Tỉnh Kon Tum có diện tích tự nhiên gần 10.000km2, với vị trí thuận lợi, có đường biên giới quốc gia giáp với Lào và Campuchia với chiều dài hơn 292km, là cửa ngõ quan trọng trên trục hành lang kinh tế Đông - Tây để các nước Lào, Campuchia, Thái Lan và Myanmar hướng đến các cảng biển khu vực Duyên Hải Trung Bộ của Việt Nam thông qua Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y và các tuyến Quốc lộ 14, 24, 40..., đây cũng là nơi có địa danh “Cột mốc Quốc giới Việt Nam - Lào - Campuchia” - biểu tượng cho tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa ba nước Đông Dương.

Bên cạnh đó, Kon Tum cũng là một trong số ít địa phương vẫn còn mang đầy đủ những nét đẹp nguyên sơ của núi rừng cao nguyên hùng vĩ và phong tục tập quán đặc sắc hiện hữu tại các buôn làng của đồng bào các dân tộc thiểu số nên dư địa cho việc phát triển du lịch tỉnh trong thời gian tới là rất lớn.

Xác định được tiềm năng, thế mạnh đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XVI đã ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 18/5/2022 về phát triển du lịch tỉnh Kon Tum đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; trong đó, đã xác định quan điểm và mục tiêu chung là “Khai thác đa dạng tiềm năng, lợi thế về du lịch tỉnh, trọng tâm là du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, du lịch tâm linh, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, du lịch thể thao, gắn với bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số nhằm tạo ra sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh; Phát triển ngành du lịch của tỉnh thành ngành kinh tế dịch vụ chuyên nghiệp, giàu bản sắc, có tính cạnh tranh ngày càng cao trong cả nước, kết nối và thúc đẩy các ngành, lĩnh vực khác cùng phát triển, có đóng góp quan trọng và sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh”.

 Điểm sáng du lịch năm 2023

Triển khai Nghị quyết số 12-NQ/TU, trong năm 2023 tỉnh Kon Tum đã tổ chức rất nhiều sự kiện đã tạo được điểm nhấn và để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng du khách trong và ngoài nước như: Kỷ niệm 110 năm Ngày thành lập tỉnh Kon Tum; Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Tây Nguyên lần thứ I năm 2023; Hội nghị xúc tiến thương mại và đầu tư tại huyện Kon Plông; Tổ chức thành công nhiều sự kiện, hoạt động liên quan đến dược liệu đặc hữu Sâm Ngọc Linh Kon Tum gắn với phát triển du lịch tỉnh Kon Tum; … Đồng thời, đã cử đoàn tham dự Hội nghị Xúc tiến Thương mại, Đầu tư và Du lịch lần thứ 13 Khu vực Tam giác phát triển CLV và tham dự nhiều hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại - đầu tư - du lịch do các Bộ ngành Trung ương và các tỉnh bạn tổ chức.

Bên cạnh đó, để hỗ trợ việc phát triển ngành du lịch, đến nay tỉnh đã trình cấp có thẩm quyền công nhận 13 điểm, làng du lịch cấp tỉnh (Điểm du lịch Làng Văn hóa - Du lịch Kon Pring; Làng du lịch cộng đồng Kon Klor, Vi Rơ Ngheo, Kon Trang Long Loi, điểm du lịch Thác Pasi, Nhà máy rượu vang sim…). Cùng với đó, đã có 200 sản phẩm OCOP mang tính đặc trưng, lợi thế của tỉnh phù hợp làm quà biếu, quà tặng đạt từ 3 đến 5 sao; trong đó có 01 sản phẩm đạt 5 sao (sản phẩm quốc gia), 16 sản phẩm đạt 4 sao và 177 sản phẩm đạt 3 sao, 06 sản phẩm tiềm năng 5 sao đang đề nghị Bộ Nông nghiệp và PTNT xem xét, đánh giá và công nhận.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, tổng lượng khách đến Kon Tum năm 2023 đạt 1,334 triệu lượt người (trong đó khách quốc tế đạt 3.816 lượt người); tổng doanh thu đạt khoảng 537 tỷ đồng; công suất phòng đạt 65%. Đây thực sự là những con số rất ấn tượng, thể hiện điểm sáng nổi bật của ngành du lịch tỉnh Kon Tum khi so sánh với kết quả đạt được trước đại dịch COVID-19, cụ thể tổng lượt khách du lịch của tỉnh năm 2023 đã bằng 74% của cả giai đoạn 2016- 2020 (1,808 triệu lượt khách), tổng doanh thu tăng 265% so với mức trung bình của cả giai đoạn 2016-2020 (200 tỷ đồng).

Đặc biệt, theo báo cáo của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Kon Tum, tổng lượt khách du lịch đến tham quan các điểm di tích, văn hóa, sinh thái, du lịch cộng đồng dịp trong Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 trên địa bàn tỉnh khoảng 311.435 lượt khách, trong đó: Tại các điểm du lịch trên địa bàn thành phố Kon Tum (gồm Làng Du lịch cộng đồng Kon Kơ Tu, Làng du lịch cộng đồng Kon Kơ Lor, Làng du lịch cộng đồng Kon Jơ Dri, Nhà thờ gỗ, Tòa giám Mục, Di tích lịch sử Ngục Kon Tum, cầu treo Kon Kơ Lor.....) thu hút được khoảng 82.000 lượt khách tham quan. Tại Khu Du lịch sinh thái Quốc gia Măng Đen huyện Kon Plông (gồm Quảng trường Trung tâm huyện Kon Plông, Điểm du lịch sinh thái Thác Pa Sỹ, Điểm du lịch Hồ Đam Bri, Điểm du lịch Êban Farm, Điểm du lịch Thiện Mỹ Farm, Làng du lịch cộng đồng Kon Pring, Làng du lịch cộng đồng Vi Rơ Ngheo, các điểm du lịch nông nghiệp công nghệ cao và các điểm di tích lịch sử) cũng thu hút được một lượng khách khá lớn đến tham quan, du lịch đạt khoảng 200.000 lượt khách. Đây là tín hiệu hết sức khả quan để du lịch Kon Tum từng bước trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch Việt Nam.

Tăng tốc để bứt phá trong thời gian tới

Năm 2024, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã đưa ra dự báo ảm đạm về kinh tế toàn cầu do những thách thức như xung đột leo thang, thương mại toàn cầu yếu, lãi suất cao và các thảm họa khí hậu gia tăng...; tuy nhiên, khẳng định du lịch quốc tế vẫn là điểm sáng và dự kiến sẽ phục hồi hoàn toàn bằng với mức trước đại dịch vào năm 2024. Do đó, để tận dụng sức bật của năm 2023 tạo đà phát triển mạnh mẽ ngành du lịch tỉnh năm 2024 và các năm tiếp theo, sớm đưa du lịch trở thành động lực và là mũi nhọn đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới, tỉnh Kon Tum cần tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp, cụ thể như sau:

Đẩy nhanh công tác hoàn thiện và trình Trung ương xem xét sớm thông qua Đề án phát triển tỉnh Kon Tum nhanh và bền vững theo tinh thần Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị; Đề án Cảng hàng không Măng Đen thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch Măng Đen, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum đến năm 2045 ;… để làm cơ sở đẩy mạnh công tác thu hút đầu tư vào lĩnh vực du lịch của tỉnh nhất là tại vùng kinh tế động lực huyện Kon Plông, sớm thực hiện hóa mục tiêu đưa Khu du lịch sinh thái Măng Đen trở thành điểm du lịch đa dạng, phong phú về loại hình với thương hiệu riêng, hạ tầng hiện đại, chất lượng phục vụ đạt tiêu chuẩn quốc tế vào năm 2025 theo Nghị quyết số 76/NQ-HĐND ngày 14 tháng 12 năm 2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh.

Tiếp tục đẩy mạnh liên kết các tour, tuyến du lịch của tỉnh Kon Tum với các tỉnh khu vực vùng tây nguyên và duyên hải miền trung và các tỉnh trong khu vực Tam giác phát triển CLV.

Tập trung đa dạng hóa sản phẩn du lịch, ưu tiên các sản phẩm du lịch đặc trưng, có bản sắc riêng đáp ứng thị trường. Phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, cảnh quan thiên nhiên gắn với rừng, du lịch văn hóa với phương thức đa dạng nhằm bảo vệ môi trường thiên nhiên, môi trường sinh thái. Xây dựng sản phẩm du lịch dựa trên lợi thế về tiềm năng nổi bật của địa phương, tạo ra sự khác biệt trong mỗi sản phẩm du lịch và phát triển du lịch Kon Tum theo tiêu chí bền vững. Đẩy mạnh Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), nhằm tạo ra nhiều loại hàng hóa lưu niệm du lịch, với chất lượng và mẫu mã hoàn chỉnh làm gia tăng sự hấp dẫn về nhu cầu mua sắm của du khách khi đến Kon Tum.

Xây dựng và hình thành các khu, điểm du lịch, khu vui chơi giải trí không chỉ tập trung ở các khu vực thành thị, mà ở cả các vùng nông thôn nhằm tạo sức lan tỏa trong hoạt động du lịch, tạo thuận lợi cho du khách tham quan trải nghiệm các hoạt động văn hóa, khám phá thiên nhiên tỉnh Kon Tum. Bảo tồn và phát triển bền vững Sâm Ngọc Linh trên cơ sở sử dụng có hiệu quả tiềm năng về điều kiện tự nhiên góp phần bảo tồn đa dạng sinh học và môi trường sinh thái, phát triển du lịch gắn với mục tiêu giảm nghèo bền vững và tăng trưởng kinh tế.

Tăng cường công tác tác xúc tiến quảng bá du lịch Kon Tum trên các trang thông tin điện tử, các Hội chợ du lịch trong nước và quốc tế, đặc biệt là các Hội chợ du lịch của khu vực tam giác phát triển Việt Nam - Lào - Campuchia và Thái Lan; Liên kết hợp tác phát triển du lịch giữa các tỉnh, thành trong nước; Tăng cường phối hợp giữa Hiệp hội Du lịch các tỉnh, thành phố trong công tác kết nối giữa các doanh nghiệp kinh doanh du lịch.

Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, kinh doanh du lịch, nhất là lĩnh vực kinh doanh lưu trú, lữ hành, khu, điểm du lịch trên địa bàn tỉnh.

Với điểm sáng và sức bật của năm 2023, tin tưởng rằng du lịch Kon Tum phát triển sẽ phát triển bền vững và hiện thực hóa được mục tiêu đạt 2,5 triệu lượt khách du lịch trong năm 2025./.