Tại tỉnh Đồng Nai, trong đời sống sinh hoạt văn hóa của người dân tộc tại các khu vực như: Biên Hòa, Bù Gia Mập, Tân Phú, Phước Long, Long Khánh, Long Thành… không thể thiếu những lễ hội đặc trưng của các dân tộc. Nổi bật như: Lễ hội SaYangva, Lễ hội  Sayangbri, Lễ hội Tả Tài Phán, Lễ hội Chùa Ông, Tết Chôl Chnăm Thmây, Lễ Sen Đolta, Ooc Om Bok… Số liệu thống kê giai đoạn 2021-2025 cho thấy, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai (cũ) có khoảng 260 lễ hội truyền thống các dân tộc.

Những năm qua, tỉnh đã đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng nhiều nhà văn hóa dân tộc, phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa của cộng đồng các dân tộc thiểu số trên địa bàn như: Nhà văn hóa dân tộc S'tiêng, Chơro, Mạ, Chăm, Mường... và trang bị hàng chục bộ cồng chiêng, trống, bộ ngũ âm... cho các nhà văn hóa dân tộc và nơi có đồng bào sinh sống. 

Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của các lễ hội truyền thống, tỉnh đã xây dựng các mô hình du lịch cộng đồng gắn với di sản như: làng văn hóa dân tộc Mường, Tà Lài Eco Lodge… Các mô hình này không chỉ nâng cao sinh kế của người dân mà còn góp phần bảo tồn giá trị văn hóa của địa phương như các nghề truyền thống: dệt thổ cẩm của người Mạ, S'tiêng, đan lát… từ đó góp phần vào quá trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc trong quá trình phát triển du lịch tại địa phương.

Để phát triển du lịch gắn với bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc thiểu số, ngành VHTTDL tỉnh Đồng Nai đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp dựa trên nguyên tắc cơ bản là tôn trọng và phát huy bản sắc văn hóa địa phương, gắn với sinh kế bền vững. Trong quá trình phát triển du lịch, tỉnh xác định, văn hóa phải được coi như là nền tảng và cũng là mục tiêu của phát triển du lịch, cộng đồng là chủ thể trong mọi hoạt động du lịch và tuyệt đối nghiêm cấm mọi hành vi thương mại hóa, xuyên tạc hoặc lợi dụng văn hóa dân tộc chỉ nhằm mục đích kinh doanh, làm phai nhạt bản sắc văn hóa truyền thống.

Cùng với đó, để phát huy tiềm năng văn hóa thành lợi ích kinh tế cho cộng đồng, ngành VHTTDL xác định định hướng trọng tâm là phát triển các mô hình du lịch bền vững, trong đó tập trung phát triển du lịch cộng đồng gắn với việc nâng cao năng lực cho người dân qua việc tổ chức đào tạo kiến thức và kỹ năng về du lịch cho thanh niên và đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời hỗ trợ khôi phục và phát huy các làng nghề truyền thống, bảo tồn nghệ thuật trình diễn dân gian và phát triển ẩm thực độc đáo của địa phương.

Một giải pháp nữa được tỉnh quan tâm thực hiện là thành lập các tổ hợp tác, mô hình du lịch cộng đồng với cơ chế hoạt động minh bạch nhằm đảm bảo quyền lợi công bằng giữa các thành phần tham gia, xây dựng các chương trình gắn kết các cộng đồng dân tộc thiểu số với chuỗi sản phẩm du lịch liên vùng nhằm tạo nên các tour tuyến du lịch đặc trưng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

Trong đó, người dân tộc thiểu số giữ vai trò trung tâm của mô hình du lịch văn hóa, họ chính là nhân tố trung tâm và mang tính quyết định đối với sự thành công cũng như tính bền vững của mô hình du lịch cộng đồng. Trong các mô hình du lịch, chính người dân tộc thiểu số là những người lưu giữ kho tàng văn hóa truyền thống và là người trực tiếp kể câu chuyện về bản sắc văn hóa dân tộc mình đến với du khách- họ tạo nên sức sống thật sự cho sản phẩm du lịch văn hóa.

Chính quyền địa phương đã tổ chức các lớp bồi dưỡng, đào tạo tập huấn và trao truyền những giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc từ thế hệ già, giàu kinh nghiệm sang cho thế hệ trẻ; triển khai các chính sách hỗ trợ cho đội ngũ nghệ nhân kế cận - những người trẻ đang học hỏi, kế thừa di sản từ các nghệ nhân cao tuổi - đảm bảo họ có thể sống được bằng nghề, từ đó tạo động lực để thế hệ thanh niên tiếp nối con đường bảo tồn văn hóa dân tộc.

Với sự chỉ đạo và hướng dẫn triển khai thống nhất từ chính quyền tới người dân, các giá trị văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây trở thành tài nguyên, nguồn lực để phát triển du lịch. Tỉnh đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ đào tạo, kết nối doanh nghiệp - cộng đồng - chính quyền, người dân thực sự trở thành chủ thể và là người hưởng lợi chính đáng từ hoạt động du lịch của địa phương. Người dân được trao quyền, được hướng dẫn kỹ năng làm du lịch và được tham gia trọn vẹn vào quá trình xây dựng - vận hành - hưởng lợi từ du lịch văn hóa. Du khách đến với các lễ hội, tham gia hoạt động du lịch văn hóa tại địa phương sẽ được tìm hiểu, khám phá và trải nghiệm các hoạt động văn hóa, góp phần vào quá trình bảo tồn và phát huy văn hóa bản địa thông qua việc sử dụng sản phẩm du lịch cộng đồng. Sự gắn kết này giúp cho ngành du lịch tại địa phương phát triển bền vững.