Tổn thất nặng nề do đại dịch

Năm 2020 - năm đại dịch Covid-19 phủ bóng đen lên hầu hết các ngành, nghề lĩnh vực. Yêu cầu giãn cách xã hội đã bắt buộc những ngành có mức độ lưu chuyển lớn như du lịch phải “nghỉ ngơi” bất đắc dĩ trong một thời gian khá dài. Với Ðiện Biên, dù cho đến thời điểm này chưa có trường hợp nào nhiễm Covid-19 nhưng những tác động tiêu cực của đại dịch gây ra không hề nhỏ. Bởi lẽ, dịch bệnh bùng phát đúng vào thời gian cao điểm mùa du lịch Tây Bắc, nhất là việc buộc phải dừng tổ chức Lễ hội Hoa Ban năm 2020 khiến cho lượng du khách đến Ðiện Biên giảm mạnh. Theo ước tính, tổng lượng khách đến Ðiện Biên trong năm 2020 khoảng 351.000 lượt, đạt 38,57% so với kế hoạch (kế hoạch năm là 910.000 lượt); trong đó khách quốc tế ước đạt 16.800 lượt, đạt 8% (kế hoạch là 210.000 lượt).

Cùng với đó, hầu hết các hoạt động liên quan đến du lịch, như: Lữ hành, điểm du lịch, điểm vui chơi giải trí, điểm di tích lịch sử, các dịch vụ bổ trợ... đều phải tạm dừng hoạt động. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 215 cơ sở kinh doanh lưu trú du lịch với 2.954 buồng, 5.139 giường và 11 bản văn hóa thuộc huyện Ðiện Biên và TP. Ðiện Biên Phủ cũng đã và đang triển khai các dịch vụ phục vụ khách du lịch, như: Giao lưu ẩm thực, văn hóa văn nghệ, sản xuất hàng thổ cẩm truyền thống; 4 homestay đáp ứng nhu cầu ăn, nghỉ và trải nghiệm. Thế nhưng công suất sử dụng buồng, phòng bình quân trong năm chỉ đạt khoảng 30%. Số ngày lưu trú bình quân của khách (gồm cả khách nội địa và quốc tế) đạt 2,5 ngày. Ðến khi lệnh giãn cách xã hội được dỡ bỏ, đợt dịch thứ 2 kết thúc thì cũng là lúc bước vào giai đoạn kết thúc mùa du lịch ở Ðiện Biên. Dù có tung ra nhiều gói kích cầu du lịch nhưng lượng khách thời điểm này vẫn không đáng kể, chỉ đủ duy trì hoạt động ở mức cầm chừng... Ðiều đó khiến cho các đơn vị, doanh nghiệp du lịch buộc phải tạm dừng hoặc thu gọn quy mô hoạt động cho phù hợp với tình hình mới. Dẫn đến số lượng người lao động trong các đơn vị cũng buộc phải tạm nghỉ việc; một vài đơn vị duy trì việc làm cho lượng người lao động nhưng rất hạn chế còn lại đa phần những người trong gia đình tự quản lý, phục vụ. Có thể thấy rằng, năm 2020 thực sự là một năm đầy biến cố, gây ra thiệt hại không nhỏ với ngành “công nghiệp không khói” của Ðiện Biên. Theo ước tính, tổng thu từ hoạt động du lịch chỉ đạt khoảng trên 575 tỷ đồng, chỉ đạt 38,3% so với kế hoạch đề ra từ đầu năm là 1.500 tỷ đồng.

Nỗ lực vượt lên khó khăn

Nhìn vào những con số thể hiện kết quả ngành Du lịch năm 2020, có thể thấy đây là một năm đầy khó khăn với ngành kinh tế được xác định là mũi nhọn này. Tuy nhiên, quãng thời gian nghỉ ngơi bất đắc dĩ đó cũng là cơ hội để những người làm du lịch nhìn nhận và đánh giá lại những việc cần làm để đưa du lịch trở lại quỹ đạo khi kết thúc đại dịch. Ngay khi tình hình dịch bệnh tạm lắng xuống, các cán bộ ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) đã “bung” ra khắp nơi để thực hiện nhiệm vụ quảng bá, xúc tiến, giới thiệu du lịch Ðiện Biên tới bạn bè trong nước. Từ những lãnh đạo đầu ngành cho tới những cán bộ, viên chức các trung tâm trực thuộc chẳng quản ngại vất vả, sẵn sàng tham gia những chương trình tại các miền xa. Chỉ trong vài tháng cuối năm, những người làm du lịch tỉnh nhà đã về tham gia các hoạt động tại sự kiện “Sắc màu Sơn La - Tây Bắc”, rồi cùng tổ chức gian hàng trưng bày, quảng bá tại Hội nghị liên kết hợp tác phát triển du lịch giữa TP. Hồ Chí Minh và 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng tại Phú Thọ. Sau đó là tham gia liên hoan ẩm thực giới thiệu sản phẩm du lịch đặc trưng, triển lãm ảnh đẹp 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng và TP. Hồ Chí Minh năm 2020 tại Hà Giang… Ðiểm nhấn lớn nhất thể hiện cho nỗ lực của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) là trong điều kiện còn nhiều khó khăn nhưng đã tổ chức thành công chương trình “Những ngày VHTT&DL Ðiện Biên” tại TP. Hải Phòng năm 2020. Ðược tổ chức từ ngày 14 - 16/11, chương trình có nhiều hoạt động đặc sắc: Chương trình nghệ thuật “Về Ðiện Biên - về miền Hoa Ban”; chương trình biểu diễn văn nghệ dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống Ðiện Biên và TP. Hải Phòng; trưng bày, giới thiệu, quảng bá các sản phẩm văn hóa, du lịch, nông nghiệp tỉnh Ðiện Biên; triển lãm ảnh, tài liệu, hiện vật giới thiệu về chiến thắng Ðiện Biên Phủ; các hoạt động trải nghiệm văn hóa, thể thao truyền thống các dân tộc tỉnh Ðiện Biên. Các hoạt động trong chương trình đã mang đến không khí sôi nổi, hấp dẫn thu hút hàng nghìn lượt người dân và du khách TP. Hải Phòng. Chương trình còn phô diễn vẻ đẹp đặc trưng của con người, thiên nhiên, lịch sử và văn hóa của mảnh đất vùng Tây Bắc của Tổ quốc, góp phần giới thiệu, quảng bá du lịch Ðiện Biên. Không chỉ vậy, qua những chương trình này nhiều nội dung liên kết hợp tác phát triển du lịch giữa Ðiện Biên với TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh Tây Bắc; giữa Ðiện Biên với TP. Hải Phòng… cũng đã được ký kết. Với nhiều nội dung mang tính chiến lược, những điều khoản đã ký kết giữa Ðiện Biên với các địa phương sẽ là tiền đề quan trọng để thúc đẩy du lịch Ðiện Biên phát triển trong thời gian tới…

Một nhiệm vụ khác cũng quan trọng không kém đó là đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho ngành Du lịch. Ðây có thể xem là bước chuẩn bị cần thiết cho sự phát triển du lịch bền vững trong tương lai. Năm 2020, ngành VHTT&DL chủ trì, phối hợp tham mưu tổ chức 6 lớp đào tạo tại TP. Ðiện Biên Phủ và huyện Tủa Chùa với trên 210 lượt học viên tham gia. Học viên đến từ các cơ quan quản lý Nhà nước về du lịch, các đơn vị kinh doanh du lịch và các bản văn hóa được bồi dưỡng kiến thức marketing điểm đến du lịch; bồi dưỡng nghiệp vụ bàn - bếp; bồi dưỡng nghiệp vụ homestay cho lực lượng lao động trong các đơn vị, doanh nghiệp kinh doanh du lịch và dịch vụ du lịch, các bản văn hóa du lịch trên địa bàn tỉnh…

Nhìn lại năm 2020 với đầy biến cố nhưng có thể thấy rằng ngành Du lịch tỉnh nhà đã nỗ lực để vượt lên khó khăn trước mắt để hướng tới những mục tiêu dài hơi hơn. Tin tưởng rằng, với những nỗ lực đó, năm 2021 với khởi đầu là Lễ hội Hoa Ban và Ngày hội VHTT&DL sẽ thành công như những người làm du lịch mong đợi, góp phần đưa du lịch Ðiện Biên ngày một phát triển hơn nữa trên bản đồ du lịch Tây Bắc.