Chạm vào ký ức đô thị qua những hành trình kể chuyện

Sáng 12/12, UBND phường Xuân Hòa, TP Hồ Chí Minh đã giới thiệu tour du lịch mới có tên “Xuân Hòa - dáng xưa trong phố mới”. Đây là sản phẩm du lịch được xây dựng dựa trên nền tảng di sản - kiến trúc - văn hóa - nghề truyền thống. Hành trình giúp du khách hiểu về những mốc hình thành của vùng đất Xuân Hòa, đồng thời trải nghiệm nghệ thuật sơn mài - dấu ấn đặc trưng đã góp phần làm nên bản sắc địa phương.

Với những người gắn bó lâu năm tại phường Xuân Hòa, tour du lịch mới mang đến nhiều cảm xúc đặc biệt. Bà Trần Thị Nguyên (70 tuổi), hiện đang sinh sống tại phường Xuân Hòa cho biết, bà thường xuyên ghé lại những địa điểm quen thuộc như Đình Xuân Hòa hay Nhà thờ Tân Định, mỗi lần như vậy bà đều cảm giác như được trở về với câu chuyện của những thế hệ trước.

Theo bà Trần Nguyên, điều làm nên giá trị của Xuân Hòa không chỉ nằm ở vẻ đẹp của các công trình cổ mà ở ký ức và tinh thần mà chúng lưu giữ. “Du khách đến để xem nhưng điều quan trọng hơn là họ cảm nhận được phần nào cuộc sống xưa của người Sài Gòn. Tôi rất vui khi ngày càng nhiều người tìm đến nơi này", bà Trần Nguyên cho biết thêm.

Dưới góc độ nhà quản lý, ông Nguyễn Hùng Hậu, Chủ tịch UBND phường Xuân Hòa cho biết, phát triển du lịch bền vững phải bắt đầu từ việc hiểu nhu cầu của du khách và thiết kế sản phẩm phù hợp, mang lại trải nghiệm trọn vẹn. Theo đó, việc kết nối di sản, kiến trúc và nghề thủ công truyền thống vào cùng một tour giúp du khách không chỉ tham quan mà còn cảm được “hồn” của vùng đất.

“Mỗi điểm đến phải có câu chuyện của riêng nó. Khi du khách hiểu câu chuyện, họ sẽ nhớ và muốn quay lại. Chính vì vậy, tour Xuân Hòa được định hướng như một hành trình kể chuyện – nơi mỗi công trình, mỗi con đường đều đại diện cho một lớp văn hóa", ông Hùng Hậu cho biết thêm.

Trong khi phường Xuân Hòa tập trung vào mạch di sản, nghề truyền thống, phường Tân Định cũng vừa giới thiệu tour “Trải nghiệm văn hóa - Dấu ấn Tân Định”, mang đến cách tiếp cận khác nhưng cùng chung tinh thần đưa du khách hòa vào cuộc sống đô thị.

Bà Đỗ Thị Ánh Tuyết, Phó Chủ tịch UBND phường Tân Định cho biết, sản phẩm du lịch mới được xây dựng theo hướng trải nghiệm, tương tác nhằm giúp du khách tiếp xúc trực tiếp với đời sống, ẩm thực và văn hóa địa phương. Thông qua tour du lịch mới, du khách không chỉ đi qua Tân Định xưa mà thực sự cảm được tinh thần nơi này, một mảnh đất giàu tình người và nhiều truyền thống.

Theo bà Ánh Tuyết, tour du lịch "Trải nghiệm văn hóa - Dấu ấn Tân Định" được thiết kế cô đọng, phù hợp với xu hướng du lịch trải nghiệm và du lịch chậm đang phổ biến tại TP Hồ Chí Minh. Du khách di chuyển bằng xe Vespa cổ, mở đầu bằng Nhà thờ Tân Định, công trình kiến trúc hơn 140 năm tuổi mang phong cách Gothic, Roman và Baroque. Hành trình tiếp tục đến Đền thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo không gian mang đậm hào khí dân tộc, rồi đến chùa Ngọc Hoàng, di tích cấp quốc gia và từng là điểm dừng chân của cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Các điểm đến được giới thiệu ngắn gọn, tinh giản nhưng đủ để du khách nhận ra sự giao thoa của tín ngưỡng, lịch sử và kiến trúc trong lòng một phường đô thị. Không chỉ vậy, tour cũng mở ra trải nghiệm đời sống bản địa qua việc khám phá Chợ Tân Định - khu chợ tồn tại gần một thế kỷ và kết thúc bằng món bánh xèo tại một địa chỉ ẩm thực được Michelin Guide vinh danh. Những trải nghiệm này giúp du khách thấy rõ nét sinh hoạt của người dân qua từng món ăn, từng nhịp mua bán, từng câu chuyện được kể dọc hành trình.

Theo đại diện Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh, sự xuất hiện của nhiều tour du lịch mới tại phường Xuân Hòa và Tân Định cho thấy cách các phường nội thành TP Hồ Chí Minh đang chọn hướng đi mới. Dù mỗi nơi có một thế mạnh riêng, điểm chung là đều đặt con người - ký ức - văn hóa làm trung tâm, tạo nên những sản phẩm du lịch không chạy theo hình thức mà chú trọng chiều sâu trải nghiệm. Đây cũng là xu hướng đang được nhiều địa phương hướng tới để thích ứng với nhu cầu mới của du khách, những người mong muốn “đi gần để hiểu sâu” và tìm lại bản sắc trong nhịp sống hiện đại của Sài Gòn.

