Dân tộc La Ha, một trong mười sáu dân tộc rất ít người tại Việt Nam
14/12/2019 | 14:09Dân tộc La Ha là một trong mười sáu dân tộc rất ít người tại Việt Nam
Tên gọi khác: Klá, Ph Lạo, Xá Khắc, Xá Bung, Xá Khao,...
Nhóm ngôn ngữ: Ka Đai
Địa bàn cư trú tập trung các tỉnh: Sơn La, Lào Cai
Dân số (Theo số liệu Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009): 8.177 người
1. Truyền thống
- Tiếng nói: Tiếng La Ha
- Chữ viết: Không có văn tự; Nhiều người sử dụng chữ Thái
- Đặc điểm sinh kế: Làm nương rẫy du canh du cư và săn bắt, hái lượm
- Nghề truyền thống: Rèn, đan lát - không phát triển
- Ẩm thực: Ngô, gạo nếp; Thực phẩm ướp chua, nướng, sấy để giành; Uống rượu, ăn trầu
- Trang phục: Phụ nữ mặc giống người Thái Ðen,có nơi còn đeo tạp dề
- Nhà cửa: Nhà sàn
- Văn học, nghệ thuật (dân ca, dân vũ, dân nhạc, trò chơi dân gian…): Hát đối đáp tại phiên chợ xuân hay tại nhà, lời ca bằng tiếng Hán, được phụ hoạ bằng kèn lá
- Lễ hội tiêu biểu: Các nghi lễ nông nghiệp: Lễ cơm mới, lễ cầu mùa,... và lễ tết
- Hôn nhân: Ngoại hôn dòng họ
- Tang ma: Chỉ một người được kết hôn với dòng họ khác và ngược lại; Chôn người chết theo hướng đầu quay về bản, chân hướng mặt trời mọc
- Tổ chức cộng đồng, gia đình: Cư trú theo làng, bản; Gia đình nhỏ, phụ quyền
- Tục lệ, tín ngưỡng: Vạn vật hữu linh; Thờ các vị thần, thần linga, thần cung kiếm
2. Thực trạng và Xu hướng biến đổi
- Lễ hội nay không còn nữa.
- Trang phục mặc âu hóa theo người Việt
- Nhạc cụ truyền thống không còn được trọng dụng, thay bằng âm nhạc kỹ thuật số từ radio, tivi, điện thoại,...
3. Giải pháp
- Bảo tồn khấn cấp tiếng nói của người La Ha.
- Khôi phục lễ hội truyền thống đã bị mai một.
- Cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu về văn hóa của người La Ha. - Bảo tồn văn hóa phi vật thể (dân ca, dân vũ, dân nhạc,…).