Chương trình có sự hiện diện của Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Nguyễn Lê Phúc; đại diện các Cục, Vụ, đơn vị thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; đại diện lãnh đạo các phòng thuộc Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, các cơ quan quản lý du lịch địa phương; đại diện UBND quận Hoàn Kiếm, Ban Quản lý Hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội; các hiệp hội, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp du lịch, các chuyên gia, nhà khoa học, nghệ nhân trong lĩnh vực di sản, văn hóa, các cơ quan truyền hình, báo chí…

Tiếp nối thành công của năm 2023, Chương trình trưng bày năm nay sẽ giới thiệu những giá trị nổi bật của hai Di sản Văn hóa phi vật thể đã được UNESCO công nhận, bao gồm “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” và “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm”. Sự kiện nhằm đưa di sản văn hóa của đồng bào các dân tộc thiểu số miền núi đến gần hơn với nhân dân, du khách trong nước và quốc tế, đồng thời nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Phát biểu khai mạc chương trình, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Nguyễn Lê Phúc cho biết, trong Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, du lịch văn hóa được xác định là một trong những ngành chủ lực. Các giá trị văn hóa không chỉ là nền tảng, là mục tiêu, là động lực cho sự phát triển đất nước trong thời hội nhập, toàn cầu hóa, mà còn là nền tảng cho du lịch Việt Nam nói chung và du lịch văn hóa nói riêng phát triển bền vững, góp phần quan trọng quảng bá hình ảnh đất nước, con người và văn hóa Việt Nam ra thế giới.

Đoàn nghệ nhân người Tày trình diễn di sản hát Then. Ảnh: TITC

Sở hữu nguồn tài nguyên tự nhiên và văn hóa vô cùng đa dạng, tính đến năm 2024, Việt Nam đã 5 lần được Tổ chức Giải thưởng Du lịch thế giới World Travel Awards trao tặng danh hiệu “Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới”. Danh hiệu này là động lực để Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh công tác quảng bá, thu hút khách quốc tế đến khám phá vẻ đẹp đất nước và các giá trị di sản văn hóa lâu đời, góp phần thúc đẩy sự phát triển du lịch bền vững trong tương lai.

“Thông qua chương trình này, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam mong muốn các địa phương, điểm đến, hiệp hội, doanh nghiệp du lịch và cộng đồng sẽ cùng chung tay bảo tồn và phát huy giá trị di sản, đưa di sản thực sự trở thành vốn quý để quảng bá hình ảnh Việt Nam, thu hút du khách đến tham quan và trải nghiệm những giá trị quý báu của văn hóa dân tộc”, Phó Cục trưởng Nguyễn Lê Phúc nhấn mạnh.

Đoàn nghệ nhân người Chăm biểu diễn tại chương trình. Ảnh: TITC

Theo ông Hoàng Quốc Hòa, Giám đốc Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam): “Ban Tổ chức kỳ vọng thông qua chương trình này sẽ làm cho giá trị của di sản văn hóa thấm sâu, lan tỏa rộng rãi trong đời sống xã hội, khai thác giá trị nổi bật của các di sản văn hóa phi vật thể thành các sản phẩm du lịch hấp dẫn để thu hút khách du lịch. Đây cũng là dịp mở rộng giao lưu văn hóa giữa các địa phương có di sản văn hóa phi vật thể, đẩy mạnh quảng bá, truyền thông các di sản văn hóa phi vật thể gắn với phát triển du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên các phương tiện thông tin đại chúng và mạng xã hội. Đồng thời góp phần nâng cao vai trò, trách nhiệm của cộng đồng đối với việc gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống của các dân tộc; triển khai thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030”.

GS.TS Bùi Quang Thanh cho rằng các địa phương cần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa qua đó tạo đà phát triển nền công nghiệp văn hoá Việt Nam. Ảnh: TITC

Chia sẻ tại chương trình, GS.TS Bùi Quang Thanh, Ủy viên Hội đồng khoa học, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam cho biết, cộng đồng dân tộc thiểu số đã vinh dự đón nhận 03 di sản văn hoá phi vật thể được UNESCO công nhận đó là Thực hành Then của người Tày, Nùng Thái ở Việt Nam, Nghệ thuật xoè Thái, Nghệ thuật làm gốm của người Chăm. Đây là những di sản được các nghệ nhân tôn tạo, sáng tạo, bảo vệ và phát huy qua từng giai đoạn, hướng tới xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc văn hoá của các dân tộc thiểu số.

Ngoài hát then nghi lễ, then văn nghệ, di sản hát then đã được mở rộng, thể hiện tính đa dạng như sự da diết của then Cao Bằng, hùng tráng của then Tuyên Quang, sôi nổi của then Lạng Sơn, hay tâm sự, thầm thì của then Bắc Kạn,... Để phát triển sản phẩm văn hoá góp phần tăng trưởng kinh tế địa phương, phục vụ nhu cầu giao lưu hội nhập, GS.TS Bùi Quang Thanh cho rằng, bên cạnh việc khai thác quảng bá các giá trị văn hóa, các địa phương cần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa qua đó tạo đà phát triển nền công nghiệp văn hoá Việt Nam.

PGS.TS Trương Văn Món chia sẻ tại chương trình. Ảnh: TITC

Theo PGS.TS Trương Văn Món, Giảng viên cao cấp Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh), dân tộc Chăm sinh sống chủ yếu tại Ninh Thuận, Bình Thuận, Tây Ninh, TP. Hồ Chí Minh,... đây là một trong những cộng đồng dân tộc thiểu số đóng góp lớn cho di sản văn hoá Việt Nam đặc biệt phải kể đến là làng gốm Bàu Trúc và làng dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp. Mỗi sản phẩm được các nghệ nhân sáng tạo là một tác phẩm nghệ thuật, phản ánh rõ giá trị đặc sắc của văn hoá Chăm.

Mang di sản văn hóa hát Then đến với khán giả Thủ đô, đại diện Làng văn hoá du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn và Câu lạc bộ Then xã Bắc Quỳnh (Lạng Sơn) chia sẻ: “Di sản hát Then được UNESCO công nhận là di sản văn hoá phi vật thể là vinh dự lớn lao của người dân tộc Tày tại Lạng Sơn nói riêng và cộng đồng các dân tộc Tày, Nùng, Thái tại các tỉnh miền núi phía Bắc nói chung. Với trách nhiệm của cộng đồng dân tộc, để bảo vệ, gìn giữ và đưa di sản hát then gắn với phát triển du lịch cộng đồng, chúng tôi mong muốn các cấp, các ngành quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ tổ chức các lớp tập huấn về du lịch cộng đồng cho địa phương để thế hệ trẻ tiếp nối bảo tồn di sản văn hoá một cách bền vững. Đồng thời hy vọng các doanh nghiệp du lịch tổ chức nhiều hơn nữa tour du lịch cộng đồng góp phần tạo sinh kế cho người dân qua đó tiếp tục phát huy di sản của dân tộc Tày địa phương”.

Vui mừng thông tin tại chương trình, đại diện làng gốm Bàu Trúc (Ninh Thuận) nghệ nhân Châu Thị Tình cho biết, việc di sản văn hóa làm gốm của người Chăm được UNESCO công nhận đã góp phần giúp địa phương thu hút khách du lịch, với việc mang di sản đến Thủ đô lần này bà Tình mong muốn trong thời gian tới sản phẩm văn hóa gắn với du lịch cộng đồng sẽ được lan tỏa đến rộng rãi công chúng, thúc đẩy du khách đến Ninh Thuận khám phá trải nghiệm nhiều hơn nữa.

Trong khuôn khổ chương trình, các đại biểu tham dự đã xem những thước phim đặc sắc về hai di Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái và Nghệ thuật làm gốm của người Chăm; đồng thời, là được tận mắt chiêm ngưỡng những màn biểu diễn nghệ thuật độc đáo của đoàn nghệ nhân dân gian người Tày đến từ xã Bắc Quỳnh, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn và đoàn nghệ nhân dân gian người Chăm đến từ huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận.

Tại không gian trưng bày, các đại biểu đã nghe PGS.TS Trương Văn Món và TS. An Thu Trà, giám tuyển trưng bày, giới thiệu về các hiện vật, xem các nghệ nhân Chăm hướng dẫn làm gốm và nghệ nhân Tày, Nùng hướng dẫn chơi đàn tính, chùm xóc nhạc,… Ngoài ra các đại biểu còn giao lưu với các nghệ nhân, trải nghiệm ẩm thực đặc sắc của địa phương.

Theo Trung tâm Thông tin, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam