Gìn giữ văn hóa đồng bào Cơ Tu, tạo sinh kế từ du lịch cộng đồng

Khu vực Nam Đông cách trung tâm TP Huế khoảng 50km về phía Nam, nằm trên tuyến đường cao tốc từ Cam Lộ (Quảng Trị) đến Túy Loan (TP Đà Nẵng). Đây là nơi lưu giữ nhiều di tích lịch sử văn hóa, cách mạng tiêu biểu, có hệ thống tài nguyên thiên nhiên vô cùng phong phú cùng nhiều giá trị văn hóa độc đáo rất thuận lợi để phát triển du lịch.

Vùng đất này hiện là nơi hội tụ nhiều sắc màu văn hóa vật thể, văn hóa phi vật thể của đồng bào dân tộc thiểu số như: Cơ Tu, Tà Ôi, Pa Cô, Pa Hy… Trong đó, dân tộc Cơ Tu chiếm 43% tạo nên bức tranh văn hóa đa dạng về phong tục tập quán, sinh hoạt hàng ngày được gìn giữ và phát huy qua nhiều thế hệ.

Nhiều giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Cơ Tu như các lễ hội, các nghề truyền thống... đã và đang được giữ gìn, phát huy, có giá trị lớn cho phát triển du lịch, đặc biệt là phát triển loại hình du lịch cộng đồng. Bảo tồn và phát huy những giá trị di sản văn hóa được xác định là điều kiện tiên quyết để các xã phát triển du lịch.

Thời gian qua, công tác khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa các di sản văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn Nam Đông được quan tâm.

Nhiều hiện vật góp phần giới thiệu, quảng bá những giá trị di sản văn hoá, đời sống tín ngưỡng, phong tục tập quán, hoạt động sản xuất, canh tác, lễ hội, trang phục, kiến trúc,… của đồng bào các dân tộc thiểu số trên bàn đến với người dân và du khách.

Công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, tôn tạo các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử văn hóa, khôi phục và phát triển các làng nghề truyền thống đã thúc đẩy các mô hình du lịch cộng đồng cũng như làm cho giá trị văn hóa của các đồng bào dân tộc thiểu số các xã miền núi Nam Đông thực sự trở thành động lực cho sự phát triển bền vững về kinh tế, văn hoá, xã hội.

Các phiên chợ vùng cao diễn ra thường xuyên tại Nam Đông thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân và du khách.

Phiên chợ vùng cao là hoạt động được tổ chức nhằm giới thiệu, quảng bá, hỗ trợ kết nối, xúc tiến thương mại mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm nông sản, đặc sản của huyện, nhất là các nông sản, hàng hóa đặc trưng của bà con dân tộc Cơ Tu trên địa bàn.

Bên cạnh đó còn tạo ra sản phẩm du lịch, điểm đến mới hấp dẫn để người dân, du khách đến tham quan, mua sắm vào mỗi dịp cuối tuần, qua đó từng bước kích cầu du lịch.

Ẩm thực núi rừng Nam Đông hấp dẫn du khách gần xa ở các phiên chợ vùng cao.

Ngoài phiên chợ vùng cao, du lịch cộng đồng bản Dỗi (xã Khe Tre) là một sản phẩm du lịch cộng đồng hấp dẫn với các giá trị cảnh quan thiên nhiên và văn hóa bản địa.

Bản Dỗi vẫn còn giữ được bản sắc văn hóa đặc trưng của người Cơ Tu.

Tại đây, người dân cùng nhau bắt tay cùng làm du lịch, giới thiệu về văn hóa của dân tộc mình thay vì làm riêng lẻ. Đến đây, du khách sẽ được tìm hiểu về các nét văn hóa đặc trưng của đồng bào Cơ Tu, tham quan các vườn ăn quả tiêu chuẩn VietGAP, thưởng thức các món ẩm thực đặc trưng của đồng bào Cơ Tu.

Việc kết hợp bảo tồn văn hóa cùng phát triển du lịch cộng đồng thời gian qua đã tạo sinh kế cho nhiều người dân đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn, góp phần tăng thêm thu nhập, đóng góp vào công tác giảm nghèo bền vững của TP Huế.