tỉnh lỵ được chuyển từ Chợ Bờ về đóng tại làng Vĩnh Diệu, xã Hòa Bình thuộc TP Hòa Bình ngày nay. Từ đó chính thức mang tên tỉnh Hòa Bình với 4 châu: Lương Sơn, Kỳ Sơn, Mai Đà và Lạc Sơn, bao gồm cả huyện Lạc Thủy. Trải qua nhiều lần thay đổi về địa giới hành chính, đến nay, tỉnh Hòa Bình có 10 huyện, thành phố; 6 dân tộc chính là Mường, Kinh, Thái, Tày, Dao, Mông.

Nhân dân tỉnh Hòa Bình có truyền thống đoàn kết, cần cù trong lao động sản xuất, anh dũng, kiên cường trong đấu tranh dựng nước và giữ nước. Với gần 300 tài liệu hiện vật gốc gồm: các tài liệu, hiện vật tiêu biểu từ khi thành lập tỉnh và các cuộc đấu tranh giành độc lập từ năm 1886 – 1975; ảnh tư liệu mô tả về quá trình thành lập tỉnh và các cuộc đấu tranh tiêu biểu của nhân dân các dân tộc trong tỉnh giới thiệu, minh họa cho các nội dung trưng bày; tài liệu khoa học phụ (các bản trích giới thiệu, pano minh họa, khánh tiết...) được trưng bày đã giới thiệu khái quát quá trình thành lập tỉnh và lịch sử đấu tranh giành chính quyền của quân và dân tỉnh Hòa Bình.

Thông qua đợt trưng bày nhằm tạo cơ hội để khách thăm quan được tiếp xúc trực tiếp với những hiện vật, tư liệu liên quan đến quá trình thành lập tỉnh; những mốc son quan trọng trong lịch sử đấu tranh của quân và dân tỉnh Hòa Bình. Qua đó khơi dậy niềm tự hào, tự tôn dân tộc, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết và giáo dục thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về lịch sử tỉnh nhà.