Hình thành mạng lưới trải nghiệm giữ chân du khách lâu dài

Theo các chuyên gia du lịch, phát triển du lịch ở cấp phường, xã đang trở thành hướng đi quan trọng, giúp mỗi địa phương tăng sức hút và tạo mạng lưới điểm đến đa dạng cho TP Hồ Chí Minh và vùng lân cận.

Tại xã Hồ Tràm, ông Nguyễn Túc, Chủ tịch UBND xã cho biết, bên cạnh lợi thế tự nhiên như biển, khu nghỉ dưỡng cao cấp và sân golf, địa phương cần các đối tác chiến lược để thúc đẩy hạ tầng. Việc hoàn thiện đường ven biển và các tuyến cao tốc kết nối vùng không chỉ phục vụ đi lại mà còn quyết định sức hấp dẫn của điểm đến. “Khi giao thông thông suốt, các sản phẩm du lịch mới sẽ có điều kiện phát triển, giúp kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu của du khách”, ông Túc nhấn mạnh.

Tương tự, phường Vũng Tàu đang chủ động củng cố hệ sinh thái du lịch sẵn có. Ông Vũ Hồng Thuấn, Chủ tịch UBND phường cho biết, địa phương sở hữu đầy đủ các yếu tố để hình thành chuỗi trải nghiệm liền mạch, từ biển, núi, ẩm thực đến hệ thống di tích văn hóa, trong đó có Bảo tàng Vũ khí cổ – một điểm đến đặc sắc chỉ có tại thành phố biển.

Thời gian tới, phường tập trung hoàn thiện Công viên Thùy Vân và phát triển trục du lịch Thùy Vân - Quảng trường biển - Tháp Tam Thắng, đi kèm hệ thống phố đi bộ, phố ẩm thực và không gian biểu diễn nghệ thuật về đêm. “Đi kèm phát triển sản phẩm là yêu cầu giữ gìn môi trường, an toàn thực phẩm và an ninh trật tự, những yếu tố cốt lõi quyết định du khách có quay lại hay không”, ông Thuấn cho biết.

Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Nguyễn Minh Triết, Phó Tổng Giám đốc Lữ hành Saigontourist cho biết, hiện nay phát triển sản phẩm du lịch nội vùng TP Hồ Chí Minh là trụ cột chiến lược. Đây vừa là hướng mở thị trường, vừa là cách hỗ trợ chính quyền khai thác giá trị lịch sử, văn hóa của từng địa bàn.

“Chúng tôi cam kết xây dựng các hành trình chất lượng, liên tục đổi mới, ưu tiên du lịch xanh và phát triển bền vững”, ông Triết cho biết. Cùng với việc TP Hồ Chí Minh hoàn tất sắp xếp đơn vị hành chính, doanh nghiệp có điều kiện tái cấu trúc tour tuyến phù hợp đặc trưng từng khu vực. Trong đó, bộ sản phẩm city tour “Tôi yêu Sài Gòn” sẽ được hoàn thiện theo hướng tăng trải nghiệm trong ngày, điều mà du khách đô thị hiện nay rất quan tâm.

Bà Nguyễn Thị Ánh Hoa, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Saigontourist Group cho biết, chiến lược hợp tác với 168 phường, xã không chỉ nhằm khai thác thế mạnh du lịch mà còn để hình thành mô hình du lịch xanh lấy con người và môi trường làm trung tâm. Theo đó, TP Hồ Chí Minh hoàn toàn có khả năng trở thành điểm đến hàng đầu khu vực nếu giải quyết tốt bài toán cơ chế, hạ tầng và quản lý tài nguyên địa phương. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp - chính quyền - cộng đồng, đặc biệt trong việc tháo gỡ các rào cản liên quan đến quy hoạch và tổ chức khai thác tài nguyên du lịch.

Theo bà Nguyễn Thị Ánh Hoa, muốn giữ chân du khách, sản phẩm phải dựa vào văn hóa bản địa. Vì vậy, doanh nghiệp mong muốn tăng cường hợp tác với người dân, các hội nhóm tại địa phương để khai thác sâu hơn kho tàng văn hóa, ẩm thực, làng nghề, lối sống những giá trị mà không nơi nào có thể sao chép. Đó chính là yếu tố tạo nên sự khác biệt và chiều sâu cho du lịch nội vùng.

PGS.TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch Việt Nam nhận định rằng, khi mỗi phường, xã trở thành một “hạt nhân sản phẩm” và được kết nối thành mạng lưới liên phường, TP Hồ Chí Minh có thể hình thành hệ sinh thái trải nghiệm đa tầng.

Ông Trung Lương cũng nhấn mạnh vai trò của chuyển đổi số: 168 đại diện địa phương hoàn toàn có thể trở thành “nhà sáng tạo nội dung”, kể câu chuyện du lịch bằng chính tiếng nói cộng đồng, từ đó tạo nên bức tranh du lịch đa sắc. Nếu được triển khai bài bản, mô hình này không chỉ thu hút mà còn giữ chân du khách bằng những trải nghiệm chân thực, giàu bản sắc.

Báo Tin tức và Dân tộc