Đã từ lâu, ẩm thực Xứ Lạng nổi tiếng với những món ăn độc đáo, đậm đà bản sắc văn hóa, chứa đựng nét mộc mạc và bình dị như: lợn quay, vịt quay mác mật; bánh chưng đen, bánh ngải, coóng phù, khau nhục, phở chua, bánh cuốn… cùng những loại gia vị nổi tiếng như: măng ớt, mác mật, chanh rừng...

Quảng bá ẩm thực - tiền đề xây dựng food tour

Ông Lưu Bá Mạc, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) tỉnh Lạng Sơn cho biết: Xác định việc quảng bá ẩm thực là một trong những biện pháp nhằm kích cầu du lịch, đồng thời từng bước hình thành các food tour, những năm qua, Sở VHTTDL tỉnh đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị triển khai nhiều giải pháp như: tổ chức các hội thi ẩm thực; tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu đến du khách những món ăn ngon, nét độc đáo của ẩm thực Xứ Lạng; mời nghệ nhân đưa các sản phẩm ẩm thực của tỉnh trưng bày, triển lãm tại các sự kiện, hội chợ lớn ở trong và ngoài tỉnh. Đồng thời, chú trọng tuyên truyền, tập huấn, nâng cao nhận thức của người dân về việc phát huy giá trị của các sản phẩm đặc sản truyền thống.

Theo đó, từ năm 2022 đến nay, các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh đã tích cực đẩy mạnh việc quảng bá ẩm thực, đặc sản địa phương thông qua các cuộc thi ẩm thực được tổ chức vào các dịp lễ, tết, sự kiện lễ hội ở địa phương, tiêu biểu như: hội thi “Hương sắc ẩm thực” mở rộng tại thành phố Lạng Sơn; cuộc thi đồ xôi, làm bánh, quay lợn tại các lễ hội…

Ông Nông Văn Lâm, Trưởng Phòng Văn hoá - Thông tin huyện Tràng Định cho biết: Tràng Định nổi tiếng với các sản phẩm đặc trưng như: vịt quay, lợn quay, bánh khảo, khẩu sli, bánh phồng, gạo bao thai, thạch đen, quế, hồi… Để nâng cao giá trị của các sản phẩm đặc sản địa phương phục vụ phát triển du lịch, từ năm 2019 đến nay, chúng tôi đã tham mưu UBND huyện tổ chức các cuộc thi ẩm thực địa phương và trưng bày các sản phẩm OCOP tại thị trấn Thất Khê vào dịp kỷ niệm Giải phóng Thất Khê (10/10). Đặc biệt, tháng 10/2023, lần đầu tiên chúng tôi tổ chức Ngày hội quảng bá “Tinh hoa vịt quay Thất Khê, các món ẩm thực và sản phẩm đặc sản của địa phương” và cuộc thi "Hoa hậu vịt". Đây là dịp để các đơn vị, các hộ kinh doanh tham gia quảng bá sản phẩm đặc sản, kết nối tiêu thụ các sản phẩm, góp phần thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và phát triển du lịch trên địa bàn huyện.

Cùng đó, công tác tuyên truyền về ẩm thực được ngành văn hóa quan tâm thực hiện. Từ năm 2022 đến nay, các đơn vị chuyên môn của ngành du lịch đã xây dựng các video clip, phát hành gần 10.000 ấn phẩm quảng bá du lịch, trong đó lồng ghép quảng bá ẩm thực.

Tiêu biểu, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư Thương mại và Du lịch (XTĐTTM&DL) tỉnh đã xuất bản trên 500 cuốn sách sản vật và ẩm thực Xứ Lạng. Từ năm 2023, Trung tâm Phát hành phim và chiếu bóng tỉnh cũng xây dựng kênh quảng bá ẩm thực Xứ Lạng và tổ chức sản xuất trung bình 4 video clip/tháng...

Nỗ lực hình thành sản phẩm du lịch mới

Cùng với việc đẩy mạnh và đa dạng các hình thức quảng bá ẩm thực, các cấp, ngành liên quan cũng chú trọng hướng dẫn người dân nâng cao chất lượng sản phẩm ẩm thực tại các điểm du lịch, hình thành các sản phẩm du lịch mới về ẩm thực.

Theo đó, từ năm 2023 đến nay, Sở VHTTDL, Ban quản lý Công viên địa chất (CVĐC) Lạng Sơn đã tổ chức 10 hội nghị tập huấn, trong đó có nội dung về ẩm thực như trang bị kỹ năng trang trí món ăn, pha chế nước sốt dựa trên các nguyên liệu có sẵn tại bản địa... Ngoài ra, gắn với việc phát triển CVĐC, Ban quản lý CVĐC Lạng Sơn còn tổ chức “Hội thảo ẩm thực - Sản vật tiêu biểu vùng CVĐC Lạng Sơn” và thực hiện ký kết với một số đơn vị nhà hàng, khách sạn để hình thành các tuyến du lịch trải nghiệm ẩm thực.

Qua đó, chất lượng ẩm thực tại các điểm du lịch ngày càng được nâng lên, tạo ấn tượng với khách du lịch.

Anh Nguyễn Tiến Lâm, du khách đến từ Hà Nội cho biết: Trước khi đến Lạng Sơn, tôi đã nghe Lạng Sơn có ẩm thực rất phong phú. Chuyến "phượt" tới Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn vào tháng 6/2024 khiến tôi cảm thấy điều đó thực sự đúng. Tôi ấn tượng với món nem nướng Hữu Lũng bởi hương vị rất đặc biệt, khác hẳn với những món nem tôi từng ăn. Mặc dù thời gian trải nghiệm, thưởng thức không nhiều nhưng tôi cảm nhận được ẩm thực Lạng Sơn có nét riêng rất cuốn hút, thời gian tới tôi sẽ tìm hiểu và lựa chọn đến các điểm đến có nhiều đồ ăn ngon ở Lạng Sơn.

Bên cạnh các hoạt động của Ban Quản lý CVĐC, từ đầu năm 2024 đến nay, đơn vị chuyên môn của tỉnh cũng triển khai hàng loạt các hoạt động nhằm xây dựng, phát triển du lịch ẩm thực "Food tour Lạng Sơn" theo hướng bền vững.

Bà Trần Thị Bích Hạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến, Đầu tư, Thương mại và Du lịch (XTĐTTM&DL) tỉnh cho biết: Tháng 7/2024, trung tâm đã có kế hoạch cụ thể về xây dựng và công bố sản phẩm food tour Lạng Sơn. Hiện, chúng tôi đã và đang triển khai một số nội dung cụ thể như: mời chuyên gia khảo sát, đánh giá, xây dựng sản phẩm du lịch “Tour du lịch ẩm thực Lạng Sơn”; tổ chức cho các nhà hàng, quán ăn, khách sạn, hợp tác xã nông sản trên địa bàn tỉnh đăng ký tham gia chương trình “Lạng Sơn food tour”; xây dựng trailer giới thiệu về các sản phẩm ẩm thực, trải nghiệm ẩm thực Lạng Sơn; xây dựng bản đồ food tour Lạng Sơn; quảng cáo tiếp cận khách du lịch trên các nền tảng mạng xã hội  để nhiều người ở khắp mọi nơi biết đến và thưởng thức, trải nghiệm.

Dự kiến cuối năm 2024, Trung tâm XTĐTTM&DL tỉnh sẽ tổ chức tập huấn về kỹ năng giao tiếp, ứng xử, vệ sinh an toàn thực phẩm cho các tổ chức, cá nhân tham gia chương trình; tổ chức đoàn trải nghiệm của những người sáng tạo nội dung số thực hiện checkin, quảng bá tour du lịch ẩm thực Lạng Sơn trên mạng xã hội. Trước đó, đầu tháng 8/2024, trung tâm  đã mời các chuyên gia đầu ngành về ẩm thực tới Lạng Sơn trải nghiệm, nhằm nghiên cứu, xây dựng các sản phẩm du lịch ẩm thực. Trong chương trình đoàn đã tới khảo sát một số địa chỉ ẩm thực tiêu biểu trên địa bàn thành phố Lạng Sơn.

Mặc dù chưa thực sự trở thành sản phẩm du lịch độc lập nhưng từ sự nỗ lực của cơ quan chuyên môn, food tour Lạng Sơn đã được nhiều du khách biết tới và được nhắc đến với tần suất cao trên nhiều phương tiện truyền thông, các trang mạng xã hội.

Theo thống kê trên trang tìm kiếm Google, giữa tháng 8/2024 có trên 98.000 kết quả cho từ khóa “food tour Lạng Sơn”. Foodtour Lạng Sơn được giới thiệu đa dạng từ các website đến nền tảng youtube và các trang mạng xã hội như Facebook, Tiktok, Youtube… Tiêu biểu như trang Youtube “Ninh Titô” với loạt video chủ đề “24h ăn sập Lạng Sơn” (2 phần) thu hút trên 100.000 lượt xem; kênh Tiktok “beptruongreview” có đăng tải chủ đề “Foodtour Lạng Sơn” (3 phần) với trung bình 10.000 lượt theo dõi/video clip...

Với sự vào cuộc của các cấp, ngành và sự đồng thuận của người dân trên địa bàn tỉnh, việc phát triển du lịch ẩm thực trên địa bàn bước đầu đã và đang đạt được những kết quả tích cực. Qua đó, mang ẩm thực Lạng Sơn đến gần với du khách, tạo tiền đề cho sự phát triển của du lịch ẩm thực trong thời gian tới